Gerçek etlerin yerini yapay etler alacak! Yapay et nedir, nasıl yapılır?
Dünya nüfusunun çoğaldığı her gün, bilim insanları hızla tükenen kaynaklar hakkında araştırmalar yapıyor. Bu araştırmalardan biri de yapay et. Tamamen laboratuvar ortamında üretilen yapay etin, gelecek nesillerin protein ihtiyacını karşılayabilecek bir fikir olduğu iddia ediliyor. Yapay et oldukça gerçek ete benziyor.
Son zamanlarda sosyal medyada tartışılan konuların başında yapay et geliyor. Kimi vatandaşlar, yapay eti oldukça yararlı bulsa da kimileri ise yemeyi reddediyor.
Peki, tam bir laboratuvar ürünü olan yapay et nedir, nasıl yapılır? Detaylarıyla inceleyelim.
YAPAY ET NEDİR?
Laboratuvar ortamında hayvan hücresinden çoğaltılarak üretilen ete “yapay et” veya “hücre kökenli et” adı verilmiştir.
YAPAY ET NASIL YAPILIR?
Keçi, sığır, dana, tavuk gibi etinin tüketildiği hayvanlardan kök kücreler alınıyor. Alınan bu hücreler; aminoasit, glikoz, vitamin ve minerallerden oluşan bir çözelti ile karıştırılıyor.
Çözelti, biyoreaktörlere karıştırılıyor ve bu çözelti, ortaya kas hücrelerinin çıkmasını sağlıyor. Bu kas hücrelerine, "yapay et" deniyor.
Gerçek etin savunucuları olan et üreticileri ve Amerikan Et Bilimi Derneği üyeleri yapay eti, "kültür dokusu" olarak tanımlarken, aktivist dernekler ise yeni kavrama "temiz et" demeyi tercih ediyor.
YAPAY ET TÜKETMENİN AVANTAJLARI NELERDİR?
- Dünyada her yıl kesilen milyonlarca hayvan sayısında önemli bir düşüş yaşanacak.
- Tahıl ürünleri ve sebze-meyveler daha verimli kullanılacak. Tarıma ağırlık verilecek.
- Her gün hızla yükselen dünya nüfusunun ihtiyacı olan protein kolaylıkla sağlanabilecek.
- Hayvanların yemek olarak tükettiği tarım veya tahıl arazilerine verdiği tahribatın önüne geçilecek.
- Yapay etin yağ ve kolestrol içeriği ayarlanabilecek. Bu da etin zararlı olduğu hastalıklarda bile tüketilebileceği anlamına geliyor.
- Daha az su tüketimi olacak ve hayvancılıktan doğan toprak ihtiyacı önemli ölçüde azalacak.
- Geleneksel et üretimi çok fazla miktarda metan, karbondioksit ve nitrik oksit oluşumuna neden oluyor. Bu etkenler, küresel ısınmayı körüklüyor. Yapay et tüketimiyle birlikte artık bu süreçler yaşanmayacağı için küresel ısınmayı tetikleyecek bir şey de olmayacak.
YAPAY ET TÜKETMENİN DEZAVANTAJLARI NELERDİR?
- Kimi vatandaşlar, laboratuvar ortamında üretilen etlerin kanser riski taşıyabileceğini iddia ediyor ancak yapay etin kansere sebep olduğuna veya olmadığına dair yapılan bir çalışma bulunmuyor.
- Et üretimiyle ilgili süreçlerde çalışan insanların işsiz kalacak.
- Yapay et, lezzet açısından gerçek et tadında olmayabilir.
- Yapay etin insan vücudunda ne gibi etkileşimlere yol açacağı bilinmiyor çünkü henüz etin kendisi tam olarak çözülmüş değil.
- Yapay et, gerçek etin üretim oranlarına gelene kadar daha pahalı olacak.
- Yapay et de tıpkı gerçek et gibi pişirilebilir, baharat eklenebilir ancak kuru olacağı bir gerçektir. Kas hücrelerinden oluşan yapay ette herhangi bir yağ hücresi bulunmayacak. İleride, kas karışımına yağ hücresi eklendiğinde bu problemin de önüne geçilebilir.
ProVeg International’ın 2021 yılında gerçekleştirdiği Yeni Gıda Konferansı’na katılanlar arasında yapılan bir anket, yapay et hakkında şu sonucu vermiştir;
Yüzde 8’lik bir kesim, yapay etin Avrupa pazarına hiç giremeyeceğini düşünüyor,
Yüzde 34’lük bir kesim, yapay etin pazara girmesinin beş yıldan uzun süreceğini düşünüyor,
Yüzde 58’lik büyük bir kesim ise yapay et pazarının üç ila beş yıl içinde oluşacağını düşünüyor.
