Büyümenin belirleyicisi stok artışı
Türkiye ekonomisi üç çeyreklik daralmanın ardından büyümeye geçti. Üçüncü çeyrekteki yıllık yüzde 0.9'luk büyümenin belirleyicisi stok artışı ve iç tüketim oldu. Büyümeye 2017 yılının ikinci çeyreğinden itibaren aralıksız negatif etki yapan stok değişimi üçüncü çeyrekte büyümeye 2.8 puan ile en fazla katkı sağlayan kalem oldu
Türkiye ekonomisi üç çeyreklik daralmanın ardından bu yılın üçüncü çeyreğinde yıllık yüzde 0.9 ile büyümeye geçti. Üretim yöntemiyle gayrisafi yurtiçi hasıla tahmini, 2019 yılının üçüncü çeyreğinde cari fiyatlarla yüzde 11.5 artarak 1 trilyon 145 milyar TL oldu. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, çeyreklik bazda yüzde 0.4 artış gösterdi.
STOKLAR VE İÇ TÜKETİM
Üçüncü çeyrekteki büyümenin belirleyicisi stoklar ve iç tüketim oldu. Yatırımlar daralmaya devam ederken, özel tüketimdeki canlanma ile ithalat artışı, net ihracatın katkısını negatife çevirdi.
Büyümeye en fazla katkı yapan kalem stok artışı oldu. 2017 yılının ikinci çeyreğinden itibaren aralıksız negatif etki yapan bu kalem, üçüncü çeyrekte büyümeye 2.8 puanlık katkı sağladı. Stoklarda artış olması üreticinin, elindeki stokları bitirdiğini ve üretim yapmaya başladığını göstermesi açısından önemli. Stok değişimi büyümeye 2018'in son çeyreğinde 3.9, 2019'un ilk çeyreğinde 6, ikinci çeyrekte 0.1 puan negatif etki yapmıştı.
İNŞAATTA DARALMA HIZI AZALDI
Üretim tarafında inşaat dışında tüm kalemler büyümeye katkı verirken, inşaat hızını azaltmış olsa da daralmaya devam etti.İmalat sanayi kalemi üç çeyrek sonrasında ilk kez artıya geçti. Çeyreklik bazda yüzde 0.2 büyüdü.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın faiz indirimleriyle güçlenen kredi talebi, tüketimini destekledi. Hanehalkı harcamaları üç çeyreklik negatif etkinin ardından büyümeye katkı sağladı. TCMB, 25 Temmuz, 12 Eylül, 24 Ekim'deki son 3 PPK toplantısında toplam 10 puan faiz indirimi yapmıştı. Faiz indirimlerinin tam olarak etkisinin görülmesi 3 ila 6 ayı buluyor.
DIŞ TİCARET BÜYÜMEYİ AŞAĞIYA ÇEKMEYE BAŞLADI
2018'in ikinci çeyreğinden itibaren büyümeye pozitif katkı veren net dış ticaret negatif katkı verdi.
YATIRIMLAR 5 ÇEYREKTİR AZALIYOR
Devlet harcamaları yıllık yüzde 7 artış ile büyümeye 0.9 puan katkı sağladı. Beş çeyrektir aralıksız daralan yatırımlar yıllık yüzde 12.6 daraldı ve büyüme üzerinde 3.4 puan baskı kurdu.
