"Emekli olabilir" belgesi e-Devlet'ten alınacak

TBMM’de salı günü kabul edilen emeklilikte yaşa takılanlar ile ilgili kanun, Cumhurbaşkanı’nın onayının ardından Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 tarihinden önce başlayanlar veya askerlik vs gibi hizmet borçlanması ile sigorta başlangıcını 8 Eylül 1999 öncesine çekenler, yaş dışındaki diğer emeklilik koşullarını tamamlayarak emekli olabilecekler. Buna göre, 4A’lılar (SSK) sigortalı çalışmaya başladıkları tarihe göre 5000 – 5975 arasında değişen prim günü ile kadınlar 20 yıl, erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini; 4B (BAĞ-KUR) ve 4C’liler (Emekli Sandığı) ise kadınlar 7200, erkekler 9000 prim gününü tamamlamışlarsa bugünden itibaren emeklilik başvurusu yapabilecekler. Bu koşulları henüz sağlamamış EYT’liler ise sağladıkları tarihten itibaren emekli olmaya hak kazanacaklar.

KANUN ÇIKMADAN YAPILAN BAŞVURULAR GEÇERSİZ EYT’liler, kanun yürürlüğe girinceye kadar resmi olarak emeklilik hakkını kazanmamış bulunuyor. Kanun, Resmi Gazete’de yayımlanarak bugünden itibaren yürürlüğe girdi. Kanun yürürlüğe girmeden önce gerek sosyal güvenlik merkezlerine giderek, gerekse e-Devlet üzerinden yapılan emeklilik başvuruları geçersiz olacak. Kanun çıkmadan önce başvuru yapmış olanlar, yeniden emeklilik başvurusu yapmak zorundalar.

KIDEM TAZMİNATINA DİKKAT!

İş Kanunu’na göre, emekli olan işçilerin, son işyerindeki çalışmaları karşılığı hak etmiş oldukları kıdem tazminatını alma hakkı bulunuyor. Mevcut uygulamaya göre, bir işte çalışmakta olanlar emekli olarak kıdem tazminatı alabilmek için önce Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan “emekli olabilir” yazısı alıyorlar. Bu yazı ile birlikte işverene başvurarak iş akdini feshetmek suretiyle kıdem tazminatını alıyorlar. İşverence işten çıkış yapıldıktan sonra SSK’lılar aynı gün veya izleyen günlerde e-Devlet üzerinden ya da sosyal güvenlik merkezlerinden emeklilik başvurusu yapabiliyorlar.

Kanunun yürürlüğe girmesiyle yaklaşık 1.8 - 2 milyon dolayında kişinin emeklilik başvurusunda bulunması bekleniyor. Bunların önemli bir kısmı halen bir işte çalışmakta olan kişilerden oluşuyor. Yüz binlerce EYT’liye SGK’dan aynı anda “emekli olabilir” yazısı verilmesi mümkün olmadığı için kolaylık sağlandı.

Teşkilata gönderilen yazıda, çalışanlar veya işverence SGK’dan “emekli olabilir” ibareli imzalı yazı istenmemesi gerektiği ve böyle bir belge verilmeyeceği belirtildi. Uzun süren bürokratik işlemlerin önüne geçilmesi ve daha hızlı, etkin hizmet verilmesi amacıyla e-Devlet üzerinden belge oluşturulacağı kaydedildi.

Buna göre, çalışanlar ve işverenler e-Devlet üzerinden “SGK Tescil ve Hizmet Dökümü”, “Normal Şartlarda Ne Zaman Emekli Olurum” ve “Çalışma Hayatım” uygulamaları ile sorgulama yaparak emeklilik şartlarının oluşup oluşmadığını kontrol edebilecekler. SGK’dan “emekli olabilir” yazısı yerine, söz konusu uygulamalardan alınan belgeler kullanılacak.

İşçiler, e-Devlet’ten alacakları bu belgeler ile işverene başvurarak, hizmet akdini “emeklilik gerekçesi” ile feshettiklerini bildirecekler. İşverene verilecek yazıda fesih gerekçesinin “emeklilik” olduğunun belirtilmesi, kıdem tazminatını alabilmek açısından büyük önem taşıyor.

5 PUANLIK PRİM İNDİRİMİ İÇİN 30 GÜNLÜK SÜRE NE ZAMAN BAŞLAR?

Emekli olan EYT’liler, aynı işyerinde tekrar çalışmaya başlarsa sosyal güvenlik destek priminde 5 puanlık indirim yapılacak. Prim indirimi, işçinin brüt ücreti üzerinden uygulanacak. Asgari ücretle çalışanlar için 500 TL, asgari ücretin 7.5 katı brüt ücretle çalışanlar için de 3.753 TL prim indirimi yapılacak.

Prim indiriminden yararlanabilmek için 30 gün içinde aynı işyerinde tekrar işe başlamak gerekiyor. Otuz günlük süre, iş akdinin sona erdiği tarihten başlar. Sürenin aşılması halinde prim indirimi uygulanmaz.

İşverenler, EYT kapsamındakilerin işten çıkarma işlemlerinde normal emeklilik prosedürlerini izleyecek. Bu kapsamda, işten çıkarmada 8 numaralı kod kullanılacak. İşçinin işten ayrılış bildiriminin 8 koduyla yapılması ve aynı gün işçinin tahsis talebinde bulunması halinde ertesi gün yeniden sosyal güvenlik destek primine tabi bildirim yapılarak işçi aralıksız çalıştırılmaya devam edebilecek. İşçinin aylığı da talebi takip eden ayın başından başlatılabilecek.