Bobath terapisi nedir? Bobath terapisi nasıl yapılır, yararları nelerdir?
Hareket etmek, bir bardağı kavramak, dengede durmak veya bir adım atmak, çoğumuz için düşünmeden yaptığımız otomatik eylemlerdir. Ancak serebral palsi (beyin felci), inme veya travmatik beyin hasarı gibi nörolojik sorunlar yaşayan bireyler için bu basit eylemler, aşılması gereken devasa birer engele dönüşebilir. Hasar görmüş bir sinir sistemi, kaslara doğru komutları veremediğinde, vücut anormal kasılmalarla veya gevşeklikle mücadele etmek zorunda kalır.
ABONE OL
İşte bu noktada, rehabilitasyon dünyasının en köklü ve en yaygın kullanılan yaklaşımlarından biri olan Bobath konsepti devreye girer. Bu yöntem, kaybedilen veya hiç kazanılamayan hareket yeteneklerini, beynin yeniden öğrenme kapasitesini kullanarak geri kazandırmayı hedefler. Peki, nörolojik rehabilitasyonun temel taşlarından biri kabul edilen bu tedavi yaklaşımı tam olarak nedir ve hastanın yaşam kalitesini nasıl artırır? İşte tüm detaylar...
1940’lı yıllarda fizyoterapist Berta Bobath ve nörofizyolog eşi Karel Bobath tarafından geliştirilen bu yöntem, o dönem için devrim niteliğinde bir bakış açısı sunmuştur. Eskiden felçli veya spastik kasların güçlendirilmesine odaklanılırken, Bobath çifti sorunun kasta değil, kası yöneten merkezde, yani beyinde olduğunu savunmuştur. Bu nedenle tedavi, kasları zorlamak yerine, merkezi sinir sistemine doğru hareket hissini yeniden öğretmeye odaklanır. Günümüzde "Nörogelişimsel Tedavi" (NGT) olarak da bilinen bu yaklaşım, beynin plastisite özelliğine, yani hasar gördükten sonra bile kendini yeniden organize edebilme yeteneğine dayanır.
En kapsamlı tanımıyla bobath terapisi nedir sorusuna verilecek cevap; merkezi sinir sistemi hasarına bağlı olarak gelişen hareket bozukluklarını, kas tonusu problemlerini ve postür (duruş) bozukluklarını değerlendirmek ve tedavi etmek için kullanılan, problem çözme odaklı bir rehabilitasyon yaklaşımıdır şeklindedir. Bu yöntem, sabit egzersiz reçetelerinden oluşmaz; aksine her hastanın ihtiyacına, potansiyeline ve yaşam tarzına göre özel olarak şekillenen dinamik bir süreçtir. Terapinin temelinde, anormal refleks aktivitelerini ve kasılmaları (spastisite) engelleyerek, yerlerine normal ve fonksiyonel hareket kalıplarını yerleştirmek yatar. Bobath konsepti, bireyi sadece fiziksel bir beden olarak değil; algısal, bilişsel ve duygusal bir bütün olarak ele alır.