Fiyat artışından korkan vatandaş dayanıklı tüketimi artırdı, büyümenin dinamosu oldu
Türkiye ekonomisi 2022'de yüzde 5.6 büyürken özellikle son çeyrekte dış ticaretin büyümeye olumsuz katkısı dikkat çekti. Tüketim harcamaları yüzde 16,5 ile büyümenin ana etkeni olurken dayanıklı tüketim mallarının yüzde 22 ile ilk sırada yer alması enflasyon nedeniyle beyaz eşya ve mobilya gibi harcamaları öne çekmesinin bu duruma neden olduğu anlaşıldı. Büyüme verilerinde dikkat çeken bir başka rakam ekonomi yönetiminin uyguladığı politikaların temel amacı olan ihracat ve üretim yani sanayideki gerileme oldu. Makine teçhizat yatırımları yüzde 2.3 artarak 2019 üçüncü çeyreğinden bu yana en kötü performansını sergiledi.
2022 yılında yüzde 5,6 büyüyen Türkiye ekonomisi yılın son çeyreğinde yüzde 3.5'lik bir büyümeye imza attı. Son 10 çeyrektir yıllık bazda büyüme kaydedilse de yüzde 3,5’lik büyüme oranı pandemi sonrası en zayıf seviye oldu. Pandeminin etkilerinin en sert hissedildiği 2020 yılının 2. çeyreğindeki daralmayı dışlarsak, ekonomi 2019 yılının 3. çeyreğinden bu yana en zayıf performansı kaydetti. Büyüme ile ilgili temel veriler şimdiye kadar paylaşıldı ancak TÜİK'in yayınladığı rakamlar arasında 5 önemli gelişme göze çarptı.
1-DIŞ TİCARET AŞAĞI ÇEKTİ
Ekonomi yönetiminin temel amacı olan ihracatla büyüme stratejisine rağmen uygulanan para politikalarının dış ticaretin büyümeye katkısını rekor şekilde aşağı çektiği görüldü. Net dış talep 2020 üçüncü çeyrekten beri en kötü performansı gösterdi. Büyümeyi son çeyrekte 3,1 puan aşağı çeken net dış talebin aşağı yönlü etkisi tahminlerin ötesinde oldu. Mal ve hizmet ihracatı ile ithalatı büyümeyi sırasıyla 0,8 puan ile 2,3 puan aşağı çekti. Üçüncü çeyrekte net dış talep büyümeyi 0,7 puan yukarı çekmişti. İthalat yıllık yüzde 10,2 büyürken, ihracat yüzde 3,3 daraldı.