İşsizlik ödeneği alırken işe girenler dikkat!

İş Kanunu’na tabi çalışırken işsiz kalanların emeklilikleri, sigorta prim günlerini tamamlayamadıkları için gecikebiliyor. Bu mağduriyetin kısmen azaltılabilmesi için işsizlik ödeneği alınan döneme ait primlerin işsizlik fonundan karşılanmasına yönelik talepler bulunuyor. 11. Kalkınma Planı için oluşturulan sosyal güvenlik özel ihtisas komisyonu raporunda da bu konuya yer verildi. İşsizlik ödeneği alanların sigorta primlerinin fondan karşılanmasına yönelik düzenlemenin plan döneminde hayata geçirilmesi öngörüldü. Bu hususta henüz düzenleme yapılmamakla birlikte geçen kasım ayında çıkartılan kanunla bu yönde önemli bir adım atıldı.

4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na konulan Ek Madde 7 uyarınca, işsizlik ödeneğinden yararlanmakta olan kişiler 90 gün içinde yeni bir işe girerler ve bu işyerlerinde en az 12 ay süreyle kesintisiz çalışırlarsa, işsizlik ödeneğinden yararlandıkları süreye ait sosyal güvenlik sigorta primlerinin işçi ve işveren payı işsizlik fonundan karşılanacak. Sigorta primi ödemeleri asgari ücret üzerinden yapılacak. 2021 yılı rakamlarıyla aylık bin 163 TL tutarındaki prim fondan karşılanacak. Üç ay işsizlik ödeneği alan işçi için fondan 3 bin 488 TL prim ödemesi yapılacak. Bu süreler işçinin emekliliğe esas prim günlerine eklenecek.

İŞÇİNİN TALEPTE BULUNMASI GEREKİR

Bu haktan yararlanabilmek için ödenek almakta olan kişinin özel sektörde bir işyerinde işe girmesi ve en az 12 ay çalışması gerekiyor. İşçi, 12 aylık kesintisiz çalışmanın ardından Türkiye İş Kurumu’na (İŞKUR) talepte bulunursa, sigorta primleri fondan karşılanacak. İşçi talepte bulunmadığı takdirde kendiliğinden prim ödemesi yapılmayacak.

Kesintisiz çalışma şartının aynı işyerinde sağlanması zorunlu değil. Ara verilmeden tekrar işe başlamak koşuluyla farklı özel sektör işyerlerinde yapılan çalışmalar da bu şartın sağlanmasında dikkate alınacak.

BİR DEFA YARARLANILABİLECEK

4447 Sayılı Kanunu’nun ek 7. maddesinde sağlanan bu haktan aynı işsizlik ödeneği hak sahipliği için sadece bir defa yararlanılacak. Örneğin 10 ay işsizlik ödeneği alma hakkı bulunan bir işçi 80 gün içinde işe girerse, 80 günlük süreye ait sigorta primi fondan karşılanacak. İşçi işsizlik ödeneğine yeniden hak kazanmadan bir daha bu haktan yararlanamayacak.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ALANLARIN İŞSİZLİK ÖDENEĞİ HAKKI

Kısa çalışma ödeneği normalde işsizlik ödeneği sürelerinden mahsup ediliyor. Ancak, geçen yıl haziran ayında yayımlanan cumhurbaşkanı kararı uyarınca, pandemi nedeniyle verilen kısa çalışma ödenekleri işsizlik ödeneği süresinden mahsup edilmeyecek. Bu nedenle kısa çalışma ödeneği almış olan kişiler, ödenek almaya başladıkları tarihte kaç ay işsizlik ödeneği alma hakları varsa üç yıl içinde işsiz kaldıkları takdirde o süre kadar işsizlik ödeneği alabilecekler.

Ancak, bu konuda şu ayrıntıya dikkat çekmek isterim. Hatırlanacağı gibi, pandemide işçilerin mağdur olmaması için normalde işsizlik ödeneği ile aynı olan kısa çalışma ödeneği alma koşulları esnetildi. Son 3 yılda en az 600 prim günü koşulu 450 güne, son 120 gün hizmet akdi bulunması koşulu da 60 güne indirildi. Bu nedenle, kısa çalışma ödeneği almış olan herkes değil, son 3 yılda 600 gün prim ve son 120 gün hizmet akdi ile çalışma koşuluna sahip olanlardan KÇÖ almış olanlar işsizlik ödeneğinden yararlanabilecekler.

İSTİFA EDERLERSE DE İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALABİLECEKLER

Pandemi döneminde kısa çalışma ödeneği almış kişiler yeniden işsizlik ödeneğine hak kazanamadan işsiz kalırlarsa işsizlik ödeneği alabilecekler. Bu kişiler kendi istekleriyle işten ayrılsalar bile işsizlik ödeneğinden yararlanabilirler.