Zelenskiy'nin açmazı: ABD'nin planı Ukrayna için bir 'kontrollü geri çekilme'
Rusya-Ukrayna Savaşı'nda dördüncü yıla girilirken, barış masasındaki tartışmalar cephedeki çatışmalardan daha sert bir hâl almaya başladı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin açıklamaları, ABD öncülüğünde şekillenen yeni "barış planının" Kiev açısından bir ateşkesten çok kontrollü bir geri çekilme ve siyasi yeniden yapılanma anlamına geldiğini ortaya koyuyor. Washington'un talep ettiği tavizler, Ukrayna'nın savaş boyunca savunduğu "toprak bütünlüğü" söylemini fiilen askıya alacak nitelikte.
ABONE OL
Zelenskiy’ye göre ABD’nin ısrarla gündeme getirdiği iki ana başlık var: Ukrayna ordusunun Donbass’tan çekilmesi ve Rusya’nın işgali altındaki Zaporijjia Nükleer Santrali’nin geleceği. Ancak bu başlıklar, yalnızca teknik müzakere kalemleri değil; Ukrayna’nın egemenliği, savaşın siyasi sonucu ve Zelenskiy’nin iktidar geleceğiyle doğrudan bağlantılı stratejik eşikler olarak görülüyor.
ABD’nin masaya koyduğu plana göre, Ukrayna ordusu Donetsk bölgesinde hâlâ kontrol ettiği alanlardan çekilecek. Bu bölge, “serbest ekonomik alan” ya da “askerden arındırılmış tampon bölge” statüsüne alınacak. Kağıt üzerinde bu formül, çatışmaları dondurmayı hedefliyor; ancak Kiev’deki askeri ve diplomatik çevreler, bunun Rusya’nın fiilî kazanımlarını tescilleyen bir ara formül olduğuna dikkat çekiyor.
Donetsk’in yüzde 80’inden fazlası ve Luhansk’ın neredeyse tamamı hâlihazırda Rus kontrolünde. Kremlin, bu bölgeleri 2022’den bu yana ilhak ettiğini ilan etmiş durumda. ABD planı ise bu ilhakı resmen tanımıyor; ancak Ukrayna’nın askeri varlığını sıfırlayarak Moskova’ya zaman ve alan kazandırıyor. Buna karşılık Rus ordusunun Sumi, Harkiv ve Dnipropetrovsk’tan çekileceği öngörülüyor. Fakat plan, Herson ve Zaporijjia’da Rus varlığının sürmesine açık kapı bırakıyor.