Fahrelnissa Zeid kimdir? Halikarnas Balıkçısı'nın kız kardeşi Fahrelnissa Zeid 118. yaşında

Fahrelnissa Zeid bugün Doodle oldu. Google anasayfasındaHalikarnas Balıkçısı'nın kız kardeşini yaniFahrelnissa Zeid'e yer verdi. Bu ismi ilk defa duyanlar "Fahrelnissa Zeid kimdir?" sorusunun yanıtını arıyorlar. İşte cevabı

FAHRELNİSA ZEİD KİMDİR?

Fahrelnisa Zeyd (1901, İstanbul - 5 Eylül 1991, Amman), Türk ressam.

Kabaağaçlızade Mehmed Şakir Paşa'nın kızı, II. Abdülhamit devri sadrazamlarından Cevat Paşa'nın yeğeni ve Halikarnas Balıkçısı'nın kızkardeşi olan Fahrünnisa Zeyd, soyadını Kral 1. Faysal'ın kardeşi ve dönemin Irak büyükelçisi olan Emir Zeyd'le evlendikten sonra aldı. Modern üslupta önemli bir ressam olarak tanındığı Fransa'da adını "Fahrelnisa" imlasıyla kullandı.

"Halikarnas Balıkçısı" adıyla tanınan yazar Cevat Şakir Kabaağaçlı'nın ve gravür sanatçısı Aliye Berger'in kardeşi; seramik sanatçısı Füreya Koral'ın teyzesi; ressam Nejat Devrim'in, tiyatrocu Şirin Devrim'in annesidir.

FAHRELNİSA ZEİD'İN HAYATI

1901'de İstanbul'da, ailesinin Büyükada'daki köşkünde dünyaya geldi. Babası devlet adamı, asker ve tarihçi Kabaağaçlızade Mehmed Şakir Paşa; annesi Giritli Sare Hanım'dır. "Şakir Paşa ailesi" olarak anılan ve pek çok sanatçı yetiştirmiş olan bu ailenin ortancı kızıdır (Kardeşler sırasıyla: Cevat Şakir, Hakkiye, Ayşe Suad, Fahrelnisa ve Aliye).

14 yaşında resme başlayan sanatçı işgal yıllarında Sanay-i Nefise'nin ilk kadın öğrencileri arasında yer aldı.

İlk evliliğini, Sanay-i Nefise'ye başladığı 1920 yılında, yazar İzzet Melih Devrim ile yaptı. Eşi ile beraber Avrupa kentlerine seyahat etme, yazar ve entelektüellerle tanışma fırsatı buldu. Bu evlilikten Nejat ve Şirin adında iki çocuğu dünyaya geldi. Resim öğrenimini Paris'te Ranson Akademisi Stalbach Atölyesinde ve Türkiye'de Güzel Sanatlar Akademisi Namık İsmail atölyesinde sürdürdü.

İkinci evliliğini 1934 yılında, Irak'ın Ankara temsilcisi ve Irak Kralı I. Faysal'ın kardeşi olan Emir Zeid ile yaptı; bu evlilikten "Raad" adında bir oğlu dünyaya geldi. Diplomat olan eşinin görevi nedeniyle Türkiye'den ayrılan sanatçı, resim kariyerini Avrupa'nın çeşitli kentlerinde sürdürdü. İlk kişisel sergisini 1944 yılında İstanbul'da kendi evinde açtı. Bu ilk sergiyi Paris, Londra, New York, Brüksel gibi kentlerde açtığı onlarca sergi izledi.

1970 yılında eşinin ölümünden sonra 1976'da, oğlu Raad'ın yaşadığı Amman'a yerleşti. Bu kentte kendi adıyla anılan bir sanat enstitüsü kurdu. Son döneminde portreler üzerinde yoğunlaştı. Eserlerini son olarak 1988'de İstanbul'da, 1990'da Fransa ve Almanya'da sergiledi.

5 Eylül 1991'de hayatını kaybetti. Amman'da El Rağdan Sarayı Kraliyet Mezarlığı'na defnedildi.

Başlıca yapıtları

Towards a Storm

Amman Türk Sefiresinin Portresi

Soyut Kompozisyon

Cehennemim, (1950, İstanbul Modern)

Aliye Berger'in Portresi

Mevleviler

Kerbela

Yılanlı Kadın

Fahrelnissa Zeid’in 118. Doğum Günü (Google açıklaması)

"Ben dört medeniyetin soyundan geliyorum" diye yazmıştı Fahrelnissa Zeid, 1980'de kendi portresini Geçmişten Birini. “El Farsça, Bizans elbisesi, yüz Girit ve gözler Oryantal, ama ben bunu çizerken bunun farkında değildim.”

Türkiye'de sanat okuluna katılan ilk kadınlardan biri olan Fahrelnissa Zeid, Paris’teki École de Paris’e ve bir Türk avangard grubu olan D Grubuna üye oldu. Soyut resimleriyle kutlanan Zeid, temsili işler yaptı ve hatta tavuk kemikleri üzerine tasarımlar yaptı. Batılı soyutlama ve doğu stillerini birbirine bağlayan eseri, toplumsal cinsiyet ve kültür engellerini yıktı.

1901 yılında bu gün Türkiye’nin Büyükada adasında doğan Zeid, saygın bir Osmanlı ailesinde büyüdü. 1919'da İstanbul İmparatorluk Sanat Okulu'na girdi, daha sonra Avrupa'yı gezdi ve İspanya, İtalya ve daha birçok farklı sanat ve kültür alanını ziyaret etti. Paris'teki Académie Ranson'da eğitimine devam etti.

1930'larda Zeid, Irak'ın kraliyet ailesine evlendi ve II. Dünya Savaşı'nı Bağdat'a taşınmaya zorlayana kadar Berlin'e taşındı. “Soyut bir ressam olma niyetinde değildim” dedi. Bağdat, Türkiye, Paris ve Londra arasında Doğu ve Batı etkilerini harmanlayan cesur soyut resimlerden bahsetti.

1970'lerde Zeid, Fahrelnissa Zeid Güzel Sanatlar Enstitüsü'nü kurduğu Ürdün Amman'a taşındı. Londra'daki Tate Modern'deki çalışmalarının retrospektif bir incelemesi, Zeid'i “20. yüzyılın en büyük kadın sanatçılarından biri” olarak nitelendirdi.

Doğum günün kutlu olsun, Fahrelnissa Zeid!