Yolda gördüğümüz TIR işaretinin anlamı ne? Cevap sizi çok şaşırtacak!
Uzun yola çıktığımızda birçok levha ile karşılaşırız. Özellikle en dikkat çekenlerinden biri mavi TIR tabelalarıdır. Peki, yolda gördüğümüz TIR işaretinin anlamı ne? Gelin uluslararası kara yolu taşımacılığında yer alan uzun kamyonlar için kullanılan TIR ifadesinin anlamına bakalım.
Fransızca "Uluslararası Karayolu Taşımacılığı" anlamına gelen Transports Internationaux Routiers'in baş harflerinden oluşan bir kısaltma olan TIR, levhalar arasında en çok dikkat karşılaşılanlardan biridir. İngilizce olarak International Road Transport denilen TIR’ın anlamını öğrendiğinizde şaşıracaksınız.
TIR Uluslararası Karayolu taşımacılığı, Birleşmiş Milletler Teşkilatı bünyesindeki, Uluslararası Nakliyat Birliği (IRU) tarafından 15 Ocak 1959 tarihinde Cenevre’de imzalanan bir anlaşmadır. 11 ülkenin bulunduğu anlaşmaya Türkiye 1961 yılında katılmıştır. Ülkemizde asıl TIR anlamı “çekici” olarak bilinmektedir.
AVRUPA BİRLİĞİ AÇIKLAMASI
TIR prosedürü eşyanın normalde ithalat veya ihracatta ödenmesi gereken vergi ve harçlar ödenmeden gümrük kontrolü altında uluslararası sınırlar boyunca hareket etmesine olanak tanır. TIR prosedürünün bir koşulu, eşyanın hareketinin karayolu taşımacılığını içermesidir.
Mallar, bir ülkedeki hareket gümrük idaresinden başka bir ülkedeki varış gümrük idaresine, uluslararası kabul görmüş bir gümrük transit belgesi olan TIR karnesi kapsamında taşınır ve bu da askıya alınan vergi ve harçların ödenmesi için mali bir garanti sağlar. Garanti sistemi, şu anda Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği (IRU) olan uluslararası bir kuruluş tarafından yönetilmektedir.
TIR SİSTEMİ NEDEN KURULMUŞTUR?
TIR transit sistemi İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu'nun (UNECE) himayesinde Avrupa ekonomilerini hareketlendirmek için geliştirilmişti. TIR Anlaşması 1949'da imzalandı ve başarısı sayesinde 1959 yılında ilk TIR Sözleşmesi kuruldu. TIR sisteminin ana ilkeleri şu şekildedir;
Uluslararası garanti zinciri,
TIR karnesi,
Güvenli araç kullanımı,
Gümrük kontrollerinin tanınması,
Kontrollü erişim.
