Everest Dağı'nın ölüm bölgesinde neler yaşanıyor?
Deniz seviyesinde bulunan oksijen miktarı ciğerlerimiz ve beynimiz için yeterli olduğundan, insan vücudu en iyi deniz seviyesinde çalışıyor. Yüksek rakımlarda ise vücudumuz fonksiyonlarını düzgün bir şekilde yerine getiremiyor. Everest'in ölüm bölgesinde yaşananları okuyunca nefesiniz kesilebilir...
Everest Dağı 8.848 metre yükseklikte bulunuyor, dünyanın en yüksek tepesine tırmanmak isteyen dağcılar ise 'ölüm bölgesi' olarak bilinen zorlu yerden geçmek zorundalar. 'Ölüm bölgesi' öyle bir yer ki 8.000 metrenin üzerinde bir rakıma sahip.
HÜCRELER DAKİKALAR İÇERİSİNDE ÖLÜYOR
Oksijenin çok az olduğu bölgede vücudun hücreleri dakika içerisinde hücre hücre ölmeye başlıyor.
Ölüm bölgesinde adı üstünde, dağcıların beyinleri ve akciğerleri oksijensiz kalıyor, kalp krizi ve felç riskleri ciddi derecede artıyor. Düşünme kabiliyetleri hızla bozuluyor.
"ZAMANA KARŞI YARIŞ"
2005 yılında Everest'e zirve tırmanışı yapan Shaunna Burke: "Vücudunuz parçalanıyor ve aslında ölüyor. Her şey zamana karşı bir yarış haline geliyor" diyor.
2019 yılında Everest'te en az 11 kişi ölüm bölgesinde yaşamını yitirdi. Bu, Everest'in yakın geçmişte en ölümcül sezonlarından birisi oldu.
Bazı keşif şirketleri bu ölümlerden dağcı kalabalığın sorumlu tutuyor ve nadir görülen iyi koşullarında zirvenin dağcılarla dolup taştığını, bu nedenle insanların ölüm bölgesinde çok uzun süre mahsur kaldığını belirtiyor.
"PİPETLE NEFES ALMAK GİBİ"
Deniz seviyesinde hava yaklaşık yüzde 21 oksijen içerir. Ancak 3600 metrenin üzerinde bir yükseklikte oksijen seviyesi yüzde 40 daha düşük olur.
Dağcı filminin yapımcısı David Breashears'a göre, "Deniz seviyesinden 8000 metre yukarda, havada o kadar az oksijen var ki, ek hava tanklarıyla bile, koşu bandında koşarken pipetle nefes almak gibi hissettiriyor" diyor.
ZORLUKLARA ADAPTE EDİLİYORLAR
Oksijen eksiliği sayısız sağlık sorununa yol açıyor. Kandaki oksijen belli bir seviyenin altına indiğinde, kalp atışı dakikada 140 atıma kadar çıkıyor ve kalp riskini artırıyor.
Everest'te çıkmadan önce dağcılar Himalayar'da akciğerlerini zorlayan koşullara alışarak vücutlarını zorluklara karşı adapte ediyor.
FELCE NEDEN OLUYOR
Yüksek rakımlarda geçirilen uzun zamanlarda vücut daha fazla kırmızı kan hücresi yani hemoglabin üretir, ancak hemoglabinin fazla üretilmesi kanı kalınlaştırır ve felce yol açabilir.
AKCİĞER VE BEYİN ÖDEM YAPIYOR
Everest'te çıkan dağcılarda görülen sık hastalıkları bildiren doktor Peter Hackett, bunlar arasında akciğerde ve beyinde ödem birikmesi gibi durumlar olduğunu söylüyor.
Akciğer ödemine HAPE adı veriliyor ve Everest'e çıkan dağıcılarda çok yaygın görülüyor. Akciğer solunum sırasında sıvı ile tıkanabiliyor. Belirtileri ise yorgunluk, geceleri boğulma hissi, halsizlik ve öksürük. HAPE'li dağcılar dinlenirken bile nefes darlığı çekiyor.
BEYİN ŞİŞİYOR
En büyük risk faktörü ise beyne yeterince oksijen gitmediği için oluşan hipoksi ödemi. Yeterli oksijen olmadığı için beyin şişmeye başlıyor ve beyin içi HAPE durumu meydana geliyor. Bulantı, düşünme ve karar vermede güçlük gibi sorunlar meydana geliyor.
"CEHENNEMİ YAŞAMAK DEMEK"
Ölüm bölgesinde açıkta kalan herhangi bir deri anında donuyor ve dağcılarda ciddi kan dolaşımı kaybı, el, ayaklarda donma görülüyor.
Everest dağcısı ve 1998 NOVA keşif gezisi üyesi David Carter ölüm bölgesine tırmanmakla ilgili "cehennemi yaşamak demek!" diyor.
