Savaşlar, buluşlar, suikastler... 20. yüzyılın önemli tarihi olayları
İnsanlık tarihinde çok fazla savaş, anlaşma, kriz ve buluş var ama bazıları var ki onlar tarihin akışını değiştiren çok önemli olaylar... Bu olaylar bir daha hiçbir şeyin aynı olmayacağını fısıldayan, oyun değiştirici olaylar da diyebiliriz. Modernleşmenin temellerinin atıldığı 20. yüzyılın en önemli tarihi olaylarını sizler için derledik.
Dünya, 20. yüzyıla dünya savaşlarıyla başladı. Ülke sınırları değişti, bazı toplumlar yok oldu, bazı toplumlar dünyanın yeni süper gücü olma sorumluluğunu üstlendi. Gezegenin her köşesinde yeni bir hayat başlıyordu. Bilimden teknolojiye, ekonomiden kültüre her şey değişti. Bu değişimi de çoğu zaman önemli tarihi olaylar gerçekleştirdi. Gelin, 20. yüzyılın akışına yön veren tarihi olaylara beraber bakalım.
Havacılık başladı
Tarihe Wright kardeşler, olarak geçen Amerikalı Orville ve Wilbur, dünyanın ilk başarılı uçağını yapmayı ve uçurmayı başardığında tarihler 1904'ü gösteriyordu. Wright Kardeşler hem sabit kanatlı uçakları icat etti hem de insanlık tarihinde havacılık sektörünün resmen başlamasına neden oldu.
Titanik battı
Neredeyse yüz yıldır sinemadane debiyata pek çok alanda üretime ilham olan Titanik faciası da 20. yüzyılın başında yaşandı. Southampton'dan New York'a yolculuk yapan Titanik gemisi, yolculuğun dördüncü gününde bir buzdağına çarptı. Batışı toplamda 3 saat süren Titanik kazasında 1.500'den fazla insan hayatını kaybetti. Traih boyunca kayıtlara geçmiş en büyük deniz felaketlerinden biriydi.
Avusturya Arşidükü Franz Ferdinand suikaste uğradı
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun tahtının varisi Avusturya Arşidükü Franz Ferdinand, 28 Haziran 1914 tarihinde bir Sırp askeri tarafından suikast sonucu öldürüldü. Dünya siyasetinin kıpır kığır olduğu o günlerde işlenen bu cinayet, dünya üzerindeki neredeyse tüm ülkelerin sınırlarını değiştiren I. Dünya Savaşı'nın başlamasına neden oldu. Avusturya-Macaristan, suikasten sonra savaş ilan etti ve Avrupa'da 20. yüzyıl savaşlarla dolu bir yüzyıl olmaya mecbur kaldı.
Versay Anlaşması ve yeni dünya sınırları
Arşidük Franz Ferdinand'ın suikastından tam beş yıl sonra, tüm dünyayı yorgun düşüren I. Dünya Savaşı'nın bitmesine vesile olan Versay Anlaşması 1019'da imzalandı. Almanya ile Müttefik Devletler arasındaki savaşı sona erdiren anlaşma aynı zamanda Almanya'nın savaşın sorumluluğunu kabul etmesini de zorunlu tutuyordu. Ateşkes 11 Kasım 1918'de imzalandı ancak Versay Anlaşması'nın pazarlıkları altı ay sürdü.
Büyük Buhran ya da 1929 ekonomik krizi
I. Dünya Savaşı'nın da etkisiyle yorgun düşen dünya ekonomisi, 1929 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde başlayan büyük ekonomik krizle sarsıldı. ABD'de hisse senedi fiyatlarında yaşanan büyük düşüşün etkisiyle başlayan kriz sadece ABD'yi değil tüm dünyayı etkiledi. 20. yüzyılın en büyük buhranı kabul edilen bu krizin etkisinden kurtulmak çok uzun sürdü.
Normandiya Çıkarması
İkinci Dünya Savaşı sırasında, takvimler 1944 yılını gösterirken yapılan Normandiya Çıkarması, Alman ordusuna karşı vurulan büyük bir darbe olarak tarihe geçti. Müttefik devletler Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Britanya ve Özgür Fransız kuvvetlerinin öncülük ettiği çıkarma dayesinde Almanya Cephesi yarıldı. Bu çıkarma Alman ordusunun Fransa'nın ortasına kadar geri püskürtülmesine neden oldu.
İsrail Devleti kuruldu
İkinci Dünya Savaşı nedeniyle zor günler yaşayan yahudi topluluklar 20. yüzyılın ortasına gelindiğinde artık kendi ülkelerini kurmak için ilk adımı attı. Tarihler 14 Mayıs 1948'i gösteridğinde, David-Ben Gurion öncülüğünde Tel-Aviv'de toplanan Yahudi Millî Konseyi, İsrail'in kurulduğunu ilan etti.
Dünyanın uzayla imtihanı
Soğuk Savaş dönemine damgasını vuran başlıca olay uzay macerasıydı. Dünyanın süper gücü olmak için birbiriyle yarışan ABD ile SSCB, uzaya ilk çıkan ülke olmak için yarıştı. Füze çekişmeleri 4 Ekim 1957'de SSCB'nin ilk başarılı fırlatmayı gerçekleştirmesi ve Sputnik 1'in yörüngeye oturtulması ile uzay savaşına döndü.
Kennedy suikasti
Amerika Birleşik Devletleri'nin 35. Başkanı John Fitzgerald Kennedy, 22 Kasım 1963 Cuma günü Amerikalı Marksist ve eski Amerika Birleşik Devletleri Donanması askeri Lee Harvey Oswald, tarafından vuruldu. Dünya gündemine bomba gibi düşen bu suikast sonrasında çok fazla komplo teorisinin doğmasına da neden oldu.
Apollo 11 efsanesi
Suikastlerle ara verilen uzay yolculuğuna ABD, 20 Temmuz 1969'da Ay'a gönderdiği ilk insanlı araçla geri döndü. Ay yüzeyine yapılan ilk insanlı uçuşta Neil Armstrong ve Buzz Aldrin de vardı. Neil Armstrong, Ay'a ayak basan ilk insan oldu.
ABD'deki Afro-Amerikan halk hareketleri
ABD'de göz göre göre sürdürülen ırkçılığa son vermek amacıyla amacıyla başlatılan Afro-Amerikan halk hareketleri, dünyada yankılanan bir protestonun başlamasına neden oldu. Siyahların hakları için mücadele eden ve hareketin simgesi olan Malcolm X ile Martin Luther King Jr., bu eylemler sırasında suikaste uğrayarak can verdi.
Vietnam Savaşı
Kuzey Vietnam ile Güney Vietnam hükümeti arasında savaş, dünyanın iki büyük süper güç adayının taraf tutmasıyla büyük bir dünya savaşına döndü. Kuzey Vietnam'ı Sovyetler, Çin ve diğer komünist müttefikler desteklerken Güney Vietnam Amerika Birleşik Devletleri, Güney Kore ve Avustralya desteğiyle savaştı. Neredeyse yirmi yıl süren savaş sonucunda bölgede üç komünist devlet ortaya çıktı.
Çernobil Felaketi
Çernobil Faciası, dünyanın bir daha eskisi gibi olmayacağına emin olduğumuz felaketlerden biriydi. 26 Nisan 1986 tarihinde SSCB'ye bağlı Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Pripyat şehri yakınlarında bulunan Çernobil Nükleer Santrali'nde bir patlama meydana geldi. SSCB faciayı gizli tutmaya çalıştı ancak bu facia tüm coğrafyayı derinden etkiledi.
Berlin Duvarı yıkıldı
Doğu Almanya ile Batı Almanya arasındaki 46 km uzunluğundaki Berlin Duvarı, Doğu Almanya'nın 9 Kasım 1989 tarihinde vatandaşlarının Batı Almanya'ya gidebileceğini açıklamasıyla beraber yıkılmaya başladı. Bu yıkım günler sürdü ve soğuk savaşın bittiğinin kanıtlarından biri olarak kabul edildi.
İnternet İcat Edildi
İşte 21. yüzyıla yön veren o büyük icat... İngiliz bilim adamı Tim Berners-Lee, tarihler 1989'u gösterirken World Wide Web'i icat ettiğini duyurdu ve aradan bir yıl geçtikten sonra da ilk web tarayıcısını yazdı. 1989'dan beri neredeyse her gün kendini geliştiren bu teknoloji, bugün hayatınımızın her alanında etkisi olan nadir şeylerden biri.