'Tütün ürünleri enflasyon sepetinden çıkarılsın'

Sağlığa Evet Derneği tütün ürünlerinin enflasyon sepetinden çıkarılmasını, fiyatının yükseltilmesini ve tüm tütün ürünlerinin sigara ile aynı düzeyde vergilendirilmesini önerdi

Giriş: 31.03.2023 - 07:32 Güncelleme: 31.03.2023 - 07:32

'Tütün ürünleri enflasyon sepetinden çıkarılsın'

Sağlığa Evet Derneği "Tütün Kontrolü Stratejisi Olarak Tütün Vergilendirmesi” adlı konferansında tütün ürünlerinin enflasyon sepetinden çıkarılmasını, fiyatının yükseltilmesini ve tüm tütün ürünlerinin sigara ile aynı düzeyde vergilendirilmesini önerdi. Dernek Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, Eski CHP milletvekili ve ekonomist Prof. Dr. Hurşit Güneş ve Sağlığa Evet Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Tanzer Gezer'in konuşmacı olduğu konferansta tütün ürünlerinin akut zararlarına ve ekonomiye etkisine dikkat çekildi.

Enflasyon sepeti son olarak 3 Şubat'ta güncellendi. Alkollü içecekler ve tütün fiyatlarının ağırlığı yüzde 4.31'den yüzde 3.57'ye indirildi.

Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ana grup ağırlıkları (%):

Ana harcama grubu	2020	2021	2022	2023	22/23 değişim (puan)
Gıda ve alkolsüz içecekler	22,77	25,94	25,32	25,43	0,12
Alkollü içecekler ve tütün	6,06	4,88	4,31	3,57	-0,73
Giyim ve ayakkabı	6,96	5,87	6,42	6,41	-0,01
Konut	14,34	15,36	14,12	16,62	2,50
Ev eşyası	7,77	8,64	8,86	8,67	-0,19
Sağlık	2,80	3,25	3,24	3,53	0,30
Ulaştırma	15,62	15,49	16,80	15,08	-1,71
Haberleşme	3,80	4,64	3,78	3,30	-0,48
Eğlence ve kültür	3,26	3,01	3,06	3,25	0,19
Eğitim	2,58	2,28	2,03	1,67	-0,36
Lokanta ve oteller	8,67	5,91	7,11	7,82	0,71
Çeşitli mal ve hizmetler	5,37	4,73	4,96	4,64	-0,33

Prof. Dr. Elif Dağlı, dünyada her yıl 8 milyon insanın tütün ürünleri kullanımımdan kaynaklanan hastalıklar nedeniyle vefat ettiğine vurgu yaptı. Gençleri hedef alan, yasağa rağmen internette satılan elektronik sigaraların tehlikesine dikkat çekti. Bu tür ürünlerin reklam yasağını influencer'larla deldiğini kaydeden Dağlı "Sigara satışı artıyor. Nasıl satılacağına yönelik yönetmelikler var. Yönetmeliğe rağmen Mentol, Puff Bar gibi ürünler ürettiler. Puff Bar Türkiye'de yasal değil. Bunlar denetimli girmiyor, vergilendirilmiyor. Ülkemizdeki nargile tütünlerinin yalnızca yüzde 1'i denetleniyor. Sağlımız için önlem alınmalı" dedi.

REKLAM

Prof. Dr. Elif Dağlı, Türkiye’deki satış noktalarının yüzde 99’unda tütün ürünlerinin çocukların göz hizasında satılmaması kuralına uyulmadığını aktardı.

Eski CHP Milletvekili Hurşit Güneş, Türkiye'de sigara fiyatlarının sanılanın aksine ucuz olduğunu söyledi. Sigara kullanımının az gelişmiş ülkelerde, alt gelir ve alt eğitim gruplarında daha yaygın olduğuna dikkat çeken Güneş, sigarayla mücadelenin fiyat artışıyla mümkün olacağını öngördü.

Türkiye'nin sigara fiyatı sıralamasında ortalama 1.79 dolar ile 101. sırada yer aldığına dikkat çeken Güneş, bu tutarın kişinin ortalama bütçesinin yüzde 6.8'ine denk geldiğini ve kullanım oranının yüzde 29.9 ile en yüksek olduğuna vurgu yaptı. Vietnam'da yapılan araştırmayı örnek veren Güneş yüzde 1 fiyat artışının sigaraya başlama oranını yüzde 1.2 azalttığını vurguladı. Sigara fiyatlarının yüksek olduğu ülkelerde, kullanımın da aynı oranda düştüğünün gözlemlendiğini aktaran Güneş tütün ürünleri ile mücadele için fiyat artışı önerdi.

Sağlığa Evet Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Tanzer Gezer de halk sağlığı için tütün endüstrisine yatırım teşviki uygulamasının kaldırılması gerektiğini kaydetti. Gezer tüm tütün ürünlerinin sigara ile aynı düzeyde vergilendirilmesini önerdi.