İki büyük İngiliz süpermarket zinciri 600 üründe fiyatları artırmayacak

Küresel gıda fiyatlarındaki artış İngiliz ve Alman süpermarket zincirlerini pazar paylarını kaptırmamak ve müşterilerinin enflasyon altında ezdirmemek için indirime gitmeye zorladı.

Britanyalı süpermarket zinciri Asda, 100 ürün için sabit veya indirimli fiyat garantisi sunmak için 73 milyon sterlinlik bütçe ayırırken ülkenin bir diğer büyük market zinciri Morrisons da satışlarının yüzde 6'sını oluşturan 500 üründe indirime gideceğini duyurdu.

Morrisons'un indirim yapacağı ürünler arasında yumurta, tavuk, tahıl ve şarküteri ürünleri, soslar öne çıkarken Asda ise taze meyve, sebze, et, pirinç ve makarnalarda indirime gidiyor.

İngiltere'de İngiltere'de mart ayı itibarıyla yüzde 7 olan enflasyon, son 30 yılın en yüksek seviyesine çıkmış, gıda enflasyonu da yüzde 6'ya dayanarak 2013 eylül ayından bu yana en yüksek düzeye gelmişti.

Almanya'da da çok sayıda tüketici ve meslek örgütü, dernek gıda maddelerinde KDV’nin sıfırlanmasını talep ediyor.

Araştırma şirketi NielsenIQ, İngiliz tüketicilerinin yükselen fiyatlar sonrası yaşam maliyetlerini düşürmek için market alışverişlerinde markalı ürünlerden çok süpermarket markalı ürünlere yöneldiğini ve erzak harcamalarının 27 sterlin gerilediğini belirtiyor.

REKABET Mİ ENFLASYONLA MÜCADELE Mİ?

Morrisons CEO'su David Potts, müşterilerinin gerçek bir mali baskı altında olduğunu ve erzak alışverişlerini kolaylaştırmak için üzerlerine düşeni yapmak istediklerini belirterek, "Bu fiyat indirimleri, müşterilerimizin bütçeleri üzerinde fark edilir ve uzun vadeli bir etkiye sahip olacak ve onlara mümkün olan en iyi değeri sunma taahhüdümüzü gösterecek." dedi. Potts, 3.40'tan satılan 30'lu yumurtanın 2.99'dan satılacağını da açıkladı.

Asda'nın sahiplerinden Mohsin Issa da “Ev bütçelerinin artan yaşam maliyeti nedeniyle zorlandığını biliyoruz ve müşterilerimizi desteklemek için elimizden gelen her şeyi yapmaya kararlıyız." dedi.

Öte yandan, İngiltere'nin Tesco ve Sainsbury’s ile birlikte en büyük iki market zinciri olan Asda ve Morrisons'un indirim nedenleri arasında Almanya merkezli ucuz ürün satan Aldi ve Lidl ile olan rekabetin de etkili olduğu belirtiliyor.

Zira süpermarket zincirleri sıkı para politikası dönemine girilirken ekonominin momentumunun yanı sıra iş gücü piyasasında da ciddi rekabet içerisinde.

Market personeline saatlik 9.66 sterlin ile en düşük ödemeyi yapan Asda, yaz aylarında ücreti yüzde 4.6 yakın artırıp 10.10 sterline çıkararak Lild ile eşit ücret ödemeye başlayacak. Geçtiğimiz aylarda Alman Aldi personeline yüzde 10'un üzerinde zam yapmış, Tesco ve diğer market zincirleri de saatlik ücretleri yüzde 5.5 ila 8 arasında artırmıştı.

SABİT FİYAT TÜRKİYE'NİN DE GÜNDEMİNDE

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Şubat 2022'de katıldığı "Türkiye Ekonomi Modeli Yeni Adımlar ve Enflasyon Tedbirleri Programı" esnasında enflasyonla mücadele kapsamında temel gıda ürünlerinde KDV'nin yüzde 8'den yüzde 1'e indirildiğini açıklamış ve marketlerin söz konusu indirimi fiyatlara yansıtmasını istemişti.

Nisan ayı başında yapılan AK Parti MKYK toplantısında Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın özellikle KDV indirimleri konusunda zincir marketlerdeki denetlemelerin artırılması, KDV indirimlerinin sonuçlarının takip edilmesi ve raporlanması konusunda talimatlar verdiği ifade edilirken 20 üründe sabit fiyat uygulamasının tartışıldığı ortaya çıkmıştı.

TCMB'nin son raporunda da gıdada KDV indiriminin enerji ve tütün hariç mallardaki TÜFE ile ağırlıkları uyarlanmış üretici fiyatlarında makası arttırdığını ortaya koyuyor

GIDA ENFLASYONU REKOR DÜZEYDE

Pandemi karantinaları ve tedarik zincirindeki bozulmanın ardından açılmayla birlikte oluşan enerji talebinin petrol, gaz ve emtialarını yükseltmiş, Ukrayna'nın işgali sonrası enerjinin yanı sıra buğday ve ayçiçek başta olmak üzere tarım emtiaları da sert yükselmişti.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), küresel gıda fiyatlarının bitkisel yağlar ve süt ürünleri öncülüğünde geçen ay tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştığını ve 140 puanın aşıldığını açıklamıştı.

FAO Kıdemli Ekonomisti Upali Galketi Aratchilage, “Gıda enflasyonunda daha büyük itici güç, başta enerji, gübre ve yem sektörleri olmak üzere gıda üretiminin dışından geliyor." açıklamasında bulunmuştu.