4 büyüklerde ilk 3: ‘Milliyetçi’, ‘Atatürkçü’ ve ‘demokrat’ taraftarlar

Serkan AKKOÇ / GAZETE HABERTÜRK

HABERTÜRK’ün, ANDY-AR’la birlikte 81 ilde 2 bin 145 kişiyle yaptığı dev taraftar araştırmasının son bölümünde, futbol-siyaset ilişkisine dair ilginç rakamlar bulacaksınız. Türkiye Futbol Federasyonu özerk bir yapıda olmasına rağmen, Türkiye’de siyasetin yıllardır futbola müdahil olduğu tartışılır. Daha yeni bir tartışma ise tribünlerin siyasi duruşu. Siyasetteki pek çok gelişmenin yansımalarını artık daha hızlı ve sık şekilde tribünlerde görmek mümkün. Bu bazen 2013’teki Gezi Parkı protestolarının, bazen son günlerde artan terör olaylarının tribünlere tezahürü şeklinde olabiliyor. 2013’te özellikle Beşiktaş ve Fenerbahçe taraftarları, Gezi protestolarında “etkin” rol almayı tercih etmeleriyle gündeme gelmişti.

FUTBOLA SİYASETİN KARIŞTIĞINI DÜŞÜNÜYOR MUSUNUZ?

Ankete katılan 2 bin 145 kişinin yüzde 55.5’i, futbola siyaset karıştığını düşünüyor. Yüzde 39.3’e göre ise siyaset ve futbol birbirinden “ayrı işler”. Renklerine bakmaksızın, tüm takım taraftarları kendilerini en çok “Türk milliyetçisi”, “Kemalist/Atatürkçü” ve “demokrat” olarak tanımlıyor. Fenerbahçe, Beşiktaş ve Trabzonspor taraftarı bazında da bu ilk 3 sıralama değişmiyor. Sadece Galatasaray taraftarları arasında kendisini “demokrat” olarak tanımlayanlar, “Kemalist/ Atatürkçü” tanımlayanlardan fazla... Kendini “sosyal demokrat” tanımlayanlar bazında Fenerbahçe ve Galatasaray, “İslamcı” tanımlayanlar bazında Galatasaray ve Trabzonspor ön sırada... En fazla “sosyalist” taraftar ise Beşiktaş ve Fenerbahçe’de.

AYNI TRİBÜNDE FARKLI İDEOLOJİLER

Elbette aynı takım çatısı altında olsa bile, hiçbir tribünün ideolojik anlamda “tek” rengi olduğu söylenemez. Aynı renklere gönül verenler, “ideolojik” olarak farklı taraftar gruplarını oluşturabiliyor. Türkiye’de “tribün ve siyaset” dediğinizde ilk akla gelen taraftar topluluğu, şüphesiz Beşiktaş Çarşı grubu. Öyle ki 1-2 yıl önce Beşiktaş tribünleri, “sol” tandanslı Çarşı’ya karşı kurulduğu iddia edilen ve Beşiktaş-Galatasaray derbisinde sahaya giren “milliyetçi-muhafazakâr” 1453 Kartalları grubuyla tanışmıştı. Genç FB’lilerin daha çok “muhafazakâr-sağ kanatta” olduğu belirtilirken, Vamos Bien, Sol Açık gibi Fenerbahçe taraftar grupları yıllardır sarı-lacivert “sol” bayrağı tribünlerde dalgalandırıyor. Galatasaray’da Ultraslan “milliyetçi-muhafazakâr”, Tekyumruk ise “sol” düşünceye sahip olmasıyla biliniyor. Trabzon şehrinin “milliyetçi” atmosferi, bordo-mavi tribünlerde de kendisini gösteriyor. İşte, ANDY-AR’ın araştırmasıyla, tribünlerdeki son siyasi atmosfer...

AK PARTİ 3 BÜYÜKLERİN TAMAMINDA, CHP FB, MHP İSE BJK VE GS TRİBÜNLERİNDE YÜKSELİŞTE

Ankette taraftarlara, Meclis’te yer alan 4 parti bazında, 1 Kasım 2015’teki genel seçimde hangi siyasi partiye oy verdikleri ve bugün genel seçim olsa hangi partiye oy verecekleri de soruldu. 4 büyüklerin taraftarlarının hepsinde, 1 Kasım’da AK Parti’ye oy verenlerin oranı yüzde 50’nin üzerinde. 1 Kasım’da AK Parti’ye en çok oy veren taraftarlar ise yüzde 85.1 ile Trabzonsporlular.

Onu Galatasaray, Beşiktaş ve Fenerbahçe taraftarları izliyor. 4 büyüklerin tribünlerinden 1 Kasım’da CHP’ye giden oyların oranı Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray, Trabzonspor; MHP’ye giden oyların oranı Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş, Trabzonspor; HDP’ye giden oyların oranı Galatasaray, Beşiktaş, Fenerbahçe şeklinde sıralanıyor. “Bugün seçim olsa kime oy verirsiniz?” sorusuna “AK Parti” diyenlerin Beşiktaş, Galatasaray, Fenerbahçe taraftarları arasında arttığı, Trabzonspor taraftarları arasında azaldığı görülüyor.

“CHP” diyen Fenerbahçe taraftarları 1 Kasım’a göre artarken; bu cevabı veren Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor taraftarları azalıyor. “MHP” diyenler Beşiktaş ve Galatasaray taraftarları arasında artış gösterirken, “HDP” diyenlerin 3 büyük takım taraftarları arasında da azaldığı görülüyor.

TRİBÜNLER TERÖRE KARŞI YİNE BİRLİK MESAJI VERECEKTİR

3 Temmuz 2011’de başlayan “Şike” soruşturması süreci ve sonrasındaki gelişmelerle, Fenerbahçe taraftarı başta olmak üzere hemen hemen tüm taraftar grupları arasında “Siyaset futbola karışıyor” görüşü ağırlık kazandı. Zira o dönemde pek çok siyasetçi, “şike” tartışmalarına görüş ve yorumlarıyla dahil olmuştu. Bunun etkileri birçok taraftar üzerinde halen görülüyor.

Türkiye’de apolitik kişi sayısı yüzde 10’un altında... Gitgide daha politikleşen bir toplumumuz var. Siyasi partileri kasıtla, “İnsanlar artık 2 takım tutuyor” diyebiliriz. Taraftarlar, destekledikleri siyasi partileri de en az takımları kadar benimsiyor. 3 büyük İstanbul kulübünün Türkiye’deki taraftarların yüzde 80’ini temsil ettiğini düşünürsek, 1 Kasım seçiminde yüzde 49.5 oy almış AK Parti’ye desteğin taraftarlar arasında da yüzde 50 ve üstünde olması gayet normal. Trabzonsporlu taraftarların yüzde 85.1’inin AK Parti’ye oy vermiş olması, AK Parti’nin kurucusu olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Karadenizli olmasıyla da paralellik gösteriyor. İstanbul’da İstiklal Caddesi’nde dün yaşanan terör saldırısı yine tribünlerden tepki görecektir. Taraftarlar teröre karşı ortak tepki verme konusunda yine büyük oranda birleşip tek ses olacak, birlik mesajı verecektir. Araştırmamız Beşiktaş takımı ve Çarşı taraftar grubunun, diğer takım taraftarlarınca “en sempatik taraftar grubu” görüldüğünü ortaya çıkarmıştı. Bu anlamda, teröre karşı tribünlerde birleştirici lokomotif rolünü Beşiktaş taraftarı üstlenebilir.

Türkiye’deki tüm takım taraftarlarının yüzde 55.5’i, futbola siyaset karıştığını düşünüyor. Yüzde 39.3’e göre ise siyaset ve futbol birbirinden “ayrı işler”. Siyasi parti eğilimlerinde ise 1 Kasım seçiminden bu yana AK Parti’nin 4 büyük takımın taraftarları arasında da yükselişte olduğu görülüyor. Yine 1 Kasım’a göre CHP’nin popülaritesi Fenerbahçe; MHP’nin popülaritesi ise Beşiktaş ve Galatasaray tribünlerinde artışta.