ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi'nin Tayvan ziyareti tansiyonu yükseltti: Çin'den askeri tatbikat adımı!
25 yıl sonra ilk kez bir ABD Temsilciler Meclisi Başkanı'nın Tayvan'ı ziyaret etmesi ABD ile Çin arasındaki tansiyonu yükseltti. Çin ziyaretin yapılmaması yönünde uyarıda bulunurken, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi dün Tayvan'a iniş yaptı. Çin'den ziyarete ilişkin peş peşe açıklamalar geldi, Çin Savunma Bakanlığı ada çevresinde bir dizi askeri tatbikat yapacağını duyurdu.
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaret etmesi ABD ve Çin arasındaki gerilimi yükseltti. Çin Dışişleri Bakanlığı, Pelosi'nin ziyaretini kınadı, Çin ordusu Tayvan çevresinde tatbikat yapacağını açıkladı.
ABD-Çin arasındaki Tayvan geriliminde neler yaşandı?
Pelosi'nin Asya ziyareti kapsamında Tayvan'ı ziyaret edeceği iddiaları ABD ve Çin arasında gerilime sebep oldu. Çin tarafından yapılan açıklamalarda bu ziyaretin gerçekleşmemesi yönünde uyarılarda bulunuldu. Pelosi'nin uçağı Çin'in tehditlerine rağmen dün Türkiye saati ile 17.52'de Tayvan'a iniş yaptı.
Çin'de kabine işlevini yerine getiren Devlet Konseyi'nin Tayvan İlişkileri Dairesi, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretinin ardından, hükümete, "dış güçlerle ittifakla bağımsızlık arayışının felaketle sonuçlanacağı" uyarısında bulundu.
Dairenin Sözcüsü Ma Şiaoguang, yaptığı açıklamada, "(Tayvan lideri) Tsai Ing-wen ve Demokratik İlerici Parti (DPP) otoritelerini uyarıyoruz; provokatif eylemlerle ve dış güçlerle bir olarak 'bağımsızlık' arayışına girmek mahvınıza ve Tayvan'ın felakete sürüklenmesine yol açar." ifadelerini kullandı.
Açıklama, Pelosi ve heyetinin sabah saatlerinde Tayvan lideri Tsai ile yaptığı görüşmenin ardından geldi.
Tayvan'ın Çin'in artan askeri tehditlerine boyun eğmeyeceğini vurgulayan Tsai, "Ülkemizin egemenliğini kararlılıkla koruyacak, aynı zamanda demokrasi adına hattı müdafaayı sürdüreceğiz." ifadesini kullanmıştı.
Öte yandan Komünist Parti yayın organı Global Times'ın haberine göre, Komünist Parti Merkez Komitesi'nin Tayvan Çalışma Ofisi de Pelosi'nin ziyaretinin ardından "ayrılıkçı faaliyetleri" nedeniyle merkezi Tayvan'da bulunan iki vakıf ile bazı şirketlere yaptırım uygulanacağını bildirdi.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretini kınadı.
Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Bakan Vang, Pelosi'nin, Çin'in tüm uyarı ve protestoları rağmen gerçekleştirdiği ziyaretin, Çin'in egemenliğini kötü niyetle ihlal eden bilinçli bir siyasi provokasyon olduğunu savundu.
Ziyaretin Çin halkında öfkeye yol açtığını vurgulayan Vang, "(Pelosi'nin ziyareti) Bir kez daha kanıtlıyor ki, bazı ABD'li politikacılar Çin-ABD ilişkilerinde 'sorunları yaratan', ABD ise Tayvan Boğazı'ndaki barışın ve bölgesel istikrarın 'en büyük yok edicisi' haline gelmiştir." ifadesini kullandı.
Vang, "tek Çin" ilkesinin uluslararası ilişkileri yöneten temel normu ve İkinci Dünya Savaşı sonrası uluslararası düzenin ana unsurlarından biri olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:
"ABD, Çin'in yeniden birleşmesini engellemeyi aklından dahi geçirmemeli. Tayvan Çin'in parçasıdır, Çin'in yeniden bütünleşmesi zamanın eğilimi ve tarihin varacağı kaçınılmaz sonuçtur. Çin, Tayvan'ın bağımsızlığını savunan güçlere ve dış müdahalelere asla ödün vermeyecektir."
Tayvan sorunun Çin'in zayıf ve kargaşa içinde olduğu bir dönemin ürünü olduğu ve ulusal canlanmayla birlikte sona ereceğini ifade eden Vang, "ABD, Tayvan'ın bağımsızlığını savunan güçleri ne kadar desteklerse desteklesin, çabası boşuna olacaktır. Başka ülkelerin iç işlerine karışmasının meşum kayıtlarına daha fazla sayfa eklemekten başka işe yaramayacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Dışişleri Bakanlığı, ayrıca ABD'nin Pekin Büyükelçisi Nicholas Burns'u bakanlığa çağırarak Washington yönetimini protesto etti.
Çin Savunma Bakanlığı, yaşanan gelişmelerin ardından ada çevresinde "bir dizi askeri tatbikat" düzenleyeceğini duyurdu. Tayvan adasını çevreleyen altı bölgede perşembe gününden pazar gününe kadar tatbikat yapılacak.
Tayvan Savunma Bakanlığı, Çin'in askeri tatbikatlarının Birleşmiş Milletler kurallarını ihlal ettiğini söyledi. Açıklamada, bölgesel ihlallere karşı hazırlıklı olduklarını belirtilirken, "Çin psikolojik savaş başlatmaya devam ediyor, Tayvan hakkındaki yalan haberlere inanmayın." denildi.
Diğer yandan ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'ye Tayvan'ı ziyaretinde, ada otoriteleri tarafından "Şeref Madalyası" tevdi edildi.
Pelosi, ziyareti kapsamında, bu sabah beraberindeki 5 kişilik kongre heyetiyle Tayvan lideri Tsai Ing-wen ile bir araya geldi.
Tsai, görüşmede, Pelosi'ye, Tayvan'daki hükümetin devamı olduğunu öne sürdüğü Çin Cumhuriyeti'nin "Uğurlu Bulutlar Düzeni" adı verilen şeref madalyası ve özel şeridini takdim etti.
Tayvan lideri, Pelosi ve heyetine kritik bir dönemde Tayvan'ın yayında olduklarını somut olarak gösterdikleri ve ABD'nin Tayvan'ın kendini savunmasına desteğini ifade ettikleri için teşekkür etti.
Tayvan'ın Çin'in artan askeri tehditlerine boyun eğmeyeceğini vurgulayan Tsai, "Ülkemizin egemenliğini kararlılıkla koruyacak, aynı zamanda demokrasi adına hattı müdafaayı sürdüreceğiz." dedi.
Pelosi de Kongre adına kendisine tevdi edilen onur için Tsai'ye teşekkür ederken, "ABD'nin Tayvan ile dayanışması hayatidir. Tayvan'da ve dünyanın geri kalanında demokrasiyi koruma kararlılığımız değişmemiştir. Ziyaretimiz, ABD'nin Tayvan'a destek sözünü terk etmediğini açıkça göstermiştir." dedi.
25 yıl aradan sonra Ada'yı ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı oldu. Daha önce 1997'de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan'ı ziyaret etmişti.
*Haberin görselleri Associated Press tarafından servis edilmiştir.
