1 yılda halka arzlar 20 milyar lira kaynak topladı
Borsa İstanbul'da son günlerdeki sert düşüş tartışılırken bu düşüşe neden olarak gösterilen etkenlerden birisi haftada 2-3'ü kez yapılan halka arzlar. Kredi olanakları kısıtlıyken çoğunlukla halka açılması arzulanan büyük ve kârlı şirketlerden ziyade yeterli krediye erişmekte zorlanan şirketler halka açılma yoluyla kaynak temin etme yoluna gidiyor. Son 3 yılda 42.5 ve 1 yılda 20 milyar liralık halka arz gerçekleşti. Son 3 yıllık dönemde 102 şirket halka açıldı. Halka arzların eşit dağıtım yoluyla yapılması şirket hisselerinde halka arzdan sonra birkaç tavan yapılmasını olanaklı kıldığı için yatırımcılar mevcut hisselerden çıkıp halka arz edilen yeni hisseleri tercih ederek kazanç sağlayama çalışıyor. Bu ise piyasayı olumsuz etkiliyor.
Borsa İstanbul'daki son dönemdeki sert hareketler tartışılırken endeksin düşüş nedeni olarak gösterilen halka arzların son 3 yılda 42.5 milyar lirayı bulduğu hesaplandı. Verilere göre 2020 yılında 1,1 milyar lira halka arz tutarı ile 8 şirket halka açılırken 2021 'de tam 52 şirket Borsa İstanbul ile tanıştı. Bu şirketler tam 21,3 milyar liralık halka arz gerçekleştirdi. Geçen yıl ise tam 39 şirket 19 milyar liralık kaynağı küçük yatırımcıdan topladı ve halka açık hale geldi. Bu yılın henüz başında da 3 şirket 1.3 milyar liralık halka arz gerçekleştirdi. Son 3 yıllık dönemde tam 102 şirket halka açıldı.
HANGİ YIL NE KADAR HALKA ARZ OLDU?
*RAKAMLAR TL
NEDEN KAYNAK ÇEKİLİYOR?
Bu durum borsadan mevcut hisselerden pay kapma olarak tezahür ederken endeksi olumsuz etkileyen bir faktör olarak karşımıza çıkıyor. Sıkı likidite koşulları nedeniyle kredi olanakları kısıtlıyken çoğunlukla yeterli krediye erişmekte zorlanan şirketler halka açılma yoluyla kaynak temin etme yoluna gidiyor. Halka arzların borsanın mevcut hisselerinden kaynak çekmesine neden olan ise halka arz yöntemi. Halka arzların eşit dağıtım yoluyla yapılması şirket hisselerinde halka arzdan sonra bir kaç tavan yapılmasını olanaklı kıldığı için yatırımcılar mevcut hisselerden çıkıp halka arz edilen yeni hisseleri tercih ederek kazanç sağlayama çalışıyor. Son 42 halka arzın 25'i eşit dağıtım yoluyla yapıldı. Çoğunluğu 500 ve bin liralık tutarlarda küçük yatırımcıya satılan hisselerde karşılarında büyük yatırımcı olmadığı için manipülatörler kolaylıkla hisseyi onlarca kez tavan yaptırabiliyor. Yatırımcılar da bu getirinin cazibesine kapılıyor. Sonrasında hisselerin aynı hızla geri geldiğini de hatırlatmak gerek.
ENDEKSİ AŞAĞI İTİYOR
Haftada bir iki halka arz da başta 17 milyar liraya oluşan ortak satışları olmak üzere diğer etmenlerle birleşip endeksin düşmesinde önemli rol oynuyor. Halka arz tutarlarına bakıldığında son dönemlerde yapılan halka arzlardan 3.5 milyar liralık Ahlatçı Doğalgaz ve 1.5 milyar liralık Kocaer Çelik ve 957 milyon liralık Kimteks azları dikkat çekiyor. Pasifik Gayrimenkul, Doğu Aras Enerji, Başkent Doğalgaz ve Aydem Enerji arzları 1 milyar liranın üstündeki halka açılmalar olarak dikkat çekti.
