Yarım asırlık müze böcek bilimine ışık tutuyor
Erzurum'da, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümünde Türkiye'nin çeşitli yerleri ve farklı ülkelerden getirilen yaklaşık 50 bin tür böcekle oluşturulan Entomoloji Müzesi, bilimsel çalışma ve araştırmalar yapan akademisyenlere önemli bir kaynak oluşturuyor
Erzurum'da, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümünde yarım asırdır yurt içi ve yurt dışından toplananböceklerden oluşturulan ve 50 bin böceğin yer aldığı EntomolojiMüzesi,böcekbilimine ışık tutuyor.
AA'nın haberine göre kenttekiböcekçeşitliliğini ortaya çıkarmak için 1966 yılında üniversite bünyesinde kurulan müzede, Türkiye'nin çeşitli yerleri ve farklı ülkelerden getirilen 20 bini teşhis edilmiş 50 bin türböcekbulunuyor.
Müzede, aynı zamanda keşfedildikleri yörenin ismi verilen ve dünya literatüründe yerini alan 30'un üzerinde deböcektürü mevcut.
"Entomological Museum of Erzurum Turkey" adıyla uluslararasıböcekmüzeleri arasına giren müzede, yurt içi ve yurt dışından da gelen bilim insanları araştırmalar ve proje çalışması yapıyor.
Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erol Yıldırım, yaptığı açıklamada, yarım asır önce kurulan müzede söz konusu bölümde görev yapan akademisyenlerin yanı sıra kendisinin de yaklaşık 30 yıllık çabasıyla topladığıböcektürlerinin muhafaza edildiğini söyledi.
Yıldırım, müzenin,böcekmeraklıları için iyi bir veri bankası olduğunu dile getirerek, "Şu an müzemizde 50 bin civarındaböcektürü var, bunların 20 bini teşhis edilmiş, 30 bin civarında da teşhis edilmeyi bekliyor. Türkiye'nin en büyükböcekmüzesiErzurum'da." dedi.
Prof. Dr. Yıldırım, dünyada 1 milyon 650 bin hayvan türü bulunduğunu ifade ederek, bu sayının 1 milyon 80 bininiböceklerin oluşturduğunu belirtti
"AVRUPA'DAN DAHA FAZLA BÖCEK TÜRÜNE SAHİBİZ"
Türkiye'de 80 ila 100 bin civarındaböcektürü olduğunu aktaran Yıldırım, "Hayvanlar aleminin yaklaşık yüzde 65'iniböcekler oluşturuyor. Çok zenginböcektürü olan ülkemizi Avrupa ile mukayese ettiğimizde Avrupa'dan daha fazlaböcektürüne sahibiz. Ülkemiz bu anlamda bir kıta özelliği gösteriyor ama maalesef bu konuyu çok fazla değerlendirememişiz. Avrupa'da her ilde Doğa ve Tabiat TarihiMüzesivar ama bizim ülkemizde büyük illerimiz dahil bu tür bir müze yok." diye konuştu.
Yıldırım, Erzurum'daki müzenin Türkiye'deki müzelerin en büyüğü olduğunu vurgulayarak, "Müzemizde karanlık oda içerisindeböcekleri muhafaza ediyoruz. Genellikle yurt dışından bilimsel amaçlı çalışma yapmak için gelenler buradaki materyalleri inceliyor." ifadesini kullandı.
Dünyadakiböceklerin sadece bin 500'ünün ekonomik zarara sahip olduklarını, bunlardan 500'nün ise önemli olduğunu aktaran Yıldırım, Türkiye'de ise bu türlerden 250 civarında bulunduğunu ifade etti.
BÖCEKLERE BULDUKLARI YÖRENİN İSMİNİ VERİYOR
Prof. Dr. Yıldırım, Doğu Anadolu'nun biyoçeşitlilik yönünden zengin olduğunu anlatarak, şöyle devam etti:
"1992 yılında Erzurum Palandöken Dağları mevkisinde bulduğum bir böceğe 'Leptochilus palandokenicus' ismini verdim ve dünya literatüründe yerini aldı. Bu tür, dünyada sadece Erzurum'da var. Asistanlık döneminden beri yaklaşık 30 yıldır yılın her 5-6 ayı Türkiye'nin çeşitli illerine giderek arazidenböcektürü topladık. Topladığımız türleri laboratuvarda çeşitli işlemlerden geçirdikten sonra müze materyali olarak hazırlıyoruz. Tabi bu türler arasında öğrencilerin ve buradaki görevli hocalarımızın da getirdikleri var. Yani herkesin bu müzede emeği var."
Müzede 200'ün üzerinde dünyada sadece tip materyali olan türlerin bulunduğunu dile getiren Yıldırım, 30'un üzerinde böceğin de kendisi tarafından tanımlanıp yöresel isimler verilerek dünya literatürüne geçirildiğini kaydetti.
Yıldırım, bir kısımböceklerin etkisiz bir kısımın da doğrudan veya dolaylı faydalar sağladığına işaret ederek, sözlerini şöyle tamamladı:
"Birçokböcektürünün daha biz ne iş yaptığını, nasıl bir faaliyet gösterdiğini ve ne şekilde insanlara hizmet ettiğini bilmiyoruz. Bilim geliştikçe, türleri tanıdıkça ortaya çıkıyor. Özelikle Doğa ve Tabiat Tarihi Müzeleri büyük illerde kurulmak suretiyle insanları ve öğrencilerin buralara gelip bu canlıları tanımaları, hangi gaye için yaratıldıklarını öğrenmeleri lazım. Üniversitemizin Rektörü Prof. Dr. Ömer Çomaklı bu konuda yoğun şekilde girişimlerde bulunmaktadır."
