Süveyş Kanalı'nın kapanması ürün fiyatlarını artıracak

400 metre uzunluğuyla dünyanın en büyük taşıma gemilerinden olan Ever Given'ın, Süveyş Kanalı'nda çapraz bir şekilde karaya oturması küresel ticarete büyük bir darbe vurdu.

Evergreen Marine firması tarafından işletilen Ever Given Çin'den Hollanda'ya yük taşıyordu. Ancak şiddetli rüzgarın etkisi ve kum fırtınasının görüş mesafesini kısıtlaması sebebiyle salı günü karaya oturarak Süveyş Kanalı'ndaki trafiğin durmasına yol açtı.

Kanalın güney ve kuzey girişlerinde bekleyen gemi sayısı her geçen gün artıyor.

Bu sabah itibarıyla kanalın güneyinde bekleyen gemiler:

Kuzey girişinde bekleyen gemiler:

Tüm bu beklemelerin yarattığı ekonomik kaybı tespit etmek için henüz çok erken. Ancak kanaldan iki yönde günde yaklaşık 9.6 milyar dolar değerinde yük taşıdığı tahmin ediliyor. Kanaldan iki yönlü olarak günde 50-55 arası gemi geçişi oluyor.

FİYATI ARTTI AMA PETROL KRİZİ BEKLENMİYOR

Kanaldan sadece yük gemileri değil petrol tankerleri de geçiyor. Bu sebeple petrol fiyatları son 3 günde yaklaşık yüzde 5 arttı. Brent petrolün varil fiyatı 63 doları aştı. Ancak analistler küresel petrol ticaretinin yüzde 10'unun kanaldan geçtiğine dikkat çekerek kanalın belirsiz bir süre kapalı kalmasının bir petrol krizine yol açmayacağını belirtti.

MALİYETLER YÜKSELİYOR

Süveyş'te yaşanan bu gelişmenin ardından bir diğer merak edilen konu ise ticarette yaşanan bu gelişmenin tüketici ürünü fiyatlarına yansıyıp yansımayacağı. ABD'li Ulusal Ekonomik Araştırma Bürosu'nun yaptığı bir araştırmaya göre deniz taşımacılığında yaşanan her 1 günlük gecikme taşınan ürünün maliyetini yüzde 0.6 ila yüzde 2.3 arasında artırıyor. Bu her 10 günlük gecikmenin yüzde 6.1 ila 25.5 arasında bir maliyet artışı yaratması anlamına geliyor.

Bu noktada deniz taşımacılığı yapan şirketler önemli bir ikilemde kalmış durumda. Örneğin Çin'den Avrupa'ya yük taşıyan bir gemi için şu anda kanalın açılmasını beklemek mi daha doğru yoksa Afrika etrafından dolaşmak mı? Burada doğru cevabı bulmak için birçok farklı etkeni göz önünde bulundurmak gerekiyor. Ancak bunlardan en önemlisi belki de kanalın tahmini olarak ne aman açılacağı.

KURTARMA ÇALIŞMALARI NASIL YÜRÜTÜLÜYOR?

Şu an için bunun kesin bir cevabı yok. Kurtarma çalışması günler veya haftalar sürebilir. Şu anda geminin karaya oturduğu bölümlerdeki toprak vakumla çekiliyor. Römorklar yardımıyla gemi oynatılmaya çalışılıyor. Ancak bu çalışmalarda henüz başarıya ulaşılamadı.

PERŞEMBEYE KADAR KURTARILMAZSA İŞ UZAYABİLİR

Bu çalışmalarda zamanlama da çok önemli. Süveyş Kanalı maksimum 24 metre derinliğe sahip. Ancak gelgitler kanal derinliğini etkiliyor. Bu normal dönemde kayda değer bir değişim yaratmıyor. Ancak 400 metrelik karaya oturan bir gemi yeniden yüzdürülmeye çalışıldığı için suyun yükselip alçalması şu anda kritik bir hale geldi. Şu anda Süveyş'te sular yükseliyor ve en yüksek noktasına önümüzdeki salı günü ulaşacak. Gelecek perşembeden itibaren ise su seviyesi birkaç hafta boyunca düşecek. Dolayısıyla çalışmalar da devam ediyorsa geminin kurtarılması daha zor bir hale gelecek.