Türkiye bilgi ve iletişim teknolojileri sektörünün büyüklüğü 189 milyar liraya ulaştı
TÜBİSAD "Bilgi ve İletişim Teknolojileri Sektörü 2020 Yılı Pazar Verileri ve Trendleri"ni açıkladı. Rapora göre sektör, TL bazında bir önceki yıla kıyasla yüzde 22 oranında büyüyerek 189 milyar TL'lik hacme ulaştı. Dolar bazında yüzde 1 daralan sektörün ihracatı 10 milyar 520 milyon TL olarak gerçekleşirken, istihdamı da 158 bin kişiye yükseldi.
Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD), 2020 yılı “Bilgi ve İletişim Teknoloji Sektörü Pazar Verileri ve Trendleri”ni dijital ortamda düzenlenen bir toplantıda açıkladı. Açılış konuşmalarını TÜBİSAD Yönetim Kurulu Başkanı Levent Kızıltan, Deloitte Türkiye Ortağı Hakan Göl, TÜBİSAD Başkanlar Konseyi Başkanı ve Index Grup Yönetim Kurulu Başkanı Erol Bilecik ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır'ın yaptığı toplantıda sektörün 2020 performansı ve geleceği hakkında görüşler paylaşıldı.
TÜBİSAD raporuna göre, global Bilgi ve İletişim pazarı büyüklüğü 2020 yılında yüzde 2.2'lik küçülme ile 3.8 trilyon dolar seviyesine gerilerken bilgi teknolojileri pazar büyüklüğü yüzde 0.2, iletişim teknolojileri pazar büyüklüğü ise yüzde 4 küçüldü.
Global Bilgi ve İletişim pazarı büyüklüğünün 2021 yılında yüzde 8.4 büyüme ile 4.1 trilyon dolar seviyesine ulaştıktan sonra yıllık yüzde 5.3 büyüme ile 2025 yılında 5 trilyon dolar büyüklüğe ulaşacağı öngörülüyor.
Verilere göre, uzaktan çalışma ve uzaktan eğitimin Türkiye'de yaygınlaşması, telekonferans uygulamaları ve uzaktan çalışma çözümlerine olan talebin artmasına sebep olurken veri kullanımlarında da artış olarak BİT sektörüne yansıdı. Raporda, e-ticaretin ve buna paralel olarak internetten yapılan kartlı ödemelerin hızlı büyümesinin bilgi teknolojileri pazarında donanım, yazılım ve hizmet alt sektörlerindeki harcamaları desteklemesinin beklendiği belirtildi.
2020 yılında mobil ve sabit genişbant veri kullanımı yüzde 50'nin üzerinde artış gösterirken elektronik haberleşme sektörü gelirleri yüzde 16, sektörün yatırımları ise yüzde 30 artış gösterdi.
PAZAR RAKAMLARI
2020 yılında pazar büyüklüğü 189 milyar TL'ye (26.9 milyar dolar) ulaştı. Geçen yıl TL bazında yüzde 22 büyüyen sektör, dolar bazında ise yüzde 1 daraldı. Raporda, kur etkisi ve elektronik haberleşmenin, sektör büyümesine sırasıyla 12.3 ve 10.4 milyar TL katkıda bulunduğu belirtildi. 2016-2020 yılları arasında sektörün TL bazındaki yıllık ortalama büyümesi yüzde 19 oldu.
Raporda yerli ürünlerin ağırlığının Bilgi Teknolojileri içerisinde hizmet ve yazılım kategorilerinde daha yüksek olduğu belirtildi. Bu oranlar şu şekilde gerçekleşti:
Bilgi Teknolojileri-Hizmet sektöründe yerli ürünler: Yüzde 76.
Bilgi Teknolojileri-Yazılım sektöründe yerli ürünler: Yüzde 71.
İHRACATIN ÜÇTE BİRİ YAZILIM
Rapor, toplam ihracat içerisindeki en büyük payın Bilgi Teknolojileri Yazılım kategorisinde olduğunu ortaya çıkardı. Sektörün toplam ihracatı 2016-2020 yılları arasında dolar bazında yıllık ortalama yüzde 10 büyüdü. 8.7 milyar TL’lik ihracatın gerçekleştirildiği yazılımın, bilgi teknolojileri ihracatındaki payı yüzde 35 oldu. Sektörün toplam ihracatı ise 10.5 milyar TL’ye yükseldi.
2020 yılında toplam sektör büyüklüğü dolar bazında yüzde 1 civarında azalmasına rağmen, sektörün toplam ihracatı yüzde 30'un üzerinde artış gösterdi. 2020 yılında iletişim teknolojileri grubundaki ihracatta düşüş gözlenirken, bilgi teknolojileri grubu ihracattaki büyümeyi sağladı. Artışı destekleyen en önemli kategorinin, ihracat içerisinde de en büyük paya sahip olan “Bilgi Teknolojileri-Yazılım” kategorisindeki büyüme olduğu belirtildi.
158 BİN KİŞİLİK İSTİHDAM
Sektörün toplam istihdamı yüzde 7'lik büyüme ile 2020 yılında 158 bin'e (bilgi teknolojileri 122 bin, iletişim teknolojileri 36 bin) ulaştı. Toplantıda konuşan TÜBİSAD Yönetim Kurulu Başkanı Levent Kızıltan, sektör verilerine ilişkin olarak şöyle konuştu:
“Veriler ışığında, 2025 yılında yıllık yüzde 5.3 büyüme ile 5 trilyon dolar seviyesine ulaşmış bir küresel bilgi ve iletişim pazarı görünümüne tanık olacağımızı biliyoruz. Önümüzde duran bu tabloda Türkiye'nin alacağı yeri değerlendirdiğimizde 2016 ile 2020 yılları arasında Türk Lirası bazında ortalama yıllık yüzde 20'ye yakın büyüme sevindirici olmakla birlikte, dolar bazında yaşanan yüzde 1'lik daralma ışığında kur baskısının sektörümüzün gelecek projeksiyonu üzerindeki olumsuz etkisinin aşikâr olduğunu söyleyebiliriz.”
Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır ise şunları ifade etti:
“Covid-19 pandemisi döneminde, 2020 yılında bilgi ve iletişim teknolojileri sektörü büyüme oranı yaklaşık yüzde 22 oldu. Özel sektör ve kamu kurumları değişen tüketici alışkanlıklarıyla süreçlerini dijitalleştiriyor. Dijital dönüşümdeki yayılma eğilimi hızla artıyor. Gelecek yıllarda sektör üzerinde etkili olacak teknolojilerin, bulut bilişim, 5G ve ötesi bağlantı teknolojileri, yapay zekâ, büyük veri, siber güvenlik ve blokzinciri teknolojileri olduğunu görüyoruz. Dijital dönüşüm politikalarının en önemli başlıklarından biri veri politikaları. Biz de Bakanlık olarak strateji ve güvenlik açılarından Türkiye'de kalması gereken verilerin tanımlanması, bunların güvenlik seviyelerinin, depolama ve iletişim standartlarının ilgili paydaşlarla belirlenmesi ve çerçeve mevzuatın oluşturulması konularında bir çaba içindeyiz.”
