Etnografya nedir ve neyi inceler?

Filoloji nedir ve neyi inceler?

Etnografya, insan topluluklarının kültürlerini kendine araştırma alanı olarak seçer. Bu sayede biz geçmiş toplulukların ürettikleri maddi değerleri öğrenebiliriz. Örneğin geçmiş dönemlerdeki süs eşyaları gibi. Etnografya üstlendiği bu görev ile tarih bilimi ile de yakından ilişkilidir. İşte etnografya nedir? Etnografya neyi inceler? Etnografyanın tarih bilimine katkıları nelerdir? Etnografya ile ilgili merak edilenleri sizler için derledik.

Etnografya Nedir?

Etnografya kavimleri toplumları karşılaştırarak kültür oluşum süreçlerini inceleyen bir bilim dalıdır. Antropolojinin bir dalı olan etnografya, biricik kültürleri sistematik biçimde araştırır ve inceler. İnsanın toplumsal varlığını inceleyen etnografya bütünlükçü bir yöntem kullanarak insan-toplum ilişkisini birbirinden ayrı ele almaz. Daha basit bir ifadeyle, kişinin kültürünü içinde bulunduğu kültürün bir üyesi açısından öğrenmek ve değerlendirmek üzere nitel ve nicel açılardan ele alır. Terim olarak 19. asır başında ortaya çıkan etnografya sözcüğü yunanca “ethos” halk ve “grapho” yazmak, çizmek kelimelerinin birleşiminden bir araya gelmiştir. Etnografya geleneği itibariyle gezi yazıları ve sömürgecilik dönemi raporlarına dayanmaktadır.

Etnografya Neyi İnceler?

Etnografya küçük yapıdaki sosyal grupların yaşamlarını ekonomi, siyaset, dil, din, ekoloji gibi birçok yönüyle ele alarak eksiksiz bir çalışma yapmayı hedefler. Kavim, kabile, aşiret gibi daha küçük toplumsal grupları inceler ve tasvir eder. Daha büyük bir toplum grubu olan milletler içindeki küçük gruplar üzerinde de sistematik çalışmalar yapar. Etnografya anket gibi yöntemleri kullanarak incelediği toplumla ilgili bilgileri toplar, düzenler ve tasnif eder.

Etnografya Biliminin Sağladığı Faydalar?

İnsan topluluklarının oluşturduğu maddi kültürleri tasvir eden etnografya toplum ve toplumsal yaşamı anlamamıza yardımcı olur. Örneğin belirli bir toplum içinde kullanılan ve üretilen giyim, süs eşyası, ev aletleri, avcılık malzemeleri, sanatsal faaliyetlerde kullanılan aletler etnografyanın inceleme konuları içindedir. Bu sayede farklı coğrafya ve iklimlerde oluşan kültürlerin farklılıklarını tespit etmemizi sağlar ve bu oluşumları anlamamız için gerekli bilgileri toplar.

Etnografyanın Tarih Bilimine Katkıları

Etnografya konusu itibariyle incelediği toplumların günlük yaşamları ve kültürleriyle ilgili topladığı bilgiler sayesinde tarih biliminin o dönemi ve toplumu anlamasına yardımcı olur ve kaynak sağlar. Özünde belirli bir dönem ve toplum üzerinde yapılan tarihsel çalışmalara o çalışmanın konusu olan toplumlara ait insan portreleri çizer.

Etnografya İle Antropoloji Arasındaki Fark

Günümüzde antropoloji, insanı hem bugün hem de tarihte, fiziksel ve kültürel açıdan inceleyen geniş kapsamlı bir bilim dalıdır. Etnografya, antropolojinin alt dalı sayılır ve kültürlerin incelenmesi noktasında antropolojiye katkı sağlayan bilimsel bir yöntem olarak karşımıza çıkar. Farkı daha iyi anlamak için şöyle bir örnek verilebilir; küçük bir kabile üzerinde araştırma yapılırken bu kabile mensuplarının kültürlerine dair bilgi ve belgeleri toplamak etnografyanın konusudur. Varsa hala yaşayan kabile mensuplarıyla görüşmek, toplum içinde kullanılan o topluma özgü araç gereçleri, yapıları araştırmak ve incelemek yine etnografyanın konusu içindedir. Buna ek olarak antropoloji o toplumda yaşayan insanların fiziksel, biyolojik yapılarını da inceler.

Etnografya Müzesi Nedir?

Etnografya müzesi konusu itibariyle incelenen toplumlara ait maddi kültür varlıklarının sergilendiği müzelerdir. Konusu belirli bir coğrafi bölgede yaşamış ve yaşamakta olan insan grupları olabilir. O zaman bu coğrafya içinde yaşamış farklı kültür gruplarına ait objelerin sergilenmesi gerekir. Türkiye’deki Etnografya müzesi Anadolu’nun çeşitli yerlerinde yaşamış kültürlere ait objelerin sergilendiği müzedir.