'Korona operasyonel kiralamada henüz sorun yaratmadı'

Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER), 2020 yılının ilk çeyreğine ait operasyonel araç kiralama sektörü sonuçlarını açıkladı. Yapılan açıklamada, Türkiye’de gerçekleşen yeni otomobil satışları Ocak-Mart döneminde yüzde 45 oranında artarken, operasyonel araç kiralama sektörünün ilk 3 aylık dönemde Türkiye’de satılan yeni otomobillerin yaklaşık yüzde 8’i olan 7 bin 800 adet yeni aracı filosuna kattığı belirtildi.

Bu dönemde 1.3 milyar TL’lik yeni araç yatırımı yapan sektörün aktif büyüklüğünün ise 29.3 milyar TL olduğu kaydedildi. 2018 yılında yüzde 11.5, 2019’da ise yüzde 13.9 oranında daralan operasyonel araç kiralama sektörünün, pozitif göstergelerle başladığı 2020 yılının ilk çeyreğinde de, araç tedarikinde yaşanan sıkıntının etkisiyle, yüzde 5.1 oranında daraldığı bilgisi paylaşıldı. Sektörün ilk çeyrek itibariyle araç parkı büyüklüğünün ise yüzde 5 daralarak 264 bin adet olduğu bildirildi.

'SALGINDAN ÖNCE YÜZDE 6 BÜYÜME BEKLENTİSİ VARDI'

2019 yılını 5.5 milyar TL’lik yatırım ve 279 bin adetlik araç parkıyla kapattıklarını belirten TOKKDER Yönetim Kurulu Başkanı İnan Ekici, geçtiğimiz yıl sonu itibariyle sektörün aktif büyüklüğünün yüzde 29.6 milyar TL olduğunu dile getirdi.

2020 yılına umutlu başladıklarını kaydeden İnan Ekici, "Yılın başında araç tedarikinden kaynaklı biraz durgunluk yaşadık. Bu durgunluğu Mart-Nisan aylarında aşacağımızı umuyorduk. Bu kapsamda, 2020 yılını, yüzde 5-6 üzerinde büyüme ve yeniden 300 binli adetlere çıkacağımız şekilde planlamaya başlamıştık. Tüm bunlar dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgınıyla beraber sekteye uğradı” diye konuştu.

Mart ayının başından itibaren koronavirüsün etkilerinin sektörde görülmeye başladığını dile getiren Ekici, "Mart’ın başına geldiğimizde, pandemi nedeniyle operasyonel araç kiralama müşterileri için beklemeye alma süreci başladı. Ancak bu süreç henüz operasyonel araç kiralama sektörünü tam anlamıyla etkilemiyor diyebiliriz. Çünkü araçları kullanan bireyler toplu taşıma kullanmak istemediklerinden ötürü araçları bırakmak istemiyor. Şirketler ise, zaten faizin düştüğü dönemlerde çok uygun fiyata kiraladıkları bu araçları, işleri kısmen daralsa da geçici bir durum olduğu inancıyla sözleşme süresinin bitmesine rağmen bırakmıyorlar. Dolayısıyla uzun dönemli kiralamada çok ciddi bir sorunun, pandemi çok fazla uzamadığı sürece, oluşmayacağı yönünde izlenimimiz var" dedi.

'GÜNLÜK KİRALAMADA YÜZDE 60 DÜŞÜŞ VAR'

İnan Ekici, uzun dönem kiralamanın aksine günlük kiralamada düşüşler yaşandığını belirtti.

İç ve dış hat uçuşlarının tamamen durması nedeniyle, günlük araç kiralama sektöründeki kaybın daha ciddi olabileceğini vurgulayan İnan Ekici, "Günlük araç kiralama sektörünün iş hacminin yüzde 30’luk kısmını yabancıların yaptığı kiralamalar oluşturuyor. Uçuşların neredeyse tamamen durmasından ötürü havalimanı ofislerinden yapılan araç kiralamalarında yüzde 90-95 seviyesinde düşüş var. Öte yandan, müşterilerimizin toplu taşıma yerine araç kiralamaya yönelmelerinden dolayı şehir ofislerindeki kiralamalarda geçtiğimiz dönemlere göre az da olsa bir artış yaşanıyor. Özellikle 15-20 günlük veya aylık kiralamalara bir rağbet var. Mevcut durumda kısa dönem ve günlük kiralama iş hacmi yüzde 50-60 daralmış durumda" dedi.

Salgının kontrol altına alınması ile beraber kısa dönem ve günlük araç kiralamada bugüne göre bir büyüme beklediklerinin altını çizen Ekici, "Tüketiciler ulaşım ihtiyaçlarını günlük araç kiralamayla çözmek istiyorlar. Özellikle yüksek sezondaki turizm beklentisinin salgın etkisi ile ciddi düşmüş olması ve bizlerin de yüksek sezonda ağırlıklı cirolarımızı yapmamız nedeni ile düzelme yaşansa da büyük daralma ile karşı karşıya olduğumuzu düşünüyorum. Henüz araç yatırımlarını yapmamamız ise sektör açısından “hava yastığı” etkisi olarak görülebilir" ifadelerin kullandı.

EN ÇOK RENAULT TERCİH EDİLDİ

TOKKDER raporuna göre, yılın ilk 3 aylık döneminde Renault yüzde 26.5’lik pay ile Türkiye operasyonel araç kiralama sektörünün araç parkında en çok tercih edilen marka oldu. Renault’u yüzde 13.5 ile Fiat, yüzde 12 ile Volkswagen, yüzde 10.8 ile Ford takip etti.

Sektörün araç parkının yarısı kompakt sınıf (C segmenti) araçlardan oluşurken, küçük sınıf (B segmenti) araçlar yüzde 27.6, üst orta sınıf araçlar (D segmenti) ise yüzde 13.9 pay aldı. Filodaki SUV araçların payı yüzde 4,6 olurken, hafif ticari araçların payı yüzde 4’e çıktı.

Bu dönemde, sektörün araç parkının yüzde 92.9’unu dizel yakıtlı araçlar, yüzde 6.4’ünü ise benzinli araçlar oluşturdu. Söz konusu araçların yüzde 61.4’ü otomatik vitesli olarak tercih edilirken, manuel vitesli araçların oranı yüzde 38.6 olarak gerçekleşti.