100 hastalığın nedeni zararlı molekülleri tespit eden test
Prof. Dr. Özcan Erel, kanser dahil 100 hastalığın nedeni olan zararlı molekülleri kanda saptayabilen test geliştirmeyi başardı. Böylece kişinin, kansere yatkınlığı hakkında önceden ipuçları elde edilecek. Erel, çalışmalarıyla tıp literatürüne girdi
Deniz ÇİÇEK/ANKARA
Tıbbi biyokimya alanındaki çalışmalarıyla TÜBİTAK’ın bilim ödülüne değer görülen Prof. Dr. Özcan Erel, kanda şimdiye kadar hiç ölçülememiş bazı değerleri ölçerek tıp literatürüne girmeyi başardı.
Erel’in bu alanda geliştirdiği kan test kitleri, 22 ülkeye satılıyor. Erel, kandaki oksidatif stresi, diğer deyişle zararlı molekülleri ölçen bir test de geliştirdi. Test, kanser dahil, 100 hastalığın nedeni olan zararlı molekülleri saptıyor. Böylece hastanın, kanser yatkınlığı hakkında ipuçları elde ediliyor. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özcan Erel, çalışmalarını HABERTÜRK’e anlattı:
JAPONYA VE ABD KULLANIYOR: Çalışmalarım, dünyada tıbba en fazla katkı yapan çalışmalar arasında gösterildi. Geliştirdiğim kan tahlil ölçüm yöntemleri 22 ülkeye ihraç ediliyor. Dünyada ilk ve tek olan biyokimyasal ölçümleri geliş- tirdik. Bu ölçüm yöntemleri şu anda ABD, Japonya, Güney Kore ve Avrupa’da kullanılıyor. Son geliştirdiğim bir test de, akut ve kronik bazı hastalıkların tespitine yardımcı olacak.
TAHLİLDE ‘ANKARA KRİTERİ’: Talasemi ve lösemi gibi kan yapma sorunu yaşanan hastalıklarda, hastaya sıklıkla ünite ünite kan veriliyor. Verilen kan nedeniyle vücutta demir birikmesi oluyor. Bu demir, serseri mayın gibi karaciğeri etkileyip siroza yol açıyor, böbreği ve pankreası bozuyor, şeker hastalığı ile kalp yetmezliği yapıyor. Demiri dışarı atmak için hastaya, aylık maliyeti bin 500 TL olan bir ilaç veriliyor. Ancak bu ilacın da bağırsak ve sindirim sistemi kanamaları, kemik iliği bozuklukları gibi ağır yan etkileri var. Geliştirdiğim kit sayesinde, bu ilacın etkinliğini ölçüyoruz. Kitin adını ‘Ankara Kriteri’ koyduk. Dünyadaki patenti de bu isimde olacak.
KALP KRİZİ RİSKİNİ SAPTIYOR: Yine dünyada ilk ve tek olan bir başka testle de, yararlı yağ olan HDL’nin gücünü ölçüyoruz. Normalde yararlı yağların miktarı ölçülüyor ancak etkinliği ölçülemiyordu. Araçtaki turbo motor gibi. Ama artık bu yağların kalp krizi yaratan damar sertliğine karşı koruyucu gücünü ölçebiliyoruz. Böylece hastadaki risk saptanıyor.
KANSERE YATKINLIK TESTİ: Geliştirdiğim ve dünyada tek olan başka bir kit de, kandaki oksidan seviyesini test ediyor. Vücudu okside eden zararlı moleküller saptanı- yor. Bu çok tehlikeli moleküller, hücrenin DNA’sını bozup, kansere, erken yaşlanmaya yol açıyor. 100’den fazla hastalığın nedeni. Bu moleküller, sigara, çevresel kirlilik ve enfeksiyon nedeniyle oluşuyor. Vücutta oksidatif stres yaratıyor. Testim bunu ölçüyor. Böylece, vücut yetersizse takviye istenebilecek. Oksidatif stresten kaynaklanan hastalıklara yatkınlık ölçülebilecek. Bu test, gıda sektöründe de gıdaların antioksidan kapasitesini ölçmek için kullanılabiliyor.
