Türkiye tatlı atlası

Geçmişini Osmanlı ve Selçuklu gibi iki büyük kültüre dayamış olan Türk Mutfağı’nın tatlılarını da yemekleri gibi yazmakla bitiremem. Ancak size gezdiğim ve aklımda kalan özel adresleri sıralayacağım.

Katmer ve tatlı gözleme, kadayıf, künefe, kerebiç, baklava, sac arası, kabak tatlısı, kestane şekeri, pişmaniye, çekme helva, sütlaç, cennet çamuru, sütlü tatlı ve muhallebiler, bici bici, tahihli pide ve helva yemek için gidebileceğiniz yerlere bir yol haritanız olsun...

KATMER VE TATLI GÖZLEME

Divânü Lugâti’t-Türk’ten beri kayıtlarına rastlanan bu tarihi tatlı, katlama, katmer gibi isimlerle hemen hemen tüm Türkiye’de yapılır ama en meşhuru, leziz Antep katmeridir. ★ Orkide Pastanesi / Gaziantep ★ Küşleme Lokantası / Gaziantep ★ Halil Usta / Gaziantep ★ Ayten Usta / Eskişehir / Kafkas Gözlemesi ★ Tatlı Gözleme / Denizli

★ Orkide Pastanesi / Gaziantep ★ Küşleme Lokantası / Gaziantep ★ Halil Usta / Gaziantep ★ Ayten Usta / Eskişehir / Kafkas Gözlemesi ★ Tatlı Gözleme / Denizli

KADAYIF, KÜNEFE

Tarihi kökleri 10. yüzyıla uzanan yassı kadayıfa, eski Arapça kaynaklarda rastlanır. Osmanlı döneminde ise aksi belirtilmedikçe kadayıf her zaman tel kadayıftır.

★ Tahinli Kadayıf / Ağaçaltı Lokantası / Kayseri ★ Sütlü Kadayıf / Besler Köfte / İnegöl ★ Sıtkı Usta / Diyarbakır ★ Muammer Usta / Erzurum ★ Çınaraltı Künefe / Hatay ★ Emin Usta / Mersin ★ Özikizler / Gaziantep

KEREBİÇ

Antep’in gerebiçinden farklı olarak Mersin kerebici, çöven kökü köpüğüyle sunulur. Tatlı kültürümüzde önemli bir yer tutan kalıp geleneğimizin bir parçası olan ahşap kaşık kalıpların hâlâ kullanıldığı bir tatlıdır. ★ Yürü Kerebiç / Mersin

BAKLAVA

Baklavanın kat sayısının artırılması, hamurunun ince ve gevrekliği eskiden beri tüm tatlı ustaları için bir marifet merhalesi sayılmış.

Evliya Çelebi, baklavanın iyisinin yukarıdan bırakılan madeni bir paranın baklavanın katlarının içine batmasıyla ölçüldüğünü anlatır.

Şimdilerde Gaziantep baklavası pek meşhur olsa da Anadolu’da birçok ilde kendine has baklava tarifleri mevcuttur. ★ Elmacıpazarı Gülloğlu / Gaziantep ★ Koçak / Gaziantep ★ Beyaz Baklava / Katipler Konağı / Çorum

SAC ARASI

İki sac arasında piştiği için bu isimle anılan, kaymaklı Konya lezzeti... ★ Köşk Lokantası / Konya ★ Şölen Pastanesi / Konya

KABAK TATLISI

Gerçekten kabak tatlısı için sık sık seyahat ediyorum. Yolunuz düşerse bu 3 adrese uğrayıp tadına bakın. ★ Refik Usta / Karacabey, Bursa ★ Merkez Lokantası / Aydın ★ 7 Mehmet / Antalya

KESTANE ŞEKERİ

Şekeri en güzel çeken kestane cinsi olduğundan Bursa kestanesinin kestane şekeri meşhurdur.

Şimdilerde Uludağ’dan toplanan kestaneyle yapılanını bulmak çok zor olsa da Osmanlıoğlu tohumu ile yapılmış kundakta kestane şekerini bu adreste bulabilirsiniz. ★ Pasto Ekmek Fırını / Bursa

PİŞMANİYE, ÇEKME HELVA

Erzurum’dan Afyon’a, Bolu’dan Alanya’ya ve Kastamonu’ya Anadolu’nun bir tatlı güzellemesi.

Çekilerek yapılan bu tel tel helva çeşitleri için manzumemiz bile vardır; “...Sözümüz, ağzımız tatlı tatlıdır / Çekilen helvamız katlı katlıdır...” ★ Bahsi geçen her ilden alabilirsiniz.

SÜTLAÇ

Avrupa’ya Türk mutfağının katkısı sütlaçtır. Kesinlikle Karadeniz bölgesindekiler Türkiye’nin en iyi sütlaçlarıdır.

60 kilo süt kaynatılarak 40 kiloya düşürülür ve sütün daha yağlı olması sağlandıktan sonra sütlaç yapılmaya başlanır. Bu işlem de Hamsiköy sütlacını efsane yapar. ★ Lale lokantası / Çayeli / Rize ★ Konakoğlu Lokantası / Trabzon

CENNET ÇAMURU

Halep - Osmanlı ortak mutfağından efsane olmuş bir tatlıdır. Şimdilerde daha çok Kilis’te rastladığımız tatlının tadına bu iki adreste bakabilirsiniz. ★ Baklavacı Bekanlar / Kilis ★ Fadıloğulları Baklava / Kilis

SÜTLÜ TATLI VE MUHALLEBİLER

Sütlü tatlılar Osmanlı mutfağında ve eski tarif kitaplarında yer alır. Özellikle tavuk gögsü ve kazandibinde tavuk kullanılması ise onları dünyanın en farklı tatlı tarifi yapar. Burada sizlere dükkânları ve en güzel süt tatlılarını yazacağım.

★ Su muhallebisi / Mazlumlar Muhallebicisi / Eskişehir ★ Süt helvası / Rumeli lokantası / Bursa ★ Kazandibi / İstanbul ★ Tavuk göğsü / İstanbul

BİCİ BİCİ / HAYTALYA

Bici biciyi sevmeyenimiz yoktur, sıcak yerde yapıldığında tadı daha da güzel olur. O yüzden Adana ve Hatay’da yaz sıcağında en iyileri yapılır.

★ Affan kahvesi / Antakya ★ Tüm tablacılar / Adana (tabla seyyar olan dükkânlara verilen isimdir)

TAHİNLİ PİDE

Ege’de pide deyince illa tahinli pide anlarım. Hem tahininden hem de üzerine konulan camız kaymağından dolayı tadı gerçekten efsanedir. ★ Elmalı Pide / Tavas / Denizli ★ Kısmet Pide / Nazilli / Aydın

HELVA

Osmanlı’da onlarca çeşidi olan helva şimdilerde un, irmik ya da peynir helvası olarak neredeyse üç tarife düşmüştür. Bence bu konu pek üzücüdür.

★ İrmik Helvası / Hacı Şerif / Denizli Merkez Dükkân ★ Peynir Helvası / Kadir Usta / Çanakkale