Göz renginiz doğduğunuzdan beri aynı mı? Bebeklerin göz ve saç rengi doğduktan sonra neden değişir?
Yeni doğan bebeklerin çoğu açık renk göz ve saçla dünyaya geliyor. Ancak bu görüntü, sandığınız kadar kalıcı değil. Aylar içinde değişen göz tonları ve koyulaşan saçlar, tamamen biyolojik bir sürecin sonucu. Peki bu değişimin arkasında ne var?
Yeni doğan bir bebeğin gözlerinin gri ya da mavi, saçlarının ise açık renkli olması çoğu ebeveyni şaşırtır. Ancak bu durum kalıcı değildir. Bebeklerin göz ve saç renkleri, doğumdan sonraki aylarda hatta yıllarda değişebilir. Bu değişimin arkasında genetikten hormonlara uzanan oldukça net biyolojik nedenler vardır.
MELANİN: RENKLERİN ANAHTAR MOLEKÜLÜ
Göz ve saç rengini belirleyen temel unsur melanin adlı pigmenttir. Melanin, vücutta melanosit adı verilen hücreler tarafından üretilir. Doğum anında bu hücreler henüz tam kapasiteyle çalışmaz.
Bu nedenle bebekler genellikle daha açık renk göz ve saçla dünyaya gelir. Zamanla melanin üretimi arttıkça renkler koyulaşabilir ya da tamamen değişebilir.
GÖZ RENGİ DOĞUMDAN SONRA NASIL OTURUR?
Bebeklerin göz rengi, iris tabakasındaki melanin miktarına bağlıdır. İlk aylarda düşük olan melanin seviyesi, ışıkla temas ve genetik kodun devreye girmesiyle artar.
Bu nedenle mavi ya da gri görünen gözler, kahverengi, ela ya da yeşile dönebilir. Çoğu bebekte göz rengi 6 ila 12 ay arasında belirginleşir; bazı çocuklarda ise bu süreç 3 yaşına kadar uzayabilir.
SAÇ RENGİNDEKİ DEĞİŞİM NEYE BAĞLI?
Saç rengindeki değişim de benzer şekilde melanin üretimiyle ilişkilidir. Bebeklikte görülen ince ve açık renkli saçlar zamanla dökülür, yerini daha kalın ve koyu tellere bırakır.
Ayrıca hormon düzeyleri ve genetik baskınlıklar da saç renginin nihai halini belirler. Sarı saçlı doğan bir bebeğin ilerleyen yıllarda kumral ya da kahverengi saçlara sahip olması bu yüzden oldukça yaygındır.
GENETİK HER ŞEYİ BELİRLİYOR MU?
Ebeveynlerin göz ve saç renkleri önemli bir faktör olsa da tek belirleyici değildir. Genetik miras, sadece anne ve babadan değil, önceki kuşaklardan gelen gen kombinasyonlarını da içerir. Bu nedenle iki koyu renkli ebeveynden açık renkli gözlü bir bebek doğması bilimsel olarak mümkündür.
NE ZAMAN KALICI HALE GELİR?
Genel kabul, göz renginin 1 yaş civarında büyük ölçüde oturduğu, saç renginin ise çocukluk boyunca değişebileceği yönündedir. Ergenlik döneminde hormonların etkisiyle saç renginde bir miktar daha koyulaşma görülebilir. Ancak göz rengi bu aşamadan sonra genellikle sabit kalır.
