Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Gündem Eğitim Tarih 2. Mahmut Islahatları Nelerdir? Maddeler Halinde 2. Mahmut Döneminde Yapılan Islahatlar

        Ekonomi, devlet idaresi, askeri ve eğitim alanında bir dizi reformun yapıldığı; Osmanlı Devleti’nin gelişmiş olan Avrupa’ya ayak uydurabilmesi için büyük bir çabanın sarf edildiği 2. Mahmut döneminde yapılan ıslahatlar hangileridir? İşte, tüm detaylar…

        2. Mahmut Islahatları

        Osmanlı Devleti’ne, birçok alanda yeni ve modern bir düzen kazandırmak isteyen 2. Mahmud, batı dünyasının sahip olduğu bilim ve teknikten faydalanma yolunu seçmiştir. Daha önce gerçekleştirilen reformlar, yalnızda devletin kaybolan otoritesini yeniden tesis etme amacı taşırken; 2. Mahmud döneminde gerçekleştirilen ıslahatlar ise devleti dağılmaktan kurtarma niyetiyle gerçekleştirilmiştir.

        REKLAM

        Siyasi, askeri, ekonomi, kültür ve eğitim alanında yapılan ıslahatlarla hem devletin modernleşmesi hedeflenmiş hem de savaşlarda alınan mağlubiyetlerin ardından gelen toprak kayıplarının önüne geçilmek istenmiştir.

        2. Mahmud Döneminde Yapılan Islahatlar

        1808 ile 1839 yılları arasında hüküm süren 2. Mahmud ıslahatları maddeler halinde şu şekilde sıralanabilir:

        • 1803 yılında Ayalar ile imzalanan Sened-i İttifak ile merkezi otorite güçlendirilmeye çalışılmıştır.
        • Orhan Gazi zamanında oluşturulan Divan-ı Hümayun kaldırılmış; yerine Heyet- Vükela (Bakanlar Kurulu) getirilmiştir. Divan’da bulunan tüm üyelikler nazırlığa (bakanlık) dönüştürülmüştür.
        • Devlet memurlarının yargı işleri için Meclis-i Valay-ı Ahkâm-ı Adliye kurulmuştur.
        • Islahat hareketlerini organize etmek için Dar-ı Şuray-ı Bab-ı Ali kurulmuştur.
        • Bayındırlık alanında hizmet verecek bir meclis olarak Meclis-i Nafıa kurulmuştur.
        • Müsadere sistemi kaldırılmış ve özel mülkiyet hakkı güvene altına alınmıştır.
        • Tımar sistemine son verilmiştir.
        • Memurlar dâhiliye ve hariciye olarak ikiye ayrıldı. Memurların nişan ve rütbe verilmesi karara bağlanmıştır.
        • Memurlar için kıyafet düzenlemesi yapılmıştır. Memurların pantolon ve ceket giyip fes takması zorunlu hale getirilmiştir.
        • Devlet memuru yetiştirmek maksadıyla Mekteb-i Maarif-i Adliye kurulmuştur.
        • Eyaletler vilayete çevrilmiş ve buraları yönetmesi için müşir adı verilen valiler görevlendirilmiştir.
        • Köy ve mahallelerde muhtarlıklar kurulmuştur.
        • Pasaport uygulaması başlatılmıştır.
        • Köyden kente olan düzensiz göçü engellemek için ülke için seyahate denetim uygulanmıştır.
        • Posta teşkilatı kurulmuştur.
        • Salgın hastalıklara karşı karantina yöntemi uygulanmaya başlanmıştır.
        • Kaldırılan Nizam-ı Cedid orduları yerine Sekban-ı Cedid Ocağı kurulmuştur. Fakat bu ocak, Yeniçerilerin isyanı sonucu kapatılmıştır.
        • Yeniçeri Ocağı kaldırılmış yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediyye orduları kurulmuştur.
        • Bu yeni kurulan ordunun asker ihtiyacının karşılanması için Mekteb-i Fünun-ı Harbiye kurulmuştur.
        • İlk kez nüfus sayımı yapılmıştır.
        • Mekteb-i Harbiye ve Mekteb-i Tıbbiye kurulmuştur.
        • Tımarlı sipahilerden doğan boşluğu doldurmak için Redif Birlikleri oluşturulmuştur.
        • Mızıka-i Hümayun adında bir askeri bando kurulmuştur.
        • İstanbul’da ilköğretim zorunlu hale getirilmiştir.
        • Eğitim için Avrupa’ya öğrenciler gönderilmiştir.
        • Askeri okullarda Fransızca zorunlu ders haline getirilmiştir.
        • İlk resmi gazete olan Takvim-i Vekay-i Gazetesi çıkartılmıştır.
        • Yerli malı kullanımı teşvik edilmiş; memurlara yerli malı kıyafet giyme zorunluluğu getirilmiştir.
        • Devletin gelirlerinin artması amacıyla Evkaf Vekâleti (Vakıflar Müdürlüğü) kurulmuştur.
        • Ordunun ihtiyacının karşılanması için feshane, bezhane gibi birçok sanayi tesisi kurulmuştur.
        REKLAM

        2. Mahmud Dönemi Islahatları Kodlama

        Konuyla ilgili araştırmalar yapan öğrencilerin en çok merak ettiği konulardan bir tanesi, 2. Mahmud dönemi ıslahatları kodlama yöntemidir. Şimdi gelin hep birlikte, üç ayrı başlık altında bu kodlamanın nasıl yapıldığına göz atalım.

        2. Mahmut Dönemi Askeri Alanda Yapılan Islahatlar: Askeri alanda yapılan ıslahatların kodlaması S-E-V-D-A-M şeklindedir. Bu kodlama ıslahatların baş harflerinden meydana gelmektedir.

        • Sekban-ı Cedit
        • Eşkinci Ccağı
        • Vakay-i Hayriye
        • Dar-u Şuray-ı Askeriye
        • Asakir-i Mansure- i Muhammeddiye
        • Mızıkay-ı Hümayun

        2. Mahmut Dönemi İdari Alanda Yapılan Islahatlar: Bu alanda yapılan ıslahatların kodlaması ise P-İ-S-N-E-D-İ-M-M şeklindedir.

        • Pasaport uygulaması başlatılmıştır.
        • İçişleri ve Dışişleri Bakanlıkları kurulmuştur.
        • Sadrazamlık kaldırılmıştır.
        • Nazırlıklar (bakanlıklar) kurulmuştur.
        • Encümen-i Daniş kurulmuştur.
        • Divan-ı Hümayun kaldırılmıştır.
        • İlk nüfus sayımı yapılmıştır.
        • Meclis-i Ahkâm-ı Adliye kurulmuştur.
        • Muhtarlıklar açılmıştır.

        2. Mahmut Dönemi Eğitim Alanında Yapılan Islahatlar: Bu alan da yapılan ıslahatların kodlaması da İ-R-İ-F-A-T-İ-H şeklindedir.

        • İlkokul, İstanbul’da zorunlu hale getirilmiştir.
        • Rüştiyeler açılmıştır.
        • İdadiler açılmıştır.
        • Fransızca resmi yabancı dil ilan edilmiştir.
        • Avrupa’ya öğrenciler gönderilmiştir.
        • Tıbbiye açılmıştır.
        • İlk resmi gazete çıkarılmıştır.
        • Harbiye açılmıştır.
        ÖNERİLEN VİDEO
        Haberi Hazırlayan: Türker Üner
        Şurada Paylaş!

        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ