Ria kıyı tipi nedir ve nerelerde görülür? Ria kıyı tipi nasıl oluşur?
Kara parçaları ile deniz ya da okyanusları birbirinden ayıran hatta kıyı adı verilmektedir. Kendilerine has birtakım özellikleri olan ve karalar ile sular arasındaki bir geçiş bölgesi olan kıyılar; bazı şartlara bağlı olarak birbirlerinden ayrılabilmektedirler. Gelgit ve akıntılar sebebiyle deniz seviyesinde meydana gelen değişimleri, tektonik hareketler ve yeryüzü şekilleri, kıyıların oluşumlarını direkt olarak etkilemektedir. Ayrıntılar içeriğimizin devamında...
En genel tabiriyle akarsu vadilerinin deniz sularının altında kalması ile oluşan ria kıyı tipi, girintileri ve çıkıntıları ile ön plana çıkmaktadır. Kimi zaman haliç olarak da karşımıza çıkabilen ria kıyı tipi özellikleri nelerdir? Ria kıyı tipi Türkiye’de nerelerde görülür? İşte, tüm detaylar…
Ria Kıyı Tipi Nedir?
Karalar ile denizlerin birleştiği yerlerde görülen ria kıyı tipi; kıyılar dik bir şekilde uzanan akarsu vadilerinin deniz ya da okyanus suları altında kalmasıyla oluşmaktadır. Deniz sularının altında kalan bu akarsu vadilerinin kıyıda yer alan koyları oluşturduğu ria kıyı tipinde, kıyılarda oldukça girintili ve çıkıntılı olmaları ile dikkat çekmektedir. Bu kıyı tipinin ismi olan Ria ise Galiçya diline ait bir kelimedir çünkü İspanya’nın Galiçya bölgesi bu tarz kıyılara sahiptir ve bu isim bu sebeple jeolojik bir terim halini almıştır.
Ria Kıyı Tipi Nasıl Oluşur?
Deniz ile karaların birleştiği kıyılarda kimi zamanda haliç şeklinde görülen ria kıyı tipler; kıyıya dik bir şekilde uzanan akarsu vadilerinin deniz suları ile dolması ya da kıyıda bulunan toprak parçalarının çökmeleri neticesinde oluşmaktadırlar. Bu alanlarda yükselme imkanı bulan deniz suları karaların iç kesimlerine doğru sokulmaktadır. Akarsu vadilerinin sular ile dolması neticesinde oluşan ria kıyı tipinde, eğer bu akarsular denize doğru akmayı sürdürürlerse bir yeryüzü şekli olan haliç meydana gelmektedir. Ayrıca ria kıyı tipinin oluşumu esnasında sularla dolan akarsu havzaları kıyıda yer alan koyları oluştururlar ve bu kıyı tipinde girintili çıkıntılı yapı oldukça dikkat çekicidir.
Ria Kıyı Tipi Özellikleri
Ria kıyı tipi kıyıda dik olarak bulunan akarsu vadilerinin deniz ya da okyanus suları ile doldurulması neticesinde oluşur.
Bu oluşum esnasında akarsuların akmayı sürdürmesi halinde ise haliç meydana gelmektedir.
Sular altında kalan akarsu havzaları koyları meydana getirir.
Ria kıyı tipinde kıyılar girintili çıkıntılı bir yapıya sahiptir.
Bu kıyı tipinde yükselen sular, kıyının yeryüzü şekillerine bağlı olarak iç kesimlere kadar sokulabilmektedir.
Ria kıyı tipi bu ismi, İspanya’nın kuzeybatı kıyılarından almaktadır.
Ria Kıtı Tipi Hangi Ülkelerde Görülür?
Kıyıdaki akarsu havzalarının dolması ya da toprakların çökmesi neticesinde oluşan ria kıyı tipinin en çok gözlendiği yer İspanya’dır. Özellikle İspanya’nın kuzeybatısında görülen bu kıyı tipinin ismi de Galiçya dilinden gelmektedir. İspanya’nın Galiçya bölgesinde bu kıyı tipinin görülüyor olması bu adın, zaman içinde bir jeolojik terim olarak yerleşmesine olanak sağlamıştır. Bunun yanında İngiltere ile Fransa arasında yer alan Manş Denizi de ria kıyı tipine bir örnek olarak öne çıkmaktadır.
Ria Tipi Kıyı Türkiye’de Nerelerde Görülür?
Türkiye’de yer alan İstanbul ve Çanakkale Boğazı ria kıyı tipinin en net örneğidir. Akarsu vadilerinin deniz suları ile dolması sonucu oluşan bu iki boğaz, 4. jeolojik zamanda oluşmuşlardır. Boğazların yanı sıra İstanbul’da yer alan Haliç ve Güneybatı Ege kıyıları, ria tipi kıyıların diğer görüldüğü alanlardır.
