2 milyon emekliye müjde!

AHMET KIVANÇ-DENİZ ÇİÇEK/ANKARA

Yeni yıla girerken nasıl şirketler bütçelerini, gelir gider dengelerini gözden geçirirse, ücretliler, emekliler, dar gelirliler de aile bütçelerine bakar.

Maliye Bakanlığı her yılın başında, ücret ve kazançlardan alınacak gelir vergisi tarifeleriyle motorlu taşıtlar, emlak vergisi ve diğer birçok mal ve hizmetten alınan vergi ile harçları yeniden belirler. Bu sene ayrıca, yaklaşık 2 milyon emekli, aylıklarındaki normal artışın yanı sıra, intibak yasası çerçevesinde ilave artış almaya başlayacak. Her ay maaşına yansıyacak intibak ödemeleri, kimileri için sadece 1-2 lirada kalırken, kimi emekliler 350 liraya varan fark alacaklar. İntibak düzenlemesi nedeniyle emeklilerin cebine 2013 yılında 2.7 milyar lira daha fazla para girecek. Türkiye, bu yıl ayrıca bireysel emeklilik sisteminde yeni bir döneme giriyor. Halkın bireysel emeklilik sistemine katılmasını teşvik etmek amacıyla devlet ciddi bir fedakârlıkta bulunacak. Vatandaşın bireysel emeklilik sistemine yatırdığı her 100 liraya karşılık devlet de 25 lira katkıda bulunacak. Devletin BES’e yapacağı katkı, sisteme girmek isteyenlerde heyecan yaratırken, merak edilen pek çok soru bulunuyor. Bu yazı dizisinde bütçenizi ilgilendiren tüm bu sorulara cevap bulacaksınız. 2 milyon emekliyi etkileyecek olan intibak yasası çerçevesinde emekliler, 1 TL'den 350 TL'ye varan farklar alacak. Devlet, 100 TL'lik bireysel emeklilik yatırana da 25 TL katkı sağlayacak.

NET İNTİBAK ARTIŞI NASIL HESAPLANACAK?

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından verilen ve tablolarda yer alan intibak rakamları, 2012 Ocak ayında ödenmekte olan maaşlar üzerinden hesaplandı.

Net intibak farklarıysa 2012 yılı enflasyon rakamlarının kesinleşmesiyle ortaya çıkacak.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) yılın ilk yarısı için enflasyon oranını yüzde 1.95 olarak açıklarken, ikinci yarı yıl enflasyon rakamlarınıysa 3 Ocak 2013 tarihinde açıklayacak.

Tablolarda yer alan intibak farklarına, ilk yarı enflasyonu ve 3 Ocak’ta açıklanacak enflasyon kadar artırım yapılacak. Böylece net intibak artışı da ortaya çıkacak. Bu kapsamda, emeklinin gözü kulağı 3 Ocak’ta TÜİK’te olacak. İntibak farkları, önümüzdeki yıllarda da artmaya devam edecek. İntibaktaki artış, emekli aylığının üzerine bire bir eklenecek. Örneğin, intibak artışıyla birlikte 1100 TL maaşa hak kazanan emekli, temmuz ayına kadar bu maaşı almaya devam edecek. Temmuz ayında da aylıklar, 6 aylık enflasyon oranında artacak. Bu artış, kişi sistemde kaldığı sürece devam edecek. İntibak artışlarının SGK’ya maliyeti ise sadece 2013 yılı için 2.7 milyar TL olacak.

İntibak miktarı artmaya devam edecek mi?

İntibak artışları, ocak ayı maaş ödeme döneminde hesaplara yatacak. SGK, emekli maaşlarını her ayın 17-26’sı arasındaki 10 günde, tahsis numarasının son rakamına göre ödüyor. İntibak artışı da herkesin kendi maaş gününde hesabına yatacak. Yani, 17 Ocak’ta maaşını alan bir emekli, intibak farkını da o gün hesabında görecek. Ancak, vatandaşın ayın ilk 16 gününe ilişkin intibak farkının da ödeneceği beklentisine girmemesi gerekiyor.

Tablolar ne anlama geliyor?

Emekli aylıklarına ocak ayından itibaren yansımaya başlayacak olan intibak farklarını öğrenmek isteyenler, emekli olurken kaç gün prim ödediğini ve hangi gösterge üzerinden emekli olduğunu bilmeli. Bu bilgiler, emekli olurken verilen belgelerde yer alıyor. I İntibak hesaplaması sonrası aylıkları daha düşük görünenler normalde kendi çalışmalarından dolayı daha düşük maaş almaları gereken ancak, yasalar uyarınca daha yüksek aylık bağlanmış kişiler olduğu için, intibak işlemleri sonrasında aylıklarında herhangi bir düşüş olmayacak.

Tozlu raflar boşaltıldı

İNTİBAK düzenlemesi, 2000 öncesi emeklileri kapsadığı için bu döneme ilişkin emeklilik dosyaları, online sisteme aktarılmamış durumda. Bu nedenle, SGK çalışanları, milyonlarca dosyayı tek tek inceledi. Çalışanlar, dosyalardaki emeklilik tarihi, gün sayısı ve gösterge rakamlarını tek tek bilgisayar ortamına aktardı. 3 Ocak’ta TÜFE’nin açıklanmasıyla intibak farkları kesin olarak hesaplanarak bankalara gönderilecek.

Farklar ne zaman yatacak?

Bağ-Kur’daysa sadece 1 Nisan 2002 ve 30 Haziran 2002 tarihleri arasında emekli olanlar.

İntibaktan kimler yararlanacak?

Yıllardır şikâyet konusu olan emeklilerin aylıkları arasındaki adaletsizlik, intibak düzenlemesiyle nihayet çözüme kavuşuyor. SSK statüsünde çalışarak 2000 yılından önce ve sonra emekli olanların aylıkları arasındaki uçurum, yeni yıldan itibaren büyük ölçüde çözüme kavuşacak. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) çalışanları, intibak yasasının çıkmasının ardından yaklaşık 2 milyon 700 bin emeklinin tozlu raflardaki dosyalarını aylar süren mesaiyle tek tek inceleyerek elden geçirdi. Bu çalışmanın sonucu belirlenen intibak farkları, ocak ayından itibaren emekli aylıklarına yansımaya başlayacak. Ancak 2000 yılı öncesinde SSK’dan emekli olan herkes intibaktan yararlanamayacak.

Bununla birlikte, intibaktan yararlanacak kişilerin sayısı 2 milyonu bulacak.

2000 yılından sonra emekli olanlarsa intibak düzenlemesinden hiçbir şekilde yararlanamayacaklar. Maaşında intibak artışı olacak şanslı emekliler şöyle:

YAZI DİZİSİ SÜRÜYOR!

DUL VE EMEKLİ AYLIĞINDA İNTİBAK ZAMMI FARKI NE KADAR?