BDDK ve SPK'dan bankalara ve JP Morgan'a döviz incelemesi

Cuma günü döviz piyasalarında yaşanan ani dalgalanma ile ilgili Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile Sermaye Piyasası Kurumu (SPK) tarafından inceleme ve soruşturma başlatıldı. BDDK tarafından dün akşam yapılan açıklamada bankaların müşterilerini döviz almaya yönlendirdiği şikayetlerinin inceleme ve soruşturma, JP Morgan raporu hakkındaki idari süreç ile ilgili de inceleme başlatıldığı belirtildi. SPK da aynı saatlerde JP Morgan hakkında Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında inceleme başlattığını duyurdu.

DOLAR CUMA GÜNÜ YURTDIŞI İŞLEMLERLE 5.84 TL'YE KADAR ÇIKTI

Dolar/TL cuma gününe 5.4650 TL'den başlamış gün içinde 5.63 TL'ye kadar yükselmişti. Euro 6.22 TL'den açılıp gün sonunda 6.35 üzerini görmüştü. Piyasalar kapandıktan sonra yurtdışındaki işlemlerle dolar 5.84 TL'ye kadar çıktı daha sonra 5.76 TL'ye geldi. Böylece TL'nin bir günlük değer kaybı ortalama yüzde 5'leri geçmiş oldu. ABD'nin Golan Tepeleri'ni İsrail toprağı olarak tanıması ABD-Türkiye ilişkilerinde gerginliğe yol açarken, Almanya ve Fransa PMI'larının beklentinin çok altında gelmesi ve euro/dolar paritesindeki gerileme de kurdaki yükselişi tetiklemişti. Yaşanan hareketlilik sonrasında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) finansal piyasalarda yaşanan gelişmeleri dikkate alarak 1 hafta vadeli repo ihalelerine ara verdiğini açıkladı. Bu da örtülü faiz artışı olarak değerlendirildi ve kurdaki hareketliliği bir parça yavaşlattı.

İNCELEME VE SORUŞTURMA BAŞLATILDI

Kurdaki bir hareketliliğin ardından BDDK, cumartesi günü akşam saatlerinde bir açıklama yaparak müşterilerini döviz piyasalarına ilişkin olarak yanıltıcı ve manipülatif şekilde döviz alımına yönlendirdiklerine ilişkin şikayetler kapsamında bazı bankalar hakkında inceleme ve soruşturma başlattığını duyurdu. Açıklamada, şöyle denildi:

"Son dönemde bazı bankaların müşterilerini döviz piyasalarına ilişkin olarak yanıltıcı ve manipülatif bir şekilde döviz alımına yönlendirdiklerine dair kurumumuza yoğun şikayetler ulaşmıştır.

Konu hakkında kurumumuzca inceleme ve soruşturma başlatılmış olup ilgililer hakkında gerekli idari ve hukuki süreçler yürütülecektir. İletilecek tüm bilgi ve şikayetler kurumumuzca yakından takip edilip değerlendirilecektir."

JP MORGAN DA İNCELENİYOR

Kurumdan yapılan diğer açıklama ise JP Morgan hakkında da inceleme başlatıldığı belirtildi. Açıklamada, şunlar kaydedildi: "22 Mart 2019 tarihinde JP Morgan tarafından yayımlanan raporun yanıltıcı ve manipülatif içeriği sebebiyle finansal piyasalarda oynaklığa ve özellikle ülkemiz bankalarının itibar ve değer kaybına yol açtığı hususunda kurumumuza iletilen yoğun şikayetler kapsamında adı geçen kurum hakkında inceleme başlatılmış olup, gerekli idari ve hukuki süreç yürütülecektir".

BDDK'dan sonra ABD'li yatırım bankası JP Morgan'a bir soruşturma da Sermaye Piyasası Kurulu'ndan (SPK) geldi.

SPK yazılı açıklama ile JP Morgan'ın yayımladığı raporun, yanıltıcı içerikleri nedeniyle, hisse senetleri üzerinde spekülatif etki yarattığı şikayetleri üzerine inceleme başlattığını duyurdu. SPK'dan yapılan açıklamada "22.03.2019 tarihinde JPMorgan Chase & Co. tarafından yayımlanan raporun yanıltıcı içeriği nedeniyle başta bankacılık hisseleri olmak üzere Borsa İstanbul A.Ş.'de işlem gören hisse senetleri üzerinde spekülatif etki yarattığına yönelik olarak Kurumumuza iletilen şikayetler çerçevesinde, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında inceleme başlatılmıştır." denildi.

JP MORGAN'IN RAPORUNDA NE YAZIYOR?

JP Morgan Cuma günü müşterilerine gönderdiği raporda, dolar/TL’nin 5.90 seviyesine kadar çıkacağını öngörmüş ve yatırımcılara alım yapılması veya varlıkların elde tutulması anlamına gelen uzun pozisyon almalarını önermişti. Aralarında Anezka Christovova'ının da bulunduğu stratejistlerin hazırladığı notta "Merkez Bankası rezervlerindeki hızlı azalmanın sürdürülemez olduğuna inanıyoruz" ifadesine yer verildi. Notta 31 Martyerel seçimleri sonrasında dövizrezervlerini destekleyici önlemlerin azalmasının beklendiği bunun da Dolar/TL'yi yukarı yönlü etkileyebileceği belirtildi.

ENDONEZYA'DA DA SORUŞTURMA GEÇİRDİ

ABD merkezli yatırım bankası JP Morgan son olarak 2017 yılında da Endonezya'da soruşturmaya uğramış ve bankanın negatif araştırma raporu nedeniyle yatırım bankasıyla bağlarını koparmıştı.

Maliye Bakanlığı'nın para politikası dairesi başkanı Suahasil Nazara, Endonezya hisselerinin yatırım notunu düşüren JP Morgan'ın belirli bankacılık hizmetlerini yapmasını sağlayan iznini kaldırmış ve tahvil işlemlerinde öncelikli aracı olarak kullanmayacağını açıklamıştı.

2015 yılında da JP Morgan bir raporunda Endonezya tahvillerinin yatırım notunu düşürmüş ve ülke ekonomisinin yavaşlayan iç tüketim, azalan döviz rezervleri ve dibe vuran emtia fiyatlarına dikkat çektikten sonra yaptırıma uğramıştı.

Dönemin Endonezya Maliye Bakanı Bambang Brodjonegoro ve Merkez Bankası Başkanı Agus Martowardojo, JP Morgan'ı ülkede ekonomik panik yaratmakla suçlamıştı.