500 yıllık özel tat: Höşmerim
Nasıl ortaya çıktı, neden 'höşmerim' dendi? HABER VE FOTO: CNA
Balıkesir'in Havran ilçesinde 500 yılı aşkın bir süredir üretimine devam
edilen Höşmerim tatlısın ilk yapıldığı gün gibi kalitesinden ödün vermeden
ilçeye gelen ziyaretçiler tarafından ilgiyi görüyor.
Balıkesir'in Havran ilçesinde beş asırdan bu yana birçok tatlı ustası
tarafından yapılan Höşmerim tatlısını şimdilerde ayakta kalabilen birkaç
eski usta yaşatmaya çalışıyor.
Havran'lı höşmerim ustası 'Yoğurtçu Hasbi' lakabıyla tanınan Hasbi Yılmaz'ın
oğlu İbrahim Yılmaz, bir yılda ortalama 10 - 15 ton üretim yapıp satıldığını
belirtti.
Havranlı Höşmerim ustası Yılmaz, " Balıkesir'in bazı bölgelerinde bu
höşmerim tatlısı yapılmaktadır, ancak Höşmerim'in asıl memleketi, doğduğu
yer Havran'dır. Höşmerim diğer yerlerde aslı gibi yapılamadığı için
renklendirici boyalar kullanılıyor. Höşmerim tatlısının asıl rengi 'Altın
sarısına' yakın bir renktir. Bu da yapılışındaki püf noktalarındandır.
Ayrıca Höşmerim tatlısı erkeklerin cinsel güçlerini arttırdığı da
bilinmektedir" dedi.
HÖŞMERİM NASIL YAPILIR?
40 yıldan bu yana baba mesleğini sürdüren Havranlı Höşmerim tatlısı ustası
İbrahim Yılmaz, höşmerimin yapılışını ise şu şekilde anlatıyor. "Koyun veya
inek peyniri önce mayalanır, suyundan süzüldükten sonra irmik ve şeker
karıştırılarak üç saat boyunca hafif ateş üzerinde iyice karıştırılır.
Belirli bir koyuluk ve kıvama ulaştığında ateş söndürülerek soğumaya
bırakılır. Soğuduktan sonra oluşan altın sarısı höşmerim tatlısı servis
yapılır. Höşmerimin koyun peynirinden yapılanı hem lezzetlidir hem de tercih
edilenidir. Koyun sütü azalınca inek sütünden elde edilen tatlılar hiçbir
zaman koyun sütünden elde edilen höşmerimleri tutmaz" diye kalite uyarısında bulunmaktan da geri kalmıyor.
HÖŞMERİMİN HİKÂYESİ "HOŞ MU ERİMDEN, "HÖŞMERİM"E
İlk höşmerim üretimini Orta Asyadan göçler yolu ile gelen Anadolu
Yörüklerinin yaptığı bilinmektedir ancak bu tatlının isminin 'Peynir
Tatlısı' olarak halk arasında bilindiğidir.
Havran'da ise Osmanlının ilk dönemine uzanan bu tatlıya "Hoşmerim" isminin
verilmesi farklı bir hikâyedir.
Höşmerime Osmanlı döneminden gelen bir isim konulmuş.
Osmanlı Döneminde ki Türk aile yapısında bugünde geçerliliğini kısmen
koruyan evli olan kadınlar eşlerine 'Er' veya 'Erim' diye hitap ederdi.
Askerden dönen eşine yoksulluk nedeni ile evindeki mutfakta pek bir şey
bulamayıp evde bulunan kendi ürettikleri peynir, irmik ve şekerden ilk kez
yaptığı bir tatlıyı eşine ikram eder ve eşinin tepkisini bekler. Bu tatlıyı
ilk kez hazırlayıp eşine sunan genç gelinin çekingen ve korkmuş bir şekilde
eşine "Hoş mu erim?" diye sorar ve bu tatlının isminin buradan geldiğine
inanılıyor. Günümüze ise bu tatlının adı 'Hoşmu Erim'den değişikliklere
uğrayarak 'Höşmerim' veya 'Höşmelim' adını alır. Yöre ile özdeşleşen bu
höşmerim tatlısı bu gün artık Havran ilçesinın simgesi olur.