Kiracıya senet şartı
Ev sahiplerinin kiracılardan isteklerine bir yenisi daha eklendi. Kefil, kredi notu gibi taleplerden sonra, şimdi de kiracılardan senet isteniyor. Esra Toptaş yazdı…
ABONE OLKiralık konut piyasasında son dönemde sessiz ama çok önemli bir değişim yaşanıyor: Senetle kira güvence sistemi… Mülk sahipleri, kiralarını garanti altına almak için artık kiracılardan “kırtasiye senedi” denilen, elde doldurulan senetler almaya başladı. Bu uygulama özellikle son bir yılda hızla yayıldı ve artık birçok kontratta standart hale geldi.
Gayrimenkul uzmanı ve İstoç İşadamları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Şenay Araç, senet sisteminin nasıl çalıştığını şöyle anlatıyor:
“Bir yıllık sözleşme yapan kiracılardan genellikle 12 adet senet, her aya karşılık gelecek biçimde, tarihleri yazılı olarak alınıyor.Bazı mülk sahipleri bu senetleri elinde tutup, kira her ay IBAN’a yatınca senedi kiracıya iade ediyor.Bazıları ise senetleri bankaya verip tahsil ettiriyor. Böylece kira gelirini garanti altına almış oluyor.Uygulama şekilleri üç-beş kalemle sınırlı değil; piyasada artık standartlaşan modeller oluşmuş durumda.”
Şenay Araç, senetlerin en çok kullanıldığı 4 modeli de şöyle sıralıyor:
1. Yüksek depozitolu evlerde depozitoyu azaltmak için bir kısmı nakit, bir kısmı senet şeklinde alınıyor.2. Mobilyalı dairelerde, eşyaların demirbaş bedeli kadar tek seferlik senet talep ediliyor.3. Konut kira sözleşmelerinde, kira garantisi için aylık sıralı senet alınıyor.4. Ticari işletmelerde, stopajı düşük göstermek isteyen bazı kiracılar resmi kısmı IBAN’a, kalanı ise senetle “elden ödeme” şeklinde yapıyor.Bu son madde hem kiracıyı hem mülk sahibini vergi kaçağı riskiyle karşı karşıya bırakıyor.