Çikolata kistinde uygulanan tüp bebek tedavi yöntemleri!

Çikolata kisti (endometriozis) kadınlarda başlıca kısırlık nedenleri arasındadır. Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Koray Altunay, çikolata kistinin durumu ve boyutuna göre tüp bebek tedavisi uygulandığını belirterek, tedavi şekillerini anlattı.

Çikolata kisti, kadının rahim iç astar dokusunun (endometrium) rahim içinde olması gereken yerin dışında karın içi herhangi bir bölgede konumlanması nedeniyle oluşan bir hastalıktır. Her adet döneminde yumurtalıktaki endometrial dokunun (döllenen embriyonun yerleştiği boşluk), hormonal etki ile kanaması kistleşmeye yol açar. Bu kistin içerisinde bekleyen kanamalı dokuya her adet döneminde yeni kan eklenir ve bekleyen kan koyu kıvamlı çikolata şeklini alır. Endometriozise halk arasında çikolata kisti denmesinin nedeni de budur. Zor ve uzun tedavi süreci gerektiren bir hastalık olan endometriozis (çikolata kisti) şiddetli ağrının yanı sıra infertilite (kısırlık) sebeplerinin de baş nedenleri arasında yer alır. Normal yollardan çocuk sahibi olamayan kadınların yüzde 40’ında çikolata kisti saptandığını belirten Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Koray Altunay, “Endometriozis vakalarında kistin yapmış olduğu etkiye göre tedavi seçenekleri belirlenir. Çikolata kistlerini tedavi etmek için daha çok laporoskopi tekniği kullanılır. Laporoskopi ile problem oluşan bölge yıkanarak temizlenir. Bu teknik ile hasta tekrar doğurgan olabilir. Ancak endometriozis çok ilerlemiş ve gebeliğe engel olan sorunlara yol açmış ise tek çare tüp bebek tedavisidir. İlerleyen endometriozislerde ameliyat ile kısırlık probleminin hepsi ortadan kalkmaz” dedi.

Endometriozis hastaları önce ameliyat mı olmalı?

Genel olarak 5 cm’den büyük çikolata kistlerinin cerrahi olarak alınması gerekebilirse de, günümüzde artık özellikle infertilite (kısırlık) açısından tüp bebek tedavisinin öncelikli olduğunu belirten Op. Dr. Koray Altunay, “Tüp bebek tedavisi öncesi laparoskopi ile çikolata kistinin (endometrioma) alınmasının gebelik şansının artmasına ek bir yararı yok. Eğer hasta laparoskopi sonrası maksimum 1 yıl beklemeye rağmen kendiliğinden gebe kalamazsa, tüp bebek tedavisine alınmalıdır. Bu nedenle bu tip olgularda; cerrahi zararlardan kaçınmak, gebeliğe ulaşma süresini kısaltmak açısından, direkt tüp bebek tedavisi önerilir” şeklinde konuştu.

YUMURTA SAYISI VE KALİTESİNİ ETKİLİYOR

Yumurtalık içerisinde endometriozis kistinin bulunmasının, tedavide yumurtalıktan elde edilen toplam yumurta sayısını ve kalitesini olumsuz yönde etkilediğine dikkat çeken Op. Dr. Koray Altunay, “Şiddetli endometriozis olgularında embriyonun rahim içerisine tutunma şansı da azalır. Bu durum transfer edilen toplam embriyo sayısının arttırılması ile telafi edilmeye çalışılmakta, bu şekilde gebelik oranlarının yüksek tutulmasına gayret gösterilmektedir” dedi.

Endometriozis’te tüp bebek tedavisi nasıl olur?

Yumurtalıklarda gebe kalma tedavilerini zora sokacak büyüklükte bir çikolata kisti yok ise ve kanalların da açık olduğu biliniyorsa tüp bebek tedavisine başlanabileceğini belirten Op. Dr. Koray Altunay, “Her ne kadar aşılama ucuz ve pratik olması sebebiyle ilk tercih olarak görülse de, özellikle şiddetli endometriozis varlığında veya endometriozise bir de erkek faktörü eşlik ettiğinde tüp bebek kararı için çok geç kalınmamalıdır” uyarısında bulundu.

ÇİKOLATA KİSTİNE ÖZEL TÜP BEBEK TEDAVİSİ UYGULANIYOR

Çikolata kistinin büyük olması durumunda tüp bebek tedavisinde özel protokoller uygulandığının altını çizen Op. Dr. Koray Altunay, “Endometrioma büyük ise öncelikli tedavi olarak baskılayıcı ilaçlar ile baskılama yapılıp daha sonra tedaviye başlanabilir. Ancak bu tarz ilaçların yalancı menopoz etkisi, sıcak basması şikayeti yaratması ve kemik erimesine yol açabileceği gibi sebeplerle dikkatle kullanılması gerekir. Bu tarz hastalara kısa süreli baskılama için 2-3 ay doğum kontrol hapı da verilebilir, takiben tüp bebek tedavisine başlanır. Ancak bu iki yöntem veya direkt tüp bebeğe başlamak arasında ciddi bir fark yoktur” dedi.

Endometriosizli hastalarda long protokol denilen bir yöntemin de uygulanabildiğini belirten Op. Dr. Koray Altunay, öncelikle agonist tedavi ve takiben indüksiyon ile devam eden tedavinin daha başarılı olabileceği akla uygun gelse de, antagonist tedavi ile arasında ciddi bir fark olmadığını kaydetti.