Hadi ipucu sorusu: Moren, lös ve dolin hangi derste öğretilen terimler? 24 Ekim 19 zor sorulu Hadi
Moren, lös ve dolin terimleri, Hadi ipucu sorusu olarak yayımlandı. Bu akşam saat 20.30'da canlı olarak yayınlanacak olan 30 bin lira ödüllü 19 zor sorulu Hadi yarışmasının ipucu sorusu "Moren, lös ve dolin hangi derste öğretilen terimler?" oldu. İşte 24 Ekim Hadi ipucu sorusu için Moren, lös ve dolin nedir? Moren, lös ve dolin hangi derste öğretilen terimler?
Hadi ipucu sorusu, Hadi ekibi tarafından sosyal medya üzerinden yayınlandı. Canlı para ödüllü bilgi yarışması Hadi, AppStore ve Google Play üzerinden oynanıyor. Yarışma her gün saat 20.30'da, Pazartesi, Salı, Çarşamba, Perşembe ve Cuma günleri ise 12.30 ve 20.30'da düzenleniyor. Katılımcılar canlı olarak sorulan sorulara cevap veriyor. 12 soruya da doğru cevap veren katılımcılar büyük ödülü aralarında paylaşıyor. Hadi'de bu akşam saat 20.30'da 30 bin lira ödüllü yarışma için ipucu olarak Moren, lös ve dolin işaret edildi. Bu akşamki yarışmada 19 zor soru sorulacak? Peki Moren, lös ve dolin hangi derste öğretilen terimler?
HADİ İPUCU: MOREN, LÖS VE DOLİN HANGİ DERSTE ÖĞRETİLEN TERİMLER?
Moren, lös ve dolin terimleri Coğrafya dersinde öğretilen terimlerdir.
MOREN NEDİR?
Moren (Türkçe: buzultaş), doğrudan doğruya buzulların ilerlemesi veya gerilemesi sırasında, buzulun taşıyarak oluşturduğu tabakalaşmamış depolara genel olarak verilen bir terimdir. Glasiyal koşullar ve süreçler ile taşınan ya da biriktirilmiş olan malzemenin her tanesine Moren adı verilir. Moren;Fransızca kökenli olup, Türkçedeki kelime karşılığı Buzultaş'tır.
Moren, buzulun zeminden veya yamaçlardan kopardığı parçalar ile buzulun üzerine yamaçlardan düşen veya çığlarla yuvarlanan maddelerden oluşur. Moren depoları taş, toprak, kum ve çakıl boyutundaki irili ufaklı, genellikle de köşeli malzemeden oluşur. Bunların içine yer yer küçük kaya ve blok parçaları da karışmış olabilir. Bütün bu malzeme düzensiz yığılmış bir depo görünümündedir ve herhangi bir tabakalaşma göstermezler.
LÖS NEDİR?
Köşeli kuvars taneleri, feldispat, mikalar ve kalsitten oluşan silt ve kil boyutundaki rüzgar çökelleri lös olarak bilinir. Lösler rüzgarlarla taşınan ince unsurlu malzemenin bir örtü halinde yarı kurak alanlarda birikmesiyle oluşur. Böyle bir oluşumun meydana gelebilmesi; ince unsurlu malzemenin bol bulunmasına, rüzgarın şiddetli esmesine ve bitki örtüsünün fakir veya yoksun olmasına bağlıdır.
Löslerin dağılımı üç ana kaynaktan geldiklerini gösterir:
- Çöller
- Pleyistosen yaşlı buzul süprüntüsü çökelleri
- Yarı kurak bölgelerdeki nehirlerin taşkın ovaları.
Lösler çok küçük partiküllerden meydana gelmişlerdir. Kalınlıkları fazla olan lösler açık veya sarımsı renktedirler. Bunlar kalker bakımından zengin olmalarına rağmen ilk oluşumlarındaki kalkerlerin bir kısmı erimiştir. Lösler engebeli arazileri örterek onların basık bir şekilde görünmesine neden olurlar. Lösler genelde çöl kökenli olmalarına rağmen glasiyel kökenli olanları da bulunmaktadır. Lös kökenli topraklar dünyanın en verimli toprakları arasındadır. Dünyanın başlıca tahıl üretim bölgeleri; Kuzey Avrupa Düzlüğü, Ukrayna ve Kuzey Amerika’nın Büyük Ovaları gibi geniş lös çökellerinin dağıldığı yerlerdir. Günümüzde lös çökelleri yeryüzünün yaklaşık olarak %10’unu ve ABD’nin %30’unu kaplarlar.
DOLİN NEDİR?
Dolin karstlaşma sonucu oluşmuş (lapyaların birleşmesiyle), boyutları bölgenin karstik özelliklerine bağlı olarak değişen, kapalı veya yarı açık çukurluklar. Kalkerli arazilerde erime ve çökme sonucu oluşan tava şeklindeki çukurluklardır.
