Parasosyal ilişkiler: Algı, gerçeklik ve psikolojik sonuçlar
Cambridge Sözlüğü'nün parasosyal kavramını yılın sözcüğü seçmesi, toplum olarak bu fenomeni anlamaya ve onunla sağlıklı bir şekilde yaşamaya olan ihtiyacımızı gösteriyor
ABONE OL
Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Psikoloji Bölümü Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. M. Hakan Türkçapar, Cambridge Sözlüğü’nün yılın kelimesi olarak seçtiği “parasosyal” kavramının anlamını ve parasosyal ilişkilerin bireyler üzerindeki etkilerini kaleme aldı.
Parasosyal kavramı 1956'da ABD'li iki sosyolog Richard Wohl ve Donald Horton’un "para" ve "social" sözcüklerini birleştirerek oluşturdukları bir sözcüktür. "Para-" ön eki; "yanında, yakınında, ona karşı, onun tersine" anlamlarına gelen Yunanca "παρά"dan gelir. Günümüzde İngilizce ve Fransızca gibi çağdaş dillerde, "normal ve doğalın dışında" veya "benzer ya da yardımcı" anlamlarını verir.
Parasosyal terimi ilişki için kullanıldığında tek taraflı ilişki anlamında kullanılan bir adlandırma olarak ortaya çıktı. Örneğin, ünlü biriyle onun aslında hiç tanımadığı hayranları ya da kitlesi arasındaki ilişki gibi bir ilişkiyi tanımlıyordu. Bu tür parasosyal ilişkiler her ne kadar "tek taraflı" olsa da muhatabı olan kişilere sanki karşılıklıymış gibi hissettirebilir. Bu, tek taraflı ilişkilerin en patolojik formu olan, kişinin kendisini aslında hiç tanımayan yüksek statülü birinin ona kesin biçimde aşık olduğuna dair sanrısal bir inanç yaşadığı bir psikiyatrik rahatsızlık olan "De Clerambault" sendromudur.