İşte Panama Belgeleri'nde ortaya atılan iddialar

Panama'daki hukuk firması Mossack Fonseca'ya ait yaklaşık 11,5 milyon sayfalık belgenin sızdırılmasının ardından tüm dünya şimdi belgelerde geçen isimlere ve yapılan açıklamalara odaklandı

Giriş: 10.05.2016 - 11:05 Güncelleme: 10.05.2016 - 11:05

1

Panama belgelerinin, 200 binden fazla hesabın ayrıntılarını içeren ikinci bölümünün yayınlanmasının ardından, önde gelen 300 ekonomist, dünya liderlerine yönelik yazdıkları açık mektupta vergi cennetlerinin kimsenin yararına olmadığının altını çizdiler.

2

Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu' nun yayınladığı vergi cennetlerindeki 200 binden fazla hesabın ayrıntılarına ilişkin belgeler arasında Türkiye'den de 100 den fazla şirketin isminin geçtiği anlaşıldı.

3

Kıtlık ve açlık sorunlarına çözüm üretmeyi amaçlayan Britanya merkezli Oxfam'ın eşgüdümünde 300 ekonomistin yazdığı vergi cennetlerinin eleştirildiği açık mektupta, "Bazı birey ve şirketler vergi cennetlerinde kazanıyor olsalar da, bu diğerlerinin çıkarları pahasına gerçekleşiyor ve eşitsizliğin artmasına katkıda bulunuyor'' denildi.

4

İmzacıları arasında, uluslararası alanda tanınan ekonomistlerden Nora Lustig, Thomas Piketty ve geçen yılın Nobel Ekonomi ödülü sahibi Angus Deaton da bulunduğu mektubun, Perşembe günü, İngiltere'de düzenlenecek, dünya liderleri ile Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu'nun da (IMF) katılacağı "Yolsuzlukla Mücadele Zirvesi" öncesi liderlere ulaştırılacağı öğrenildi.

5

Vergi cennetlerinin sonlandırılması için, bu cennetlerin yaklaşık üçte birini kontrol eden Büyük Britanya'nın öncü rol oynaması istenen mektupta ekonomistler, "Paravan şirketler aracılığı ile varlıkların gizlenmesine izin veren bölgelerin global ekonomiye zarar verdiklerini" belirttiler.

6

Dünya bilgi çağının en büyük sızıntısı olarak nitelenen belgeler, Nisan ayının başında yayınlandı. Toplam 2.6 terabayt büyüklüğünde olan belgelerde 11.5 milyon belge yayınlanmış, kayıtlarda 214 bin şirket, 128 politikacı, 12 dünya liderinin gizli hesap ve şirketleriyle bağlantılı olduğu ortaya çıktı.

7

40 yıllık bir arşivi kapsadığı belirtilen Panama belgeleri, bazı zenginlerin offshore hesaplarını kullanarak vergi kaçırdıklarını gösteriyor. Belgeler Panama merkezli avukatlık şirketi Mossack Fonseca'dan kimliği belirsiz bir kaynak tarafından sızdırıldı.

8

ABD Adalet Bakanlığı, dünyayı sarsan vergi kaçırma ve kara para aklama skandalı Panama Belgeleri için soruşturma başlattı.

9

İngiliz medyasında yer alan haberlere göre, soruşturmanın başında tanıdık bir isim var. İşadamı Rıza Sarraf'ın (Reza Zarrab) ABD'de tutuklanması ile gündeme gelen ABD'de New York savcısı Preet Bharara bulunuyor.

10

Zarrab'ın iddianamesini hazılayan Bhrara'nın Panama Belgeleri soruşturması kapsamında, yaklaşık 11,5 milyon belgeyi dünyaya servis eden Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) ile irtibata geçtiği ve bazı belgeleri talep ettiği açıklandı.

11

Panama Belgeleri İspanya Sanayi Bakanı Jose Manuel Soria'nın koltuğunu kaybetmesine yol açtı. Vergi cennetlerindeki şirketlerle ilişkisi ortaya çıkan Jose Manuel Soria istifa etti.

12

Dünyaca ünlü isimlerin vergi kaçırmak ve kara para aklamak için kurduğu offshore şirketlerini bir bir ortaya çıkaran Panama Belgeleri'nde 13 Nisan günü sabaha karşı flaş bir gelişme yaşandı.

13

Panama Belgeleri skandalının merkez üssü olan hukuk bürosu Mossack Fonseca'nın Panama City'deki binasına polis ve savcılar eşliğinde baskın düzenlendi.

14

Panama Emniyet Güçlerinin organize suçlar birimince düzenlenen baskında polis binada arama yaptı ve herhangi bir engelleme ile karşılaşılmadı.

15

Hukuk bürosunun yetkilieri ise şirketlerince yanlış yapılan ve suç unsuru oluşturacak bir girişimleri olmadığını ve sadece tüm dünyada yasal olan offshore bankacılık işlemlerinin gerçekleştirildiğini açıkladı.

16

Yerel kaynaklar, yapılan aramada polisinsoruşturmayı genişletmek adına şirketteki bazı gizli evrakların peşinde olduğunu iddia etti.

17

Panama belgelerinde bu kez adı geçen bir isim ne dünya basınını ne de bizleri hiç şaşırtmadı. Ortada küresel çapta bir dolandırıcılık ve kara para aklama vakası varken, dünyanın en büyük uyuşturucu baronu Joaquin Guzman'ın da olayda adının geçmemesi mümkün olamazdı.

18

Defalarda tutuklanmasına rağmen her defasında hapishaneden kaçmayı başaran El Chapo, Guetamala'da bulunan ve Güney Amerika'nın en aktif kara para aklayan isimlerinden olan Chacon Rossell'in kurucusu olduğu Broadway Commercial şirketi üzerinden Panama dosyasında yer aldı.

19

Guzman'ın liderlik ettiği Sinaloa karteline bağlı çalışan en etkin isimlerinden olan Chacon'un, Mossack Fonseca danışmanlık şirketinin yardımı ile açılan offshore şirketleri olduğu ortaya çıktı.

20

Chacon, ABD'li yetkililer tarafından sadece 2009-2010 yılları arasında uyuşturucu ticaretinden doğan 4 milyon dolar parayı aklamakla suçlanıyor. Chacon, 2011 yılında Florid mahkemelerince narkotik suçlar ve finansal işlemleri nedeniyle ABD'de kara listeye alınmıştı.

21

Guzman'a bağlı çalışan bir başka önemli isim olan Kolombiyalı Milton Cifuentes'in de Mossack Fonseca üzerinden kara para aklamak için açılmış offshore şirketleri bulunduğu belirtildi.

22

Guzman ve Cifuentes ailesi 2003-2008 yılları arasında kokain üretimi, sevkiyatı ve dağıtımı için birlikte çalışmış.

23

Panama Belgeleri'nin yankıları devam ediyor. Belgelerin açıklanmaya başladığı pazar gecesinden bu yana gelen istifalara bir yenisi daha eklendi. Belgelerde adı geçen 119 yıllık köklü Avusturya bankası Vorarlberger Landes- und Hypothekenbank CEO'su Michel Grahammer görevinden istifa etti.

24

2012 yılından bu yana Landesbank Vorarlberg'in CEO'luğu görevini yürüten Grahamberg, bankasının Liechstenstein üzerinden off-shore şirketleri ile bağlantısının ortaya çıkması üzerine istifa kararı aldı.

25

Grahammer, yasa ve uygulamalara aykırı bir işlem yapmadıklarını dile getirmesine karşın, Avusuturya Finans piyasaları düzenleyicisi FMA'nın Panama belgeleri sonrası banka hakkında soruşturma başlatması üzerine istifa etmek durumunda kaldı.

26

Görevinden ayrılıken yaptığı açıklamada ise medya ve kamuoyunda oluşan önyargı nedeniyle istifa etmek durumunda olduğunu söyledi.

27

Panama Belgeleri Bollywood'a da sıçradı. The Indian Express gazetesi, Hindistan sineması (Bolywood) efsanelerinden Amitabh Bachanan ve güzel oyuncu Aishwarya Rai'nin de dahil olduğu 500'e yakın ismin Panama belgelerinde adının geçtiğini açıkladı.

28

Panama Belgeleri'nde adı geçen ve dönem dönem Hollywood filmlerinde de rol alan Hintli güzel oyuncu Aishwarya Rai'nin 1994 yılında Dünya güzellik kraliçesi ünvanı da bulunuyor.

29

Rai'nin Bahamalar Ve Virgin Adaları'nda offshore şirketleri üzerinden vergi kaçırdığı iddia edildi. Güzel oyuncu bu iddiaları redderken Hindistan'da ödemesi gereken tüm vergileri zamanında ödediğini dile getirse de 2005 yılında Virgin adalarında bir şirketi tespit edilmişti.

30

Panama Belgeleri'nde en az 5 offshore şirketi olduğu iddia edilen bir diğer Bollywood efsanesi 73 yaşındaki Amitabh Bachanan ise Panamalı hukuk bürosu ile bir bağlantısının olmadığını savundu.

31

Eski dünya kraliçesi Rai, 2007 yılından bu yana Amitabh Bachanan'ın oğlu ile evli

32

Panama Belgeleri'nde bir yeni gelişme daha... Fransa Maliye Bakanı Michel Sapin, ülkesinin Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nden (OECD) Panama’yı ‘’vergi cenneti’’ listesindeki ülkeler arasına almasını istedi.

33

Fransız bakan, Panama belgelerinin sızmasıyla zan altındaki Societe Generale Bankası yönetiminden de aracı hukuk şirketi firmasıyla kurdurduğu iddia edilen off-shore şirketler hakkındaki bütün bilgileri kamuoyu ile paylaşmasını istedi.

34

Fransa'nın ve dünyanın en büyük bankalarından olan Societe Generale başta olmak üzere Fransa'dan önemli şirketlerin ve şahısların Panama'da bulunan hukuk firması Mossack Fonseca aracığıyla off-shore şirketlerinin olduğu ileri sürülüyor.

35

Sapin, yaptığı açıklamada, "Panama belgeleri"nden çıkan skandalın ardından Fransa’nın bu ülkeyi, "finans alanında iş birliği yapmayan devletler ve topraklar" listesine alacağını duyurmuştu

36

Panama Belgeleri ile yaptığı usulsüz işlemeri ifşa edilen son isim FIFA'nın çiçeği burnunda başkanı Gianni İnfantino oldu. Yine rüşvet skandalı sonrası görevi bırakan Sepp Blatter'in yerine göreve gelen Infantino'nun adı da Panama Belgeleri'ne karıştı.

37

İngiliz BBC ve Guardian gazetelerinin manşetlerine taşıdığı iddialara göre, İtalyan futbol adamı 2006 yılında Şampiyonlar Ligi'nin yayın hakları satışı sırasında usulsüz bir işlemde bulundu. O dönemde UEFA Hukuk direktörü olan Infantino'nun, Şampiyonlar Ligi yayın haklarının Arjantinli bir şirkete aşırı düşük fiyatlarla satışında rol oynadığı iddia ediliyor.

38

Geçtiğimiz yıl Arjantin'de rüşvet ve dolandırıcılık suçundan tutuklanan ve ev hapsinde tutulan Hugo Jinkis ve oğlu Mariano'nun offshore şirketi olan Cross Trading ile UEFA arasındaki anlaşmada İnfanino'nun da imzası bulunuyor ve süreçte önemli bir rol oynadığı iddia ediliyor.

39

İngiliz medyasının Panama Belgeleri'ne dayandırdığı iddialara göre, 2006-2009 yılları arasıdna Şampiyonlar Ligi yayın hakları için UEFA ile 111 bin dolara anlaşan Cross Trading adlı şirket, UEFA'dan çok ucuza aldığı bu yayın haklarını bir başka Ekvador şirketine 311 bin dolara satmış.

40

İddialara ilişkin konuşan İnfantino ise, "Kişisel olarak Cross Trading ve şirket sahipleriyle hiç temas kurmadım. UEFA’nın ve benim yanlış bir şey yaptığımı gösteren bir kanıt yok" dedi.

41

ABD Başkanı Barack Obama, Panama Belgeleri'nin ortaya çıkması sonrasında konuya ilişkin ilk kez konuştu ve ABD'de de aynı yollardan çıkar sağlayan kişi ve kurumlar olduğunu söyledi.

42

Obama konuşmasında vergi kaçakçılığının küresel bir sorun olduğunu belirterek, ülke ve dünya ekonomisine verdiği zararları gözler önüne serdi. İşte Obama'nın Panam Belgeleri ile ilgili konuşmasından satırbaşları:

43

* Son birkaç günde Panama'dan çıkan belgelere ilişkin haberler, vergi kaçırmanın küresel bir sorun olduğunu bize anımsattı. Bu yalnızca öteki ülkelere özgü bir sorun değil, açıkçası ABD'de de aynı yollardan çıkar sağlayan kişiler var.

44

* Temel sorunun, yasalardaki boşluklardan kaynaklandığının altını çizen Obama, "Çalışkan Amerikalıların, büyük şirketlerin oyunu kurullarına göre oynamadığını bilme hakkı var. Aramızda en zengin olanlar, sistemle oynayabiliyor. Bu nedenle, yıllardan beri vergi sistemimizdeki adaletsizlikleri ortadan kaldırmaya çabalıyorum.

45

* Vergi kaçakçılığının, dünya çapında ele alındığında trilyonlarca doları bulduğunu belirten Obama, ABD'de yapılan vergi kaçakçılığının, gençlerin eğitim, tüm Amerikalıların sağlık ve öteki hizmetlerin daha iyi olmasının önünü tıkadığını vurguladı.

46

* Büyük şirketlerin küçük şirketleri satın alma yöntemiyle, yasal adreslerini kağıt üzerinde ülke dışına taşımasından kaynaklanan vergi kaçırılmasını eleştiren Obama, "Bu şirketler, faaliyetlerinin büyük bir bölümünü altyapı sistemlerinden, teknolojiden, hukukun üstünlüğünden, araştırma ve geliştirme faaliyetlerinden, patent sisteminden ve Amerikan iş gücünden yararlanmak için ülke içinde tutarken, merkezlerini yurt dışına taşıyarak pratikte vatandaşlık sorumluğunu bertaraf ediyorlar.

47

* Amerikan şirketi olmanın tüm olanaklarından yararlanırken, vergi yükümlülükleri yerine getirmiyorlar

48

* Ancak daha önce de söylediğim gibi, büyük sorunlarımızdan birisi bu eylemlerin büyük bölümünün yasal olması. ABD ve öteki ülkeler yasal boşlukları kapatma konusunda öncülük etmezse, birçok durumda ortada ne olduğunun izini sürebilmenize karşın, önüne geçemezsiniz.

49

Dünyanın en büyük offshore hukuk firmalarından Panama merkezli Mossack Fonseca'dan sızdırılan belgeler, firmanın uluslararası yaptırım uygulanan kişi ve şirketlerle çalıştığını ortaya koyuyor

50

BBC'nin haberine göre, sızdırılan belgelerde Mossack Fonseca'nın, ABD'nin yaptırım uyguladığı İran, Zimbabve ve Kuzey Kore'den 33 kişi ve şirketle çalıştığı ifade ediliyor. Belgeler ayrıca Mossack Fonseca'nın kara listeye alınan şirketlere yaptırımları delmelerinde yardımcı olduğunu da ortaya koydu.

51

Hukuk firmasının söz konusu kişi veya şirketlerden bazılarıyla çalışmaya uluslararası yaptırımlar uygulanmadan önce başladığı ancak Mossack Fonseca'nın kısıtlamalar uygulamaya girdikten sonra da bu kişi ve şirketlerle çalışmayı sürdürdüğü iddia ediliyor.

52

Şirketlerden birinin Kuzey Kore'nin nükleer silah programıyla bağlantılı olduğu belirtildi. Bu şirketin 2006'da kurulan, Pyongyang merkezli DCB Finans olduğu ortaya çıktı.

53

Belgelerde, sahipleri Kuzey Koreli Kim Chol Sam ve yaptırım uygulanan Daedong Credit bankasının eski Üst Yöneticisi Nigel Cowie olduğu belirtilen şirketin Kuzey Kore rejimine fon sağladığı ve rejimin nükleer silah programına kaynak sağlayan bankayla birlikte çalıştığı ortaya çıktığında ABD tarafından yaptırımlara hedef olduğu ifade edildi.

54

Şirketinin yasalara uygun şekilde kurulduğunu ve kendisinin Kuzey Kore'deki çalışma süreci boyunca yaptırım uygulanan herhangi bir kuruluş tarafından yapılan işlemlerden hiçbir şekilde haberdar olmadığını savunan Cowie'ye yaptırım uygulanmadığı kaydedildi.

55

Uluslararası para aklama ve vergi kaçakçılığı dosyalarının bulunduğu belgelerde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'den dünyaca ünlü yıldız Lionel Messi'ye kadar birçok ismin adı geçiyor.

56

Belgelerde kilit rol oynayan 12 ülke lideri direkt olarak bulunuyor. Ayrıca Vladimir Putin, Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad, Azerbaycan Başbakanı İlham Aliyev, Çin eski devlet başkanı Li Xiaolin ise çevresindeki isimler kullanarak yaptığı işlemler ile Panama Belgeleri'ne girdiler.

Sadece siyasiler değil spor dünyasının da Panama Belgeleri nedeniyle canı çok yanacak. Gelen ilk haberlere göre Türkiye liginde oynyan futbolcular da offshore skandalında yer alıyor.

57

Dünya futbolunun gelmiş geçmiş en önemli yıldızları arasında gösterilen Messi'nin de Panama Belgeleri içerisinde adı geçiyor. Ünlü futbolcunun, babası Jorge Messi aracılığıyla Mossack Fonseca'nın danışmanlığında bir Offshore şirketi kurduğu ve bu şirkete 4,6 milyon euro para akladığı ortaya çıktı.

58

Ünlü futbolcunun, babası Jorge Messi aracılığıyla Mossack Fonseca'nın danışmanlığında bir Offshore şirketi kurduğu ve bu şirkete 4,6 milyon euro para akladığı ortaya çıktı.

59

Panama Belgeleri içerisinde futbol dünyası adına tek temsilci Lionel Messi değil. Adı rüşvet skandalına karışan UEFA'nın eski patronu Michel Platini de bulunuyor. Platini 2007 yılında kurduğu offshore şirketi ile Mossacj Fonseca ile çalışmış.

60

Irish Times daki habere göre belgelerde ismi geçen birçok futbolcu var ve bu futbolcular arasında Türkiye'de de oynayanlar var. Haberde belgelerde ismi geçen futbolcuların Brezilya, Uruguay, İngiltere, Sırbistan, Hollanda ve İsveç liglerinde top koşturduğu belirtiliyor.

61

2015 yılındaki FİFA skandalında tutuklanan FIFA ikinci başkanı Eugenio Figueredo da belgelerde yerini almıış. Figueredo'nun adı belgelerde 5 offshore şirketinin sahibi olarak geçiyor.

62