Genel devlet açığının GSHY’ye oranı 2017’de yükseldi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2016 ve 2017 yıllarına ilişkin, Avrupa Birliği'nin (AB) üye ve aday ülkeler için belirlediği Maastricht kriterlerine uyum verilerini açıkladı. Milli gelire oran itibarıyla borçlanmada 2012 yılından beri devam eden azalma süreci, 2016 yılında sona ererken, 2017'de artmaya devam etti. Genel devlet sektörü dengesinde 2012 yılından beri devam eden pozitif yöndeki artış 2016 yılında negatife dönerken, 2017'de negatif yöndeki ilerleme artarak devam etti.
Avrupa Birliği (AB) Maastricht kriterlerine göre, GSYH'ya göre azami bütçe açığının yüzde 3, azami borç stokunun ise yüzde 60 olması gerekiyor. Türkiye, 2016 ve 2017 yıllarında Maastricht kriterlerini tutturdu ancak genel dengede sınıra yaklaştı.
TÜİK, Maastrihcht kriterlerine uyum bakımından uluslararası karşılaştırmalarda kullanılmak üzere ilk defa 2016 yılında Devlet Hesapları istatistiklerini yayımladı. İlk bültende 2009-2015 yıllarına ilişkin veriler açıklanmıştı. Bugünkü bültende ise 2016 ve 2017 verileri yayımlandı. 2012 yılında merkezi yönetim, mahalli idareler ve sosyal güvenlik kurumlarını kapsayan genel devlet sektörü 2012 yılında GSYH'nın yüzde 0.19'u oranında açık verdi. Genel devlet sektörü dengesi 2013 yılından itibaren fazlaya dönüştü ve 2015 yılında GSYH'nın yüzde 1.31'i oranında fazla verdi.
Genel devlet toplam harcamaları 2017 yılında 1 trilyon 61 milyar TL'ye, GSYH içindeki payı ise yüzde 34.2'ye yükseldi. 975 milyar lira olan toplam gelirlerin GSYH içindeki payı ise yüzde 31.4'e düştü.
BORÇLAR ARTTI
Genel devlet borç stokunun GSYH'ya oranı 2012 yılında yüzde 32.6 oranında açıklanmıştı. Bu oran 2015 yılında yüzde 27.5 seviyesine kadar geriledi. Bugün açıklanan verilere göre ise devlet borç stokunun GSYH'ya oranı 2016 ve 2017 yıllarında tekrar artışa geçerek yüzde 28.3'e ulaştı. Devlet borç stoku 2016 yılında 738.5 milyar, 2017 yılında ise 877.9 milyar lira oldu.
DEVLET HARCAMALARININ GSYH'DAKİ PAYI AZALIYOR
Genel devlet toplam harcamalarının GSYH'ya oranı 2009 yılında yüzde 41.2 düzeyinde iken, 2015 yılında yüzde 33.1'e kadar geriledi. 2016 yılında yüzde 33.0 olan bu oran 2017'de ise yüzde 31.4'e geriledi.
Toplam vergi ve sosyal katkı gelirleri 655.2 milyar lira iken, bu rakam 2016'da 697.2 milyara, 2017 yılında da 800 milyar liraya yükseldi.