Zekat hesaplama: Zekat kimlere verilir, kimlere verilmez?

İslamın beş şartından biri olan zekat, Ramazan Ayının ortasına gelmesiyle birlikte araştırılıyor. Dinen zenginlik ölçüsü kabul edilen miktarda (nisap) mala sahip olan kimselerin Allah rızası için muayyen kişilere vermesi gereken belli miktarı ifade eden zekatın kimlere verilip verilmeyeceği araştırılıyor. İşte zekat hesaplama ve zekat hakkında bilgiler... ZEKAT NE ZAMAN VERİLİR? Zekât vermenin belli bir zamanı yoktur. Oruç ve hac ibadetlerinde olduğu gibi nisap miktarı malın üzerinden sene geçmiş olması konusunda da kamerî ay hesabı uygulanır. Farz olduğu andan itibaren verilmesi gerekir. Bunun için belli bir kamerî ayı veya Ramazan ı beklemeye gerek yoktur. Zekât vermekle yükümlü olanların, yükümlü oldukları andan itibaren en kısa zamanda zekâtlarını vermeleri gerekir. Çünkü zekât bir kulluk borcudur, borç da bir an önce ödenmelidir (İbn Âbidîn, Reddü l-muhtâr, III, 175, 191-192, 223).ZEKAT HESAPLAMA NASIL YAPILIR? Zekat hesaplamada mevcut borçlarınız düşüldükten sonra kalan malınız üzerinden zekatınızı hesaplayabilirsiniz. Borçların düşülmesi ve zekat konusundaki sorularınız için fetva.diyanet.gov.tr adresinden, ALO190 destek hattından veya E-Devlet sistemindeki Dini Soru Sor servisinden destek alabilirsiniz. ZEKAT HESAPLAMA EKRANI İÇİN TIKLAYINZEKAT KİMLERE VERİLİR? Zekâtın verileceği kimseler Kur an-ı Kerim de belirtilmiştir. Bunlar; fakirler, miskinler, zekât toplamakla görevlendirilen memurlar, müellefe-i kulûb adı verilen kalpleri İslam a ısındırılmak istenen kimseler, esaretten kurtulacaklar, borçlular, Allah yolunda cihad edenler ve yolda kalmış olanlardır (Tevbe, 9/60). Fakir ve miskin, temel ihtiyaçları dışında herhangi bir maldan nisab miktarına sahip olmayan kimsedir. Ancak temel ihtiyaçları dışında, ister artıcı (nâmî) vasıfta olsun ister olmasın, herhangi bir maldan nisap miktarına sahip olan kimse fakir veya miskin kapsamında olmadığından ona zekât verilmez (İbnü l-Hümâm, Feth, II, 266). Borçlu, kul hakkı olarak borcu olan ve borcunu ödeyeceği maldan başka nisab miktarı malı bulunmayan kimsedir (İbnü l-Hümâm, Feth, II, 268). Yolda kalmış kimse, sürekli yaşadığı yerde malı bulunsa bile, çıktığı yolculukta parasız kalıp parasına ulaşma imkânı bulamayan, başka bir deyişle, parasızlıktan yolda kalmış ve memleketine dönemeyen kimsedir. Bu kimseye, malının bulunduğu yere dönmesine ve dönünceye kadarki ihtiyaçlarını gidermesine yetecek kadar zekât verilebilir (Kâsânî, Bedâî , II, 43-46). Günümüzde yolcu olan kişi istediği zaman memleketindeki parayı banka kartı veya başka bir yöntemle alma imkânına sahipse ona zekât verilmez. Allah yolunda anlamına gelen fî sebîlillah ifadesi ise, kendisini Allah yoluna ve İslam a adamış hac yolcuları, askerler ve ilim için yola çıkan gerçek kişiler olarak yorumlanmıştır.ZEKAT KİMLERE VERİLMEZ? Hanefilere göre aşağıda sayılanlara zekât ve fitre verilmez: a) Ana, baba, büyük ana ve büyük babalara, b) Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara, c) Eşine, d) Müslüman olmayanlara, e) Zengine yani aslî ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan kişiye, f) Babası zengin olan ergen olmamış çocuğa (Merğinânî, el-Hidâye, II, 223-228).