Liderlik rollerinde cinsiyet eşitliği Türk kadınları için hala uzak bir hedef

Küresel danışmalık şirketi Bain & Company kadınların liderlik rollerinde karşılaştıkları zorlukları ve cinsiyet eşitliğini teşvik etmek için "Türkiye'de Kadın Liderliğini Geliştirmek" başlığı ile "Kadın Liderlik Forumu" etkinliğini sundu.

Bain & Company, Türkiye'de kadın liderliğinin durumuna ilişkin araştırmadan elde edilen bulguları tartışmak; uzun vadeli başarı, güçlenme ve büyüme yolculukları hakkında daha fazla bilgi edinmek ve cinsiyetten bağımsız olarak herkes için uygun şekilde dengeli ve daha parlak bir profesyonel geleceğe yönelik çabaların nasıl artırılabileceğine ilişkin görüşlerini almak üzere 20 Türk kadın yönetici ile görüşmeler gerçekleştirdi.

Görüşmelerde aralarında imalat, finansal hizmetler, ilaç, lüks tüketim ve perakende, yenilenebilir enerji, yüksek öğrenim, telekomünikasyon, bilgi yönetimi hizmetleri, hukuk, uluslararası ikamet ve yayıncılığın da bulunduğu birçok sektörden - CEO'lardan yönetim kurulu üyelerine, genel müdürlerden daire başkanlarına kadar farklı düzeylerdeki- yöneticiler yer aldı.

G20 ÜLKELERİNDE KADINLARIN ROLÜ

Bain & Company Ortağı ve EMEA WAB (Women at Bain) Lideri Valeria Sterpos, şunları söyledi: "Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılığın (DE&I) kuruluşlar tarafından sadece bir etik veya düzenlemelere uyum meselesi olarak görülmesi söz konusu değil. DE&I önemli iş sonuçlarını da beraberinde getiriyor: Öyle ki, çeşitliliği uygulayan kuruluşların beş kat daha yenilikçi ve çalışanları elde tutma olasılığının altı kata kadar daha yüksek olduğu, bunun da kurumsal performansı ve sonuçları daha da geliştirdiği kanıtlanmış durumda. Buna rağmen G20 ülkelerinde kadınlar yönetim kurulu koltuklarının sadece yüzde 20,2'sine, başkanlık koltuklarının yüzde 5,5'ine ve CEO pozisyonlarının yüzde 3,5'ine sahip.

Şirketin verdiği bilgiye göre, bu alandaki olumlu eğilime rağmen, liderlik rollerinde cinsiyet eşitliğinin Türk kadınların için hala uzak bir hedef olduğunu söyledi. Ardından Türkiye'deki mevcut düzenlemeler ise kadınların şirket yönetim kurullarında daha fazla temsil edilmesini teşvik etmiyor dedi.

Bain'in gerçekleştirdiği görüşmelerden çıkan beş temel mesajları şöyle sıraladı:

Tutku önemli: Tutku, kadınların liderlik yörüngelerinde itici bir güç işlevi görüyor. Pek çok kadın lider daha küçük yaşlardan itibaren, çoğu zaman ailelerinin tereddütsüz teşvikiyle desteklenerek, doğuştan gelen bir üstün olma arzusuyla beslenmiş durumda.

Uzun vadeli başarı, ödün vermek anlamına gelir: Kadın liderler için profesyonel başarı genellikle ödün vermeyi gerektiriyor. Hamilelik ve çocuk bakımı dönüm noktaları olarak öne çıkarken, kadınlar kariyerlerinde ilerledikçe genellikle hayatlarının bazı yönlerine öncelik vermek veya önceliklerini azaltmak zorunda kalıyor.

Mentorluk ve sponsorluk fark yaratabilir: Bireyin hem kişisel hem de profesyonel danışman olarak hizmet ettiği, perde arkasında rehberlik sunduğu mentorluk, sürekli ve sürdürülebilir gelişimin sağlanmasında çok önemli bir faktör olarak ortaya çıkıyor. Ancak mentorluk tek başına yeterli değil. Sponsorluk -yani bir kişinin harici bir savunucu olarak hareket ettiği, kariyer ilerlemesine proaktif olarak yardımcı olduğu, itibarını ilişkilendirdiği, eylemleri kolaylaştırıp ilerleme için koşullar yaratırken bağlantılar oluşturması- ise aynı zamanda somut kariyer fırsatlarına ve yeni mesleki zorluklara giden yolu açmanın anahtarı ve kariyer basamaklarını tırmanmanın önemli bir parçası konumunda.

Toplumsal cinsiyet önyargısı hala bir gerçeklik: Eşit olmayan mesleki fırsatlar ve kurumlardaki bilinçsiz toplumsal cinsiyet önyargısı, işyerinde kadınların yaşadığı olumsuz bir gerçeklik. Görüşülen kişilerin yüzde 85'i, mesleki adaletsizliklere dönüşmese bile, bilinçsiz önyargılar nedeniyle kariyerlerinde zorluklarla karşılaştıklarını paylaşmış durumda. Kadınlar ve erkekler çok farklı kariyer deneyimleri ve gidişatlarla karşı karşıya. Birçok kadın lider, belirli seviyelerin ötesinde mesleki ilerlemeye yönelik bir cam tavan algısının yanı sıra, erkek akranlarıyla rekabet edebilmek için iki kat daha fazla çalışma ve aşırı telafi etme ihtiyacını dile getiriyor.

Değişime kurumlar öncülük etmeli: Kuruluşların daha fazla kadının güçlenmesi ve kilit liderlik pozisyonlarına yükseltmesine yönelik olarak attığı cesur adımlar, Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılığı da (DE&I) önemli ölçüde destekliyor. Bununla birlikte, son on yılda profesyonel ortamlarda çeşitliliğin teşvik edilmesinde kaydedilen ilerlemeye rağmen eşitsizliğin devam etmesi; özellikle kültürel değişim söz konusu olduğunda, iyileştirme ve ilerleme için daha kat edilmesi gereken yol olduğunu, son olarak politika yapıcılar ve bir bütün olarak toplum da dahil olmak üzere daha geniş ekosistem içerisinde birlikte ve birbiriyle uyumlu çabalara duyulan ihtiyacın devam ettiğini ortaya koyuyor.

"DAHA FAZLASININ YAPILMASI GEREKİYOR"

Bain İstanbul Ortağı Armando Guastella şunları söyledi: "Türk iş dünyasındaki üst düzey kadınlarla bu sohbetleri yapmak, çeşitli iş ve kültür dinamiklerini keşfetmek ve kadın liderliği yoluyla daha geniş bir kapsamda eşitlik, çeşitlilik ve kapsayıcılıktan yararlanarak ne kadar çok potansiyelin ortaya çıkarılabileceğini tartışmak aydınlatıcı bir deneyimdi. Hiç kuşkusuz, daha fazlasının yapılması gerekiyor ve bu noktada kuruluşlar toplumumuzda değişimin hızını belirleyen ve değişimi gerçekleştiren öncü bir rol üstlenmek konumunda.”

Bain'in çalışmasının temel bulguları ve yapısal engelleri aşarak gelecek nesillere ışık tutmaya yönelik çözümler Bain Kadın Liderler Forumu'nun (Medtronic Türkiye, Batı Asya ve Levant İK Direktörü) Sevilay Yangın ve Bain Ortağı Elif Koç'un moderatörlüğünde gerçekleşen "Kadın Konuşmaları" bölümünde tartışıldı. Söz konusu oturumlarda Melsa Ararat (Yüzde 30 Kulübü Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı), Fezal Okur Eskil (Yıldız Holding), Ingrun Alsleben (Bayer) gibi etkili Türk kadın liderler tarafından tartışıldı. Elif Merve Sarı Bulut (JCI), İpek Ersavaş (Estee Lauder) ve Canan Özsoy bir araya geldi.

"Son on yıl Ortadoğu bölgesindeki iş yerlerine kapsamlı bir yeniden tanımlama getirdi. Kadınlar özel sektörde ve kamu sektöründe giderek daha aktif roller üstlenirken bölgede cinsiyetler arası uçurumu kapatma yolunda adımlar atılıyor" diyen Elif Koç yorumlarını şöyle sürdürdü:

"Bu kilometre taşlarına rağmen bölgede, özellikle de liderlik düzeyinde, cinsiyet eşitliğini sağlamak için hala kat edilmesi gereken uzun bir yol var. Bu nedenle Bain olarak, iş sonuçlarını iyileştirmenin ana anahtarlarından biri olan kadınların işgücündeki temsilini artırma, kadınların güçlendirilmesini geliştirme konusunda şirketleri destekleme ve kuruluşların cinsiyet eşitliği yolculuklarında yol kat etmelerine yardımcı olma konusunda son derece kararlıyız."