Donald Trump: Fed inatçı çocuk gibi...

ABD Başkanı Donald Trump yüksek faiz konusunda ABD Merkez Bankası'na (Fed) sert eleştirilerde bulundu. Trump Fed ile ilgili attığı iki tweetin ilkinde "Ne yaptığını bilmeyen, faiz oranlarını çok hızlı artıran, büyük ölçekli sıkılaştırmaya giden (aylık 50 milyar dolar) bir Fed'e rağmen (enflasyon düşük, dünyanın diğer bölgelerinde yavaşlama, faizde düşüş ve genişleme varken) ABD tarihinin en iyi haziran aylarından birini yaşama yolundayız" dedi.

'BÜYÜME 5'LERDE OLURDU'

Başkan Trump devam tweetinde ise şu ifadeleri kullandı: "Eğer Fed doğru işler yapsaydı ne olabileceğini düşünün. Dow (Jones) binlerce puan yüksek, GSYH (büyüme hızı) 4'lerde hatta 5'lerde olurdu. Şimdi, başka ülkelerin bize yaptıklarını telafi etmek için faiz indirimi ve genişlemeye ihtiyacımız varken inatçı bir çocuk gibi takılı kaldılar."

Donald Trump başkan adayı olduğu dönemden beri Fed'in faiz artırmaması, tersine indirmesi gerektiğini savunuyor ancak başkanla merkez bankası arasındaki gerilim son dönemde iyice tırmanmış gibi görünüyor. Sık sık Fed politikalarının dış ticarette ve büyümede ABD'yi dezavantajlı hale getirdiğini söylüyor. Trump son olarak iki hafta önce CNBC televizyonunda katıldığı bir programda Fed'in faiz artırım konusunda aşırı hızlı davranarak ticarette Çin'e karşı dezavantajlı duruma gelmelerine yol açtıklarını belirtti. Çin'in yerel kurunda devalüasyon yaparak dış ticarette rekabet avantajı yakaladığını belirten Trump "Bunu uzun yıllardır yapıyorlar. Bizim böyle bir avantajımız olamıyor çünkü faiz indirmeyen bir Fed'imiz var" dedi.

ÇİN'E ÖZENİYOR

Trump, zaman zaman başkan olarak Fed'i eleştirme hakkı olduğunu ancak bunun politikalarına karışmak anlamına gelmediğini vurguluyor. Ancak iki hafta önceki röportajda "Unutmayın Çin'in merkez bankasının başında Devlet Başkanı Xi var ve ne isterse yapabiliyor" diyerek aslında imkanı olsa Fed kararlarına karışacağını açık bir şekilde ifade etmiş oldu.

BORSA DÜŞÜNCE ÇILDIRDI

Geçen aralık ayında ise Bloomberg, Başkan Trump'ın yakın çevresiyle Fed Başkanı Jerome Powell'ı kovup kovmamayı tartıştığını iddia etti. Bloomberg'in haberine göre aralık ayında Fed'in faiz artırmasına sinirlenen Trump finansal piyasalarda güven eksikliğine yol açmayacak şekilde Powell'ı görevden almanın yollarını araştırdı. Ancak danışmaları bugüne kadar hiçbir başkanın böyle bir adım atmadığını belirterek kendisini vazgeçirdi. Konuya yakın kaynaklar o dönemde Trump'ın özellikle faiz artırımı sonucu borsada yaşanan kayıplar sebebiyle büyük bir hayalkırıklığı yaşadığını bildirdi.

TRUMP İSTESE DE GÖREVDEN ALAMAZ

Son dönemlerde Trump'ın Fed eleştirilerini artırması yine akıllara 'Acaba Powell'ı görevden alabilir mi' sorusunu akıllara getirdi. Bu sorunun iki farklı ayağı bulunuyor: 1- Trump piyasaları karşısına alacak bu adımı atar mı, 2- Yasal olarak Powell'ı görevden alabilir mi? İlk sorunun cevabı net bir şekilde bilinmese de ikincisinin ki biliniyor.1913 tarihli yasaya göre ABD Başkanı'nın başkan dahil Fed yönetiminin atamasının altında imzası bulunuyor ancak Fed doğrudan kongreye cevap veriyor, gücünü de kongreden alıyor.

KONGRE ÖZEL DURUMLARDA DEVREYE GİREBİLİR

Dolayısıyla Trump, Fed başkanlığı için birisini aday gösterebilir ancak o kişi Fed Başkanı olursa kendisini görevden alamaz. Buna karşılık Fed Başkanı veya yönetiminden birisi etik dışı bir harekette bulunması gibi özel durumlarda ABD Kongresi tarafından görevden alınabilir. Ancak mevcut durumda kongrenin Trump'ınbaskısıyla böyle bir karar alması imkansız görünüyor.