Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Ekonomi İş-Yaşam Jet-lag’le mücadele tüyoları - İş-Yaşam Haberleri

        Güntay ŞİMŞEK / HT CUMARTESİ

        Uzun uçuşlar yapanları etkilediği gibi, çok sık seyahat edenler, hatta pilot ve kabin ekipleri bile jet-lag’e maruz kalabiliyor. Herkes için ortak belirtileri sinirlilik, uykusuzluk, yorgunluk, göz kuruması, baş ağrısı, sindirim düzensizliği ve genel halsizlik.

        Sıvı kaybı (dehidrasyon), yabancı gıdalar, uzun süreli oturma, uçak içindeki geri dönüşümlü hava, uyku eksikliği, rahatsız giysiler ve sürekli düşük seviye ses gibi sebepler, uyku düzeninizi bozar ve jet-lag’in ana sebebini oluşturur. Böylece kendinizi daha yorgun hissedersiniz.

        Mesela, İstanbul’dan Güney Afrika Cumhuriyeti’ne gidiyorsunuz. Aynı saat diliminde yer almamız ve arada saat farkı olmaması sebebiyle bu sizde jet-lag oluşturmayacak gibi görünse de uzun süreli uçuyor olmanız nedeniyle klasik jet-lag’in sizde oluşturduğu hissiyatı yaşamanıza sebep olabilir. Saat farklarının olduğu uzun uçuşlarda, biyolojik saatimizin alışık olduğu uyku düzeninden saatler kaybediyoruz. Bedenimizin biyolojik saati sarsılıyor. En fazla etkilenenler ise belli saatlerde uyuyup uyananlar yani katı biyolojik saati olanlar.

        Ayrıca jet-lag’in çocukları ve ebeveynleri farklı şekilde etkilemesi sebebiyle, ailece çıkılacak uzun seyahatler öncesi bu durumun mutlaka göz önünde bulundurulması gerekiyor.

        SEYAHAT ÖNCESİ UYARILAR

        Seyahat öncesi yapılması gereken en önemli şey 1’e 1 oranı. Gideceğiniz yerde jetlag sebebiyle sorun yaşamak istemiyorsanız, vücudunuzun yeni saat düzenine alışması için tedbir paketlerine bir gün önceden başlayın. Mesela gideceğiniz yerdeki planlarınızı varıştan 1 gün sonrası için organize edin. Bazı insanların, doğudan batıya; bazılarının ise batıdan doğuya gittiğinde jetlag’den daha kolay kurtulduğu da bilimsel bir gerçek. Eğer sık uzun uçuş yapıyorsanız, bu deneyimlerinizi sonraki seyahatlerinizde dikkate alın ve buna göre plan yapın.

        Seyahatiniz öncesi egzersizler, iyi uyku, bol sıvı alımı ve ayık kalmak en önemli detaylar. Kendinize yapabileceğiniz en büyük kötülüklerden biri, geceden kalma şekilde (hangover) uçmak. Havaalanına gitmeden önce yapılması gereken bazı şeyler de yok değil. Örneğin havalimanına gelirken ve havalimanı içinde yürüyen merdiven ve yürüyen bantlardan kaçınarak; terminal içinde uçak kapısına kadar mümkün olduğunca yürümeye çalışın. Kan dolaşımınızı artırın.

        Seyahat öncesi alışkanlıklarınızı mutlaka değiştirin. Batıya doğru gidecekseniz, gittiğiniz yerde saat geri olacağından buradaki uyku saatinizi gitmeden önce ileri doğru ötelemeye çalışın. Doğuya uzun uçacaksanız da seyahat öncesi birkaç gün erken kalkıp erken yatın.

        Son birkaç gün 2 ayrı saat kullanmanızı öneririm. Birisi gideceğiniz yerdeki saati gösterirken, diğeri bulunduğunuz yerdeki saati göstersin. Bu iki saate her bakışınızda zihninizi de otomatik olarak saat farkına alıştıracaksınız. Sık iş seyahati yapan pek çok insan, ofisle irtibatta kalmak ve neler olup bittiğini kaçırmamak için bu taktiği kullanır, unutmayın.

        SEYAHAT ESNASINDA...

        Uzun uçuşlarınızda uçakta mutlaka uyumaya çalışın. Vücudunuzun jet-lag ile savaşmasında uyku en etkili yol. Alkolsüz ve kafeinsiz bol sıvı tüketerek vücudunuzun sıvı dengesini koruyun. İlave sıvı talepleriniz için kabin ekibini bıktırmaktan çekinmeyin. Düzenli aralıklarla koltuktan kalkıp uçak içinde yürüyün ve gerinin. Parmak uçlarınızda yükselmek, izometrik egzersizler, basit karın ve omuz egzersizleri ile kan akışınızın düzenini sürdürmeyi ihmal etmeyin.

        Ayrıca, yüzünüzü yıkayın, dişlerinizi fırçalayın. Rahat giysiler ve ayakkabılar giyin. Boynunuz için yastık, göz maskesi, kulak tıkacı veya gürültü önleyici kulaklıklar bulundurmanızda da fayda var.

        BİR AVUÇ KURU VİŞNE!

        Melatonin, vücuttaki uyku döngülerini düzenleyen hormon olarak, jet-lag ile birlikte çok sık zikredilir. Hap şeklinde melatonin alımı sık seyahat edenlerin jet-lag’den korunmak için kullandığı yöntemlerden biri. Yalnız melatonin kullanımı popüler olduğu kadar tartışmalı da bir konu. Çünkü çalışmalar, melatoninin yanlış kullanımının sizi daha fazla yorgun düşürebileceğini söylüyor. Bununla beraber, jet-lag’i önlediği iddia edilen çiğneme tabletleri ve çeşitli uyku haplarını kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışın. Bütün bunların yerine, bir avuç kuru vişne yemeniz daha iyi olabilir.

        JET LAG DİYETİ!

        “Jet-lag diyeti” olarak önerilen beslenme tavsiyelerinin bilimsel gerçekliği yok. Aşırı kalori içermeyen, kolay sindirilebilecek gıdalarla beslenmek ve lifli yiyecekler tüketmek gibi basit önlemler jet-lag’den korunmanız için yeterli olabilir. Son dönemin bir diğer popüler jet-lag engelleyicisi ise ışık terapisi. Teorik olarak yeni saat dilimine vücudunuzu hazır hale getirmeye yarayan ışık terapisinin de bilimsel olarak doğruluğu henüz kanıtlanmadı. Terapideki ışığın doğallık, yapaylık, parlaklık ya da loşluk durumu henüz tam anlamıyla net değil.

        GÖNÜL HÜRKUŞ'U AIRPORT'TA ANIYORUZ

        Yaptıkları ve kendisine yaptırılmayan girişimleri ile Türk havacılık tarihine adını altın harflerle yazdırmış olan Vecihi Hürkuş’un kızı Gönül Hürkuş Şarman’ı geçtiğimiz hafta içinde yitirdik. 22 ve 29 Temmuz 2012 tarihlerinde Airport programında konuk ettiğimiz Gönül Hürkuş ile yaptığım özel röportajı, bu hafta onun anısına yeniden yayınlıyoruz. Türkiye, silahlı İnsansız Hava Aracı üreten 5. ülke oldu. Kale- Baykar ortaklığı ile üretilen Bayraktar TB2 ilk testi geçti. Airport, Bayraktar TB2 ve dünyadaki muadillerini araştırdı. Ayrıca dünya üzerinde ticari uçuşlara tamamen kapalı olan ve hava sahası kısıtlı bölgeler Airport’ta olacak. Rota bölümünde ise İskoçya’nın Edinburgh şehri var. Yarın 11.10’da Habertürk TV’ye bekliyoruz.

        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ