10 büyüklüğünde bir depremin olması mümkün mü?
Dünya bu zamana kadar birçok yıkıcı deprem atlattı hatta bunlardan bir tanesi 9,5 büyüklüğünde Şili'de yaşandı. Durum böyle olunca, depremlerin büyüme potansiyeli insanları endişelendiriyor ancak uzmanlar bunun bir sınır olduğunu ve fay hattının daha fazla kırılamayacağını belirtiyor.
Bu zamana kadar farklı ülkeler, farklı büyüklükte birçok deprem yaşadı. Bazısı hissedilmezken bazısı da yıkıcı etkilere neden oldu; 1960 yılında Şili'nin Valdivia şehrinde meydana gelen 9,5 büyüklüğündeki deprem gibi. Bazı depremlerin boyutları o kadar büyük ki şunu sormamız gerekiyor: Depremler büyüyebilir mi?
Yer bilimcilere göre evet, depremler büyüyebilir lakin bunun imkânsıza yakın bir ihtimal olduğunu belirtmemiz gerekiyor. 9,5'tan daha büyük bir deprem için çok büyük bir levhanın kırılması gerekiyor.
Bir jeolog olan Dr. Wendy Bohon, 9,5 büyüklüğünde bir depremin gezegenin üretebileceği üst sınır olduğunu ve 10 büyüklüğündeki bir depremin olası olmadığını söylüyor.
Depremlerde kırılan fay hattı; uzunluğa ve derinliğe göre kırılır bu da depremin büyüklüğünü belirler. Bir alanın ne kadar büyük kırılabileceğinin fiziksel sınırları vardır. Üstelik bu boyutta depremi meydana getirecek levhalar mantoya çok yakın olduğu için aşırı sıcaktır ve kırılmak yerine bükülürler.
Belki bu noktada şöyle düşünebilirsiniz: 9,5 büyüklüğünde bir deprem oluyorsa 10 büyüklüğünde neden olmasın? Matematiksel olarak çok yakın gibi duran iki sayı, jeoloji açısından çok uzak.
Bunu bir örnekle açıklayalım; spagetti makarnanın bir telinin kırılması 5 büyüklüğündeki bir depremken, 6 büyüklüğünde bir depremin enerjisini serbest bırakmak için 32 teli kırmanız gerekir.
Bu spagetti ölçeğinde; 7 büyüklüğü 1.024 telin kırılmasına denk gelirken, 8 büyüklüğü 32.768 tel, 9 büyüklüğü ise 1.048.576 tel makarna gibidir.
Kaynak: Live Science
