Cem Karaca'nın NFT portresine mahkeme engeli
Anadolu rock müziğinin efsane ismi Cem Karaca'nın oğlu Emrah Karaca'nın, babasının klasikleşmiş bir fotoğrafından yararlanılarak, NFT (Non-fungible Token) formatında hazırlanan portrenin satışının durdurulması, babasının kişilik ve fikri haklarına karşı gerçekleşen ihlallerin giderilmesi için açtığı davada ihtiyati tedbir kararı verildi. Karaca'nın avukatı, kararın bir mihenk taşı olduğunu belirtti. Cem Karaca'nın NFT portesini çizen ressam Yiğit Mohaç Yücel ise, "Cem Karaca, bu toprakların yetiştirdiği en kıymetli sanatçılardan biri olup, onun sembolize ettiği duruşun, onu tanıma fırsatı olmayan genç jenerasyon tarafından algılanması adına bir saygı duruşu görevi gören 'özgün ve çağdaş' bir sanat eseridir. Şunun altını çizmek isterim ki; özgün sanat evrensel bir konudur. Konu hakkında itiraz yapıldığında, hukukun doğru kararı vereceğinden şüphem yoktur." dedi
Emrah Karaca, ressam Yiğit Mohaç Yücel'in Cem Karaca'nın bir portresini NFT satış platformu "Open Sea" üzerinden satışa sunacağını öğrenmesinin ardından avukatı Avukat Görkem Gökçe aracılığı ile İstanbul 3. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi dava açtı.
Dosya kapsamında alınan bilirkişi raporunda Yiğit Mohaç Yücel'in NFT olarak satışa sunduğu portrenin Cem Karaca'nın bir fotoğrafından yola çıkılarak hazırlandığı ve Cem Karaca'nın dış görünüşünün ticarileştirildiği, bu nedenle davalının fiillerinin Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nu ve kişilik haklarını ihlal eder nitelikte olduğu sonucuna ulaşıldı.
Bunun üzerine mahkeme, Cem Karaca'nın portresinin izinsiz olarak kullanıldığı internet sitelerine erişimin engellenmesine ve Opensea isimli platformda yer alan, NFT formatında satışa sunulan Cem Karaca portresinin satışının engellenmesine karar verdi.
KARAR TÜRKİYE'DE İLK OLMA ÖZELLİĞİ TAŞIYOR
Karar ile ilgili konuşan Avukat Görkem Gökçe, kararın bir mihenk taşı olduğunu belirtti. Avukat Görkem Gökçe, "Bu karar bildiğimiz kadarıyla Türkiye'de NFT ile ilgili verilen ilk ihtiyati tedbir kararı. Hatta karar, dünyada bir örnek olabilecek nitelikte. Çünkü NFT'ler hakkında henüz tüm dünyada hukuki olarak birtakım belirsizlikler bulunmasına ve bu konuda çok az örnek olmasına rağmen mahkemenin teknoloji çağına uygun hareket ederek olaydaki ihlali durdurmaya karar vermesi, yargının bu tür konularda güçlü bir refleksinin bulunduğunu gösteriyor." dedi.
Kararın NFT'lerin hukuki niteliği konusundaki önemine de değinen Avukat Görkem Gökçe "NFT'lerin hukuki niteliği oldukça tartışmalı olmakla birlikte mahkeme bu kararı ile NFT'lerin icra hukukuna konu olabilecek bir malvarlığı değeri olduğunu kabul etmiş oldu. Karar lehimize olmakla birlikte henüz bir tedbir niteliğinde olup, yargılamanın devamını heyecanla takip ediyoruz." şeklinde konuştu.
YİĞİT MOHAÇ YÜCEL'DEN AÇIKLAMA
Ressam Yiğit Mohaç Yücel, çıkan haberlerin ardından konuyla ilgili açıklama yaptı.
Yücel, şunları söyledi:
Cem Karaca çizimim hakkında çıkan karardan haberdarım. Her ne kadar söz konusu NFT'yi satışa ben sunmamış olsam da, bu sürecin sanatçılar ve üretimleri için çok hassas ve önemli olduğunun bilincindeyim. Çağdaş sanatın bu yeni ifade formunun, sanatçı nezdinde her türlü içeriği barındırabileceği, biz sanatçıların hayattan beslendikleri gerçeğini tüm kudretiyle ortaya koyduğu bir döneme girdik ve hep beraber üreterek büyüyoruz.
Söz konusu işim; bir sanat eseridir. Ticari bir meta olarak algılanamayacağı gibi, bu işin sanat okumasının yapıldığı Contemporary İstanbul sergisinde de söylemlerim aynen şu şekilde olmuştur; Cem Karaca, bu toprakların yetiştirdiği en kıymetli sanatçılardan biri olup, onun sembolize ettiği duruşun, onu tanıma fırsatı olmayan genç jenerasyon tarafından algılanması adına bir saygı duruşu görevi gören ‘özgün ve çağdaş’ bir sanat eseridir. Şunun altını çizmek isterim ki; özgün sanat evrensel bir konudur. Konu hakkında itiraz yapıldığında, hukukun doğru kararı vereceğinden şüphem yoktur.
Tüm sanatçılar adına dileğim geçmişteki günlerden bir teselli aramamamızdır.
Fotoğraflar: DHA, Instagram
