Milletvekilleri kaç yılda emekli olur?
Türkiye Büyük Millet Meclisi çatısı altında yasama faaliyetlerini yürüten vekillerin özlük hakları, maaşları ve özellikle de emeklilik şartları, kamuoyunda her zaman en çok tartışılan ve merak edilen konuların başında gelir. Vatandaşların kendi emeklilik süreçlerindeki yaşa takılma veya prim günü doldurma gibi zorluklarla mücadele ettiği dönemlerde, vekillerin emeklilik koşulları sıkça gündeme gelir ve bazen yanlış bilgilerle dolu şehir efsanelerine dönüşür. Peki, gerçekte durum nasıldır ve milletvekilleri kaç yılda emekli olur? Merak ettiğiniz tüm detaylar...
Meclis koridorlarında görev yapan 600 milletvekilinin emeklilik hakları, aslında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile belirlenen çerçevede düzenlenir. Ancak bu düzenleme, vekillere bazı özel statü avantajları sağlasa da, onları genel emeklilik sisteminin temel kurallarından (yaş ve prim günü gibi) tamamen muaf tutmaz. "Süper emeklilik" olarak adlandırılan bu sistemin nasıl işlediğini, iki yıllık görev süresinin ne anlama geldiğini ve bir vekilin emekli maaşına hak kazanabilmesi için hangi şartları eksiksiz yerine getirmesi gerektiğini bu yazımızda tüm şeffaflığıyla ele alıyoruz. Doğru bilinen yanlışları ve sistemin gerçek işleyişini öğrenmek için okumaya devam edin...
MİLLETVEKİLİ EMEKLİLİĞİ HAKKINDA DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR
Kamuoyundaki en büyük yanılgı, bir kişinin milletvekili seçildikten sonra sadece 2 yıl mecliste kalarak, yaş veya başka bir şart aranmaksızın ömür boyu yüksek emekli maaşına bağlandığı düşüncesidir. Bu bilgi, teknik olarak doğru değildir. Milletvekilleri için geçerli olan "2 yıl" kuralı, onların emekli maaşı almaya başlamalarını değil, "Milletvekili Emeklisi" statüsünü kazanmalarını sağlar. Yani bir vekil, en az 2 yıl görev yaptıktan sonra bu statüyü kazanır, ancak emekli maaşını cebine koyabilmesi için diğer tüm vatandaşlar gibi belirli bir prim gününü ve yaş şartını doldurması gerekir.
Bu statü, emekli maaşının hesaplanma şeklini değiştirir ve standart bir memur veya işçi emeklisine göre daha yüksek bir maaş bağlanmasını sağlar. Ancak kişi 2 yıl vekillik yaptıktan sonra yaşı henüz 45 ise ve prim günleri eksikse, emekli olamaz; yaşını beklemek ve primlerini dışarıdan veya başka bir işte çalışarak tamamlamak zorundadır. Dolayısıyla sistem, sanıldığı kadar kısa sürede maaş bağlayan bir mekanizma değildir.
EMEKLİLİK İÇİN GEREKLİ OLAN PRİM GÜN SAYISI VE HİZMET SÜRESİ
Milletvekillerinin emeklilik şartları, sigorta başlangıç tarihlerine ve statülerine (Emekli Sandığı, SSK, Bağ-Kur) göre değişiklik gösterebilir, ancak temelde Emekli Sandığı (4/c) statüsünde değerlendirilirler. Bir milletvekilinin emekli olabilmesi için, toplam sigortalılık süresinin ve prim ödeme gün sayısının tamamlanmış olması şarttır.
Genel kural olarak, bir milletvekilinin emekli olabilmesi için toplamda 25 yıl hizmet süresini (9000 prim gününü) tamamlamış olması gerekmektedir. Bu 25 yıllık süre, sadece mecliste geçen süreyi kapsamaz. Vekil seçilmeden önceki memuriyet, SSK'lı işçilik veya Bağ-Kur kapsamındaki esnaflık gibi tüm çalışma süreleri birleştirilir. Eğer bir vekil meclise girmeden önce hiç çalışmamışsa, emekli olabilmek için primlerini 25 yıla tamamlaması gerekir. Meclisteki görevi bittikten sonra prim eksiği varsa, bu primleri isteğe bağlı sigortalılık kapsamında dışarıdan ödeyerek tamamlayabilir.
MİLLETVEKİLLERİ İÇİN YAŞ ŞARTI
Prim gününü doldurmak tek başına yeterli değildir; emeklilik için yaş şartı da belirleyicidir. Milletvekillerinin emeklilik yaşı, diğer tüm çalışanlar gibi, ilk kez sigortalı oldukları tarihe göre belirlenir. Yani 1999 öncesi, 1999-2008 arası veya 2008 sonrası sigorta girişi olan vekiller için yaş şartları farklıdır.
Örneğin, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta girişi olan bir vekil, EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) düzenlemesinden yararlanarak yaş şartına takılmadan, sadece prim gününü tamamlayarak emekli olabilir. Ancak daha yeni sigortalı olanlar için 58, 60 veya 65 yaş şartları geçerlidir. Meclis üyeliği, kişiyi bu yaş haddinden muaf kılmaz. 40 yaşında meclise giren ve 25 yıllık primini tamamlayan bir vekil, yasal emeklilik yaşı olan 50'li veya 60'lı yaşlarını beklemek zorundadır.
