İstanbul'da hangi ilçede kaç köpek var! İşte kısırlaştırma rakamları
Etkili kısırlaştırma yapılamadığı için sokak köpeklerinin sayısı hızla arttı. Rakamlar düşündürücü. Türkiye genelindeki köpek sayısı bilinmiyor ama kısırlaştırma başarılı olmazsa 10 yıl içinde 60 milyon köpekle karşılaşabiliriz. Esra Toptaş yazdı…
Şu son haftalarda gündemimizdeki önemli başlıklardan biri de sokak köpekleri… Başıboş köpeklerin sayılarının hızla artması, peş peşe köpek saldırılarıyla ilgili haberler, Bitlis’te küçük bir çocuğun köpek ısırması sonucu kuduz olup hayatını kaybetmesi, bu meselenin en çok konuştuğumuz, tartıştığımız konuların başında yer almasına neden oldu. Bu meseleyi şimdi konuşur olduk oysa yıllar yıllar önce konuşmamız ve bir çözüme kavuşturmamız gerekiyordu. Bundan 10 yıl önce, 15 yıl önce sokak köpeklerinin hızla artan popülasyonu şehirleri yönetenleri ilgilendirseydi, doğru kısırlaştırma projeleri hayata geçirilmiş olabilseydi şimdi böylesine kontrolden çıkmış bir sorunumuz olmayacaktı. ‘Kontrolden çıkmış’ diyorum zira rakamlar ortada… Türkiye genelinde 10 milyon civarında sokak köpeği olduğu düşünülüyor. Düşünülüyor, çünkü net, sağlıklı bir çalışma yok. Türkiye genelinde, özellikle de İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirlerdeki sokak köpeği sayısıyla ilgili bir araştırma yaptım fakat üzülerek gördüm ki net bir sayı yok. İstanbul’a dair en son veriler 2018 yılına ait. 4 yıl önce kayıtlı 128 bin 900 sokak köpeği, 162 bin 970 de sokak kedisi varmış İstanbul’da. Yani toplamda 291 bin 870 sokak hayvanı. Tabii bu kayıtlı olanların sayısı. Gerçek sayının çok çok fazla olduğu aşikar. Şimdi, 4 yıl geçtikten sonra sayı ne oldu bilinmiyor! Hem İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne hem de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sordum fakat kimsenin elinde bu konuda bir çalışma olmadığını gördüm.
"10 YILDA 60 MİLYON KÖPEK"
Geçen yıl, AK Parti Grup Başkanvekili Özlem Zengin, hayvanlara yönelik eziyet, kötü muamele, öldürme gibi eylemlerde hapis cezalarını da öngören hayvan haklarıyla ilgili yasa teklifini anlatırken DHA’ya şu çarpıcı verileri açıklamıştı: “Eğer kısırlaştırılma yapılmazsa; 10 yıl içinde köpeklerle ilgili nüfusun 60 milyona ulaşması bekleniyor. Önümüzdeki üç dört yıl içinde kısırlaştırma kampanyası oluşturmamız lazım."
Düşünün, biz bu meseleyle başa çıkamıyoruz. Bu rakamın 60 milyon olması halinde halimiz nice olacak!
BİR KÖPEĞİN SOYUNDAN 5 YILDA 5 BİN KÖPEK
Uzmanlar şöyle diyor: Sokak hayvanlarının sayısının azalmaya başlaması için yüzde 70'inden fazlasının kısırlaştırılması gerekiyor. Bir dişi köpeğin altı ayda bir beş yavru doğurması ve yavrularının da aynı şekilde devam etmesi durumunda 5 yıl içinde soyundan 5 bin civarında köpek üreyeceği hesaplanıyor.
BELEDİYELER KARŞILIKLI KÖPEK ATIYOR
Yani kısırlaştırma çok ama çok önemli… Peki kısırlaştırma çalışmaları ne durumda dersiniz? Örneğin İstanbul’da… Megakent’in ormanlık alanlarında yüzbinlerce köpek olduğu malum… O köpekler oraya nasıl geliyor? Bizzat belediyeler, şehir merkezinden, sağdan soldan topladıkları köpekleri başka belediyelerin, komşu belediyelerin sınırları dahilindeki ormanlık alanlara atıyor, sonra kendi sınırına köpek bırakılan belediye de o köpekleri toplayıp diğer belediyenin alanlarına atıyor, o köpekler orada ürüyor. İşte hesap ortada; 1 köpeğin soyundan 5 yılda 5 bin köpek oluyor. İstanbul’un ormanlık alanlarında köpek popülasyonu işte böyle kontrolsüz şekilde çoğalıyor. Hiç mi bir şey yapılmıyor? Elbette yapılıyor. Ama yeterli olmadığı net.
10 AYDA 32 BİN KISIRLAŞTIRMA
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Veteriner Hizmetleri Müdürlüğü’nden aldığım verilere göre; 2022’nin ilk 10 ayında 32 bin kısırlaştırma yapılmış. 2021’de 39 bin 834, 2020’deyse 21 bin 254 sokak hayvanı kısırlaştırılmış. Her hafta ortalama 800 civarında hayvan kısırlaştırılıyor İBB tarafından.
ARNAVUTKÖY’DE 10 BİN KÖPEK
Sadece İBB değil, bazı ilçe belediyeleri de kısırlaştırma çalışmaları yapıyor. Mesela Fatih Belediyesi… 2018 verilerine göre; Bin 500 sokak köpeğinin, 2 bin de sokak kedisinin olduğu Fatih’te Veteriner İşleri Müdürlüğü geçtiğimiz bu yılın ilk 10 ayında 1249 hayvanı kısırlaştırmış. 2018 verilerini incelediğimde, en çok sokak köpeğinin olduğu ilçelerden biri de Arnavutköy. Malum ormanlık alanları çok fazla. 4 yıl önceki rakamlara göre Arnavutköy’de 10 bin sokak köpeği var, şimdiki sayı ne yazık ki bilinmiyor. Belediye yetkililerine ilçede hali hazırda devam eden bir kısırlaştırma çalışması olup olmadığını sordum ve herhangi bir projenin yürütülmediğini öğrendim.
EYÜP’TE 5 BİN KÖPEK
Sokak köpeklerinin çok yoğun olduğu İstanbul ilçelerinden biri de Eyüp. Kemerburgaz, Göktürk gibi ormanlık alanlarda 2018 verilerine göre 4 bin başıboş köpek var. Eyüp Belediyesi yetkilileri, güncel sayının 5 bin civarında olduğunu söylüyor. Eyüp Belediyesi, 2022’nin ilk 10 ayında da bin 334 köpeği kısırlaştırmış, 7 bin 594 köpeği rehabilite etmiş.
SARIYER’DE 8 BİN KÖPEK
Gelelim Sarıyer’e… İstanbul’daki en çok ormanlık alana sahip ilçelerden biri. Yine 2018 verilerine göre; Sarıyer’de 5 bin sokak köpeği, 8 bin de sokak kedisi var. Sarıyer Belediyesi’nden aldığım bilgiye göre; sokak köpeği sayısı 8 bin, kedi sayısı ise 16 bin civarında. Fakat belediye yetkilileri, komşu belediyelerden sürekli ormana köpek bırakıldığını ve sayının bu nedenle hızla arttığını söylüyor. Sarıyer’de 2022’nin 11 ayında 4 bin 852 sokak köpeği ve kedisi kısırlaştırılmış. 2016-2022 yılları arasında kısırlaştırılan hayvan sayısı ise 18 bin.
BEYKOZ’DA 30 BİN KÖPEK
İstanbul’un ormanlık alanlarının en yoğun olduğu Beykoz’a bakacak olursak… 2018 verilerine göre Beykoz’da 18 bin sokak köpeği vardı. Beykoz Belediyesi’ne güncel rakamları sordum. Beykoz sınırları içinde 30 bin civarında sahipsiz sokak köpeği bulunduğunu açıkladılar.
2022 yılında Beykoz Belediyesi Hayvan Rehabilitasyon Merkezinde 1523 köpek, 865 kediye de kısırlaştırma yapıldığını öğrendim.
AVRUPA NASIL ÇÖZDÜ?
Peki Avrupa bu meseleyi nasıl çözdü? Örneğin Hollanda… Sokaklara köpek terkini önlemek için bir yasa yürürlüğe girdi. Bu yasayı ihlal edene de 17 bin euroya kadar para cezası ve üç yıla kadar hapis cezası verilebiliyor. Ülkede sivil toplum örgütleri hayvan koruma dernekleri de etkili bir rol üstlendi.
Bir diğer örnek de Avusturya’nın Viyana şehri. Sokak hayvanı sorununu çözen şehir, öncelikle köpeklerin sokağa terkini önleyen bir sistem kurdu. Hayvan sahibi olmak bir dizi izne bağlı. Çip takılan köpekler takip ediliyor. Ve hayvanlarla ilgili her türlü bilgi bilgi bankasına kaydediliyor
*Haberin ilk fotoğrafı İHA tarafından servis edilmiştir.
