Uğraş terapisi nedir? Uğraş terapisi nasıl yapılır, yararları nelerdir?
Sabah uyanıp yataktan kalkmak, düğmeleri iliklemek, bir fincan kahve hazırlamak veya işe gidip çalışmak... Çoğu insan için düşünmeden yapılan bu sıradan günlük aktiviteler, bir kaza, hastalık, engellilik veya yaşlılık durumunda aşılması güç birer engele dönüşebilir. Bir bireyin kendi kendine yetebilme yetisini kaybetmesi, sadece fiziksel bir kısıtlılık değil, aynı zamanda özgüvenini ve toplumsal rolünü zedeleyen derin bir psikolojik travmadır. İşte tam bu noktada, sağlık bilimlerinin en insan odaklı ve pratik dallarından biri olan uğraş terapisi (ergoterapi) devreye girer.
ABONE OLBu disiplin, bireylerin kaybettikleri becerileri yeniden kazanmalarını veya mevcut kapasiteleriyle hayatlarını en bağımsız şekilde sürdürebilmelerini sağlamak için "aktiviteyi" bir tedavi aracı olarak kullanır. Peki, kişiyi hayata yeniden bağlayan bu köprü tam olarak nedir ve rehabilitasyon sürecinde nasıl bir yol izlenir? İşte detaylar...
Tıbbi müdahaleler genellikle hastalığı iyileştirmeye veya semptomları gidermeye odaklanırken, uğraş terapisi "yaşamaya" odaklanır. Bir kişinin kolundaki kırık iyileşmiş olabilir, ancak o kolla hala yemek yiyemiyorsa veya yazı yazamıyorsa tedavi tamamlanmış sayılmaz. Uğraş terapistleri, bireyin fiziksel, zihinsel ve sosyal becerilerini bütüncül bir yaklaşımla değerlendirir. Amaç sadece organın işlevini geri kazandırmak değil, bireyin o işlevi kullanarak hayatındaki anlamlı rolleri (anne, çalışan, öğrenci vb.) sürdürebilmesini sağlamaktır. Bu terapi, bazen bir çocuğun kalem tutmayı öğrenmesi, bazen felçli bir hastanın tek elle gömlek giymeyi başarması, bazen de yaşlı bir bireyin evinde düşmeden güvenle yaşayabilmesi anlamına gelir.
En geniş ve kapsayıcı tanımıyla uğraş terapisi nedir sorusuna verilecek cevap; her yaştan bireyin, fiziksel, duyusal, bilişsel veya psikolojik sorunlara rağmen, günlük yaşam aktivitelerine katılımını sağlamak ve yaşam kalitesini artırmak amacıyla uygulanan kişi merkezli bir sağlık mesleğidir şeklindedir. Türkiye'de "Ergoterapi" olarak da bilinen bu alan, "uğraş" kavramını sadece hobi veya el işi olarak değil, insanın zamanını dolduran, kendine bakım, iş, oyun ve serbest zaman gibi tüm anlamlı aktiviteler olarak tanımlar. Terapinin özünde, kişinin yapması gereken ve yapmak istediği aktiviteler ile mevcut becerileri arasındaki uçurumu kapatmak yatar.