Meclis Başkanı Şentop'tan yeni adaylık makalesi: 2018'den beri sadece bir seçim yapıldı

Meclis Başkanı Mustafa Şentop, hakemli akademik bir dergi olan İstanbul Hukuk Mecmuası’nın 81. cildinin 1. Sayısında adaylık tartışmalarıyla ilgili yeni bir makale kaleme aldı. Makalede, daha önce Mart 2022’de yayınladığı makalesine getirilen eleştirilere cevap verdi.

“Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir” cümlesinin iki ayrı Anayasa’ya 2007 ve 2017’de gerçekleştirilen 2 ayrı halk oylaması ile konulduğunu vurguladı. Şentop “2018 tarihinden bugüne kadar ise Türkiye’de henüz sadece bir Cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldığından, 2023 yılında icra edilmesi öngörülen Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde bu kural uyarınca hiçbir adaya kısıtlama uygulanamayacaktır” dedi.

Türkiye Büyük Millet Meclis Başkanı Mustafa Şentop, 2022 yılı Mart ayında yayımladığı 40 sayfalık makalesine getirilen eleştiriler için yeni bir makale kaleme aldı.

“Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde İki Defadan Fazla Cumhurbaşkanı Seçilememe Kuralı – 2” başlıklı 60 sayfalık makale İstanbul Hukuk Mecmuası’nın 81. Cildinin 1. Sayısında yer aldı.

Şentop, Anayasa’daki “Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir” cümlesinin Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde farklı tarihlerde 2 ayrı Anayasa değişikliği kanunu teklifine konu edildiğini belirtti.

TBMM Başkanı “Biri 21 Ekim 2007 tarihinde, diğeri ilkinden yaklaşık on sene sonra 16 Nisan 2017 tarihinde olmak üzere farklı tarihlerde gerçekleştirilen 2 ayrı halkoylamasında Türk Milleti tarafından bir Anayasa kuralı olarak kabul edilmiştir” dedi.

“FARKLI TARİHLERDE YÜRÜRLÜĞE GİREN 2 AYRI KANUN VAR”

Şentop, farklı tarihlerde kabul edilen Anayasa maddelerinin birbirinden farklı iki kuralı olduğunu ifade etti. İki kanunun ayrı yürürlük tarihi bulunması nedeni ile kanunların geriye doğru uygulanamayacağı, geçmişte yaşanan olaylar ve durumlar hakkında hüküm ve sonuç doğuramayacağını vurguladı. Meclis Başkanı makalesinde, “30 Nisan 2018 tarihinden bugüne kadar Türkiye’de henüz sadece bir Cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldığından, 2023 yılında icra edilmesi öngörülen Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde bu kural uyarınca hiçbir adaya kısıtlama uygulanamayacaktır” ifadelerine yer verdi.

“YENİ SİSTEMDE CUMHURBAŞKANI YÜRÜTME ERKİ OLDU”

Şentop, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçilmesi ile “yürütme erki” tanımının da değiştiğini söyledi. Buna göre; yürütme erki seçimi niteliğinde olmayan parlamenter sistem Cumhurbaşkanlarının seçiminin, bugün 101’inci maddenin uygulanmasında dikkate alınamayacağını belirtti. Şentop, mevcut Anayasa’da bulunan “Cumhurbaşkanı” kelimesiyle anlaşılması gerekenin, Anayasa Hukukundaki terim anlamı gereğince “yürütme erki” olduğunu aktardı.

“MECLİS BAŞKANI ŞENTOP’TAN MEÇHUL YAZARA YANIT”

2022 yılının Eylül ayında, Mülkiye Dergisi’nde yayınlanan Kemal Başak imzalı bir yazıyla Şentop’un ilk makalesine dönük bir cevap yayımlanmıştı. Yapılan araştırmalarda Türkiye’de Kemal Başak ismiyle görev yapan veya tanınan hukukçu bir öğretim üyesi bulunmadığı gibi bu isimle daha önce hukuk alanında yapılmış herhangi bir yayın da bulunmadığı belirlendi.

Meclis Başkanı Mustafa Şentop da kendisine eleştiri yazısı kaleme alan Kemal Başak’ın kimliğinin belirsizliğiyle ilgili bu duruma yazdığı ikinci makalede değindi.

Şentop, “Söz konusu makalede yazarın künye kısmı boş olduğu, internet üzerinden yapılan taramalarda yazarın kimliği hakkında bir bilgi edinilemediği ve aynı isimle yayımlanan başka herhangi bir akademik çalışmaya ulaşılamadığı için, makalenin yazarı olarak görünen Kemal Başak’ın mesleki veya akademik unvanı hakkında bir bilgiye erişilememiştir” değerlendirmesinde bulundu. Şentop yeni makalesinde ayrıca, kimliği konusunda bu kadar belirsizlik bulunan birisini muhatap alıp Kemal Başak imzasıyla yayınlanan yazıya kapsamlı bir cevap yazmasının sebebini de “Söz konusu yazının, Anayasa’nın 101’inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilme kuralının parlamenter sistem dönemindeki Cumhurbaşkanı seçimlerinin de dikkate alınması suretiyle uygulanması gerektiğini savunan akademisyenlerle siyasiler tarafından ileri sürülen çeşitli argümanların derlemesi niteliğinde olduğu için önem arz etmesi” şeklinde ifade etti.