AB liderleri yüksek enerji faturalarına yönelik çözüm bulamadı

AB Konseyi Başkanı Charles Michel ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Brüksel'de gerçekleştirilen AB Liderler Zirvesi bitiminde basın toplantısı düzenledi.

Michel, "Bugün enerjiyle ilgili konuları tartıştık. Bu çok zor bir konu çünkü elektrik ve gaz gibi enerji ürünlerinin fiyatlarındaki artış Avrupa'nın her yerinde hissediliyor." diye konuştu.

Liderlerin bütün gün boyunca enerji konusunda alınacak önlemleri belirlemek için çalıştıklarını ifade eden Michel, doğal gaz depolama ve ortak gaz tedarik mekanizmaları kurma gibi Komisyonun konuyla ilgili çeşitli tekliflerini değerlendirdiklerini anlattı.

Michel, enerji konusunda alınacak tedbirlerin daha fazla inceleneceğine işaret ederek, "Hangi önlemlerin en etkili olacağını belirlemek için ekonomik aktörlerle birlikte çalışmak istiyoruz." dedi.

SEÇENEKLER DEĞERLENDİRİLDİ

Von der Leyen de, "Yüksek enerji fiyatlarının tüketiciler ve işletmeler üzerindeki etkisini hafifletmek için çeşitli seçeneklere baktık." dedi.

Yüksek enerji fiyatlarına karşı uygulanabilecek seçenekler arasında doğrudan gelir desteği, yardım kuponları, vergi indirimi, tavan fiyat uygulaması, fiyatların ayarlanması, fark sözleşmeleri gibi önlemler bulunduğuna dikkati çeken von der Leyen, "Sunduğumuz bütün seçeneklerin artıları ve eksileri mevcut." diye konuştu.

FİYAT ARTIŞININ SEBEBİ DOĞAL GAZ

Von der Leyen, yüksek elektrik fiyatlarının büyük ölçüde doğal gaz fiyatlarındaki artıştan kaynaklandığını anımsattı.

AB ülkelerinin boru hattı altyapılarını tamamlamaları, depolama ve ara bağlantılarını artırmaları gerektiğini ifade eden von der Leyen, Komisyonun gelecek kış için doğal gaz depolarının doldurulması zorunluluğu getiren bir teklif sunduğunu, bunun gaz kesintisine karşı sigorta poliçesi olabileceğini anlattı.

Von der Leyen, "Artık enerji piyasamızın tasarımına bakmanın zamanı geldi." dedi.

Burada, doğal gazın toplam elektrik fiyatındaki etkisinin ayrıştırılabileceğine işaret eden Von der Leyen, "Bu konudaki teklifimizi mayıs ayında sunacağız." ifadesini kullandı.

"RUS YAKITLARINDAN KURTULACAĞIZ"

Von der Leyen, "Ukrayna'ya desteğimizi daha da artıracak, yaptırımlarımızı sertleştirecek ve Rus fosil yakıtlarından kurtulacağız." diye konuştu.

Liderler, zirvenin ikinci gününde enerji konularına odaklandı. AB Komisyonunun ortak doğal gaz alım sözleşmeleri yapılması ve kış aylarına kadar doğal gaz depolarının doldurulması teklifleri liderlerce değerlendirildi. Enerji ürünlerine tavan fiyat uygulanması da yoğun biçimde tartışıldı.

İtalya, İspanya, Belçika, Polonya, Yunanistan ve Portekiz gibi ülkeler, elektrik piyasası işleyişinde değişiklik ve yüksek fiyatların sınırlandırılmasını talep ediyor.

AB'deki toptan elektrik fiyatı, toplam elektrik talebini karşılamak için ihtiyaç duyulan son üretici tarafından ve genellikle doğal gaz santrallerince belirleniyor. Bu durumun yüksek fiyatlara neden olduğunu savunan ülkeler, sistemde değişlik istiyor. Ancak Almanya ve Hollanda'nın başını çektiği bir grup ülke ise buna karşı çıkıyor. Bu ülkeler söz konusu piyasaların çok uzun yıllarda kurulduğunu ve şiddetli bir müdahalenin bu işleyişi kalıcı biçimde bozabileceğini düşünüyor.

Halihazırda AB'nin doğal gaz tedarikinde ilk sırayı yüzde 40 ile Rusya alıyor. AB geçen yıl Rusya'dan 155 milyar metreküplük doğal gaz ithal etmişti. AB ülkeleri, Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaş sonrası Rus gazına olan bağımlılığı hızla azaltmak istiyor.

Avrupa'da başta doğal gaz ve elektrik gibi ürünlerin fiyatları son dönemde hızla yükseldi. Bazı tüketicilerin enerji faturaları 3 kata varan seviyede arttı.

ABD, Avrupa Birliği'nin (AB) enerjide Rusya'ya olan bağımlılığını azaltmak için bu yıl ilave 15 milyar metreküp sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) sağlayacak.

İSPANYA VE PORTEKİZ'E İSTİSNAİ İZİN

İspanya ile Portekiz, Avrupa Birliği (AB) devlet ve hükümet başkanları zirvesinde, doğal gaz fiyatlarının düşmesini sağlayacak ve bunun elektrik fiyatlarına da doğrudan etkisi olacağı belirtilen "istisnai" bir izin almayı başardı.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Brüksel'deki zirvenin ardından yaptığı açıklamada, "İberya Yarımadası için önemli bir anlaşma. İspanya ve Portekiz olarak bugünden itibaren tüketicilerimiz, sektörümüz ve şirketlerimiz için elektrik fiyatlarını düşürmek için zamanla sınırlı istisnai önlemler uygulayabileceğiz." dedi.

AB'nin İberya'yı "bir enerji yarım adası" olarak tanımladığını, Avrupa Birliği Komisyonunun nihai onayının gerektiği bu kararın "istisnai ve geçici" olacağını aktaran Sanchez, İspanya ve Portekiz olarak tekliflerini gelecek hafta başında Komisyon'a sunacaklarını ve hemen harekete geçmeyi taahhüt ettiklerini söyledi.

"Zirvede kendilerine koydukları hedefi gerçekleştirdiklerini, beklentileri karşılayan ve faturalarda düşüşü sağlayacak bir fiyat oluşturacaklarını" ifade eden Sanchez, "Avrupa enerji politikası içinde İberya'nın kendine özgü özelliği nihayet tanındı." diye konuştu.

Portekiz Başbakanı Antonio Costa da doğal gaz için maksimum referans fiyatı belirleyecek geçici önlemler alınacağını açıkladı.

Costa, "Amacımız çok açık, doğal gaz fiyatlarındaki artışın elektrik fiyatlarındaki artışa yansımaya devam etmesini önlemek. Bunun için doğal gaza, diğer tüm fiyatların aşamayacağı maksimum bir fiyat belirleyecek önlemler alacağız." ifadesini kullandı.