Sas numarası nedir? Sas numarası nerede yazar, nasıl öğrenilir?
Ürün ambalajlarının üzerinde bazen farkında olmadan gözümüzün takıldığı, kimi zaman bir belge üzerinde karşımıza çıkan "SAS numarası" aslında pek çok kişi için hâlâ gizemini koruyor. Peki ama bu numara ne anlama geliyor? Hangi alanlarda kullanılıyor ve bir ürün ya da işlemle ilgili ne gibi bilgiler sunuyor olabilir?
Günlük hayatın içinde fark etmeden karşılaştığımız teknik terimler arasında yer alan SAS numarası, birçok kişi için yabancı bir kavram olarak kalıyor. Özellikle bazı belge ve ürünlerde dikkat çeken bu ibarenin ne işe yaradığı ve nasıl elde edildiği pek bilinmiyor. Oysa bu küçük gibi görünen detay, bazı durumlarda büyük bir fark yaratabiliyor. SAS numarasının nerede bulunduğunu, nasıl öğrenildiğini ve ne işe yaradığını öğrenmek isteyenler için detayları yazımızda derledik.
SAS NUMARASI NEDİR?
Akademik dünyanın yapısal taşlarından biri olan SAS numarası, Türkiye'de üniversitelerde görev yapan akademisyenlerin Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından kayıt altına alınmasını sağlayan özgün bir tanımlayıcıdır. SAS, yani "Sicil ve Akademik Statü" numarası, her akademisyene özel olarak tanımlanmış sayısal bir koddur. Tıpkı bir vatandaşın kimlik numarası olduğu gibi, akademik camiada görevli kişilerin de kendi alanlarında resmi takibi ve işlemlerinin yürütülmesi için bu benzersiz koda sahip olmaları gerekir. SAS numarası, yalnızca bir sicil kaydı gibi düşünülmemelidir. Bu numara, akademisyenin unvanını, görev yerini, branşını, hatta üniversiteler arası geçişlerdeki akademik geçmişini bile yansıtacak şekilde tanımlayıcı bir işlev üstlenir. Akademik teşvik başvuruları, doçentlik dosyaları, yayın takip sistemleri ve ulusal düzeyde yapılan bilimsel değerlendirmeler gibi birçok süreçte SAS numarası üzerinden hareket edilir.
SAS NUMARASI NASIL ÖĞRENİLİR?
SAS numarasını öğrenmek isteyen bir akademisyen için birkaç farklı yöntem bulunmaktadır. Ancak her şeyden önce bilinmesi gereken en temel bilgi, bu numaranın bireysel başvuru ile oluşturulmadığı, YÖK tarafından sistemsel olarak atandığıdır. Bu yüzden süreci doğru anlamak, yanlış yönlendirmelerin önüne geçer. İlk ve en yaygın yöntem, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’nın resmi platformu olan YÖKSİS üzerinden işlem yapmaktır. Üniversitelerde görev yapan tüm akademik personel, kurumları aracılığıyla YÖKSİS sistemine kayıt edilir. Bu kayıt sırasında akademisyene ait SAS numarası da sistemde tanımlanır. Eğer kişi sistemde aktif olarak tanımlıysa, kendi kurumsal e-posta adresi ya da kullanıcı bilgileriyle YÖKSİS’e giriş yaparak bu numarayı görüntüleyebilir.
SAS NUMARASI NEREDE YAZAR?
SAS numarasının fiziksel ya da dijital olarak nerede yer aldığı, kişinin görev yaptığı üniversitenin dijital altyapısına ve işlem süreçlerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. En yaygın yer, YÖK’ün resmi bilgi sistemi olan YÖKSİS platformudur. Akademik personel, YÖKSİS’e giriş yaptığında kendi profil bilgileri kısmında SAS numarasını açıkça görebilir. Bu sistem, sadece akademisyenlerin değil aynı zamanda üniversitelerin insan kaynakları birimlerinin de kullandığı bir arayüzdür. Dolayısıyla, sistemde yer alan bilgiler oldukça güvenilirdir.
İkinci bir alan ise üniversitelerin kullandığı iç yazılımlar ve otomasyon sistemleridir. Birçok üniversite, akademik kadro takibini yaparken öğretim elemanlarına ait SAS numarasını kurum içi sistemlerde (personel bilgi sistemi, atama-değerlendirme modülleri gibi) görünür şekilde tutar. Bu sistemlere genellikle kurum içinden erişim sağlanır ve kişisel özlük bilgileri ekranında SAS numarası net şekilde görüntülenebilir.
SAS NUMARASI NE İŞE YARAR?
Bu numara, yükseköğretim sisteminde veri tabanı yönetiminden akademik performans ölçümüne kadar birçok farklı işleve sahip çok yönlü bir araçtır. En temel işlevi, akademik personelin sistemsel olarak tanımlanmasını sağlamaktır. Bu sayede her öğretim elemanı, sisteme kayıtlı tekil bir birey olarak görünür. SAS numarası aynı zamanda akademik teşvik ödeneği, proje destek başvuruları, doçentlik işlemleri ve bilimsel yayın değerlendirmeleri gibi süreçlerde temel kimlik unsurudur. Bir diğer önemli kullanım alanı, istatistiksel veri üretimidir. YÖK, üniversitelerdeki akademik kadro dağılımı, unvan bazlı oranlar, kadın-erkek öğretim üyesi dengesi gibi analizlerde SAS numaralarıyla tanımlanmış kişilerden elde edilen verileri kullanır. Bu da ülke çapındaki yükseköğretim politikalarının oluşturulmasına katkı sağlar.