Ekonomi durgunlaşıyor, fiyatlar yükseliyor: Stagflasyon nedir, neden olur?
Stagflasyon, modern ekonomi teorisinin en karmaşık ve zorlayıcı olgularından biridir. Bu terim, ekonomik durgunluk (resesyon) ve enflasyonun aynı anda yaşandığı bir ekonomik durumu ifade eder. 1970'lerde gelişmiş ülkelerde yaşanan kritik dönemlerden sonra ekonomi sözlüğüne girmiştir. Peki, stagflasyon neden olur ve stagflasyon döneminde neler görülür? İşte, detaylar...
Stagflasyon hem ekonomik durdunluğun hem de enflasyonun aynı anda yaşandığı ilginç bir durumu ifade eder. Normalde, ekonomide durgunluk yaşandığında, talep azaldığı için fiyatların düşmesi beklenir. Ancak stagflasyon dönemlerinde, bu durumun aksine, fiyatlar artmaya devam ederken ekonomik büyüme yavaşlar veya durur. Peki, stagflasyon neden olur ve stagflasyon döneminde neler olur?
STAGFLASYON NEDİR?
Stagflasyon, stagnasyon ile enflasyonun aynı anda görüldüğü durumdur. Bu durumda ekonomideki işsizlik oranı artarken fiyatlar da hızla yükselmektedir. 1970 yılında İngilizcede stagnation (stagnasyon, gayri safi millî hasıla hızının ortalamadan daha düşük bir hızda büyümesi) ile inflation (enflasyon, fiyatlar genel düzeyinin sürekli ve hissedilir artışı) kelimelerinin birleşmesinden türetilmiştir.
STAGFLASYON DÖNEMİNDE NELER GÖRÜLÜR?
Yavaş Ekonomik Büyüme: Ekonomik faaliyetler durma noktasına gelir veya çok yavaş bir hızla ilerler. İşsizlik oranları artar, tüketici talebi azalır ve işletmelerin üretim kapasiteleri düşer.
Yüksek Enflasyon: Buna rağmen, mal ve hizmetlerin fiyatları sürekli olarak artar. Enflasyon oranları yükselir, bu da halkın alım gücünü zayıflatır.
Yüksek İşsizlik: Ekonomik durgunluk nedeniyle işsizlik oranları artar. İş bulma süreci zorlaşır ve işsizlik süreleri uzar.
STAGFLASYON NEDEN OLUR?
Arz Şokları: Petrol fiyatlarındaki ani artışlar gibi maliyetleri artıran arz şokları, üretim maliyetlerini yükseltir ve fiyatların artmasına neden olur.
Yanlış Ekonomik Politikalar: Yanlış para veya maliye politikaları, ekonomide dengeyi bozarak hem enflasyonun hem de durgunluğun yaşanmasına yol açabilir.
Beklentiler: Ekonomik aktörlerin, enflasyonun süreceğine dair beklentileri fiyatları ve ücretleri yükseltebilir, bu da stagflasyon sürecini pekiştirir.
