Epigrafi nedir ve neyi inceler? Epigrafi biliminin sağladığı faydalar nedir?

Epigrafi, geçmiş uygarlıklardan bugüne kadar ulaşan ve taş, mermer gibi sert malzemelerin üzerindeki yazıtları incelemeyi kendine araştırma konusu yapmıştır. Epigrafi tarihle yakın bir ilişki içindedir. Biz epigrafi sayesinde tarihin en eski yazılı yasası olan Hammurabi kanunlarını biliyoruz. İşte epigrafi neyi inceler? Epigrafi nefir? Epigrafinin tarih bilimine katkıları nelerdir? İşte epigrafi ile ilgili merak edilenleri sizler için araştırdık.

Epigrafi Nedir?

Epigrafi, taş, metal, mermer, tahta, seramik gibi kalıcı sert malzemeler üzerine yazılı yazıtları tanımlayan, anlamlarını açıklayan, kullanımlarını belirleyen, tarihleyen, kültürel açıdan sınıflayan bilimdir. Türkçede yazıt bilim olarak da adlandırılır. Epigrafi ile uğraşan kişilere yazıt bilimci veya epigrafist denir. Epigrafi incelediği yazıtların belge niteliğindeki tarihsel önemiyle veya edebi, sanatsal değeriyle ilgilenmez. Epigrafi bir yazıtı yeniden inşa etmek, eksiklerini tamamlamak, tercüme etmek, tarihlendirmek ve koşullarını saptamakla ilgilenir. Yazıtın taşıdı belgenin niteliğini incelemek tarih biliminin konusudur.

Epigrafi Neyi İnceler?

Epigrafi eski bir çömlek üzerinde bulunan mal sahibinin kısaltma sembolünden, iki uygarlık arasında imzalanmış uzun yazılı antlaşmalar veya taş üzerine yazılmış yasalara kadar her türlü metin üzerinde inceleme yapar. Burada önemli olan yazının sert bir materyal üzerine yazılmış yazıtlar olmasıdır. Bu yazıtlar çeşitli şekillerde olabilir; metal üzerine gravür, kaya üzerine çizikler, balmumu baskılar, dökme metal üzerine kabartmalar. Epigrafi bu yazıtları incelerken yazının karakterine odaklanır. Yazının karakteri içeriğinden bağımsız, ayrı bir konudur ve bu şekilde ele alınır. Özetle Epigrafi bir yazıt, kitabe, tablet ve benzeri eserler hakkında inceleme yapar ve bilgi verir.

Epigrafi Biliminin Sağladığı Faydalar

Epigrafinin çalışma konusu içindeki yazıtların birçoğu zamanla aşınmış, eksik veya kırık bölümler içerebilir. Epigrafist, yazı bilimci bu eksikleri gideren kişilerdir ve bu epigrafinin konusudur. Tahrip olmuş yazıtlar orijinaline mümkün olduğu kadar yaklaştırılmaya çalışılır. Bu eksiklerin tamamlanması mutlaka ki eksiklerin boyutuna ve yazıt üzerinde çalışan kişinin deneyimine bağlıdır. Bu süreçte önce yazıtın türü saptanır. Kullanılan alfabe, yazının dili, yazım şekli ve boyutları gibi detaylar eksiklerin tamamlanabilmesi için gerekli bilgilerdir. Eksik kalan bir bölümün boyutunun saptanması bir diğer önemli noktadır. Bu özellikleriyle epigrafi tahribata uğramış yazıtların eksiklerinin giderilmesi ve anlaşılması hususunda önemli, tamamlayıcı bir bilimdir. Epigrafi aynı zamanda sahteciliğin belirlenmesine yardımcı olur.

Epigrafinin Tarih Bilimine Katkıları

Epigrafi tarih araştırmalarında yardımcı bir bilim dalıdır. ABD Kongre Kütüphanesi epigrafiyi tarihin yardımcı bilimlerinden biri olarak sınıflandırmıştır. Epigrafi aynı zamanda bir tarihçinin sahip olabileceği bir kabiliyet de olabilir. Epigrafi arkeolojide de kullanılan birincil araçlardandır.