Keşfedilen deprem kapıları doğru deprem tahminleri yapmamızı sağlayabilir
Depremlerin oluşumuyla ilgili hâlâ birçok şey gizemini korurken araştırmacılar, depremlerin büyüklüğünü etkileyen bir 'kapı' keşfettiler. Alp fayında yer alan bu kapı; büyük bir depremi engelleyebildiği gibi başka bir büyük bir depremi etkileyebilir.
2021 yılında Nature dergisinde yayınlanan bir araştırma, yer kabuğunun gizemlerinden birine daha işaret ediyor; bilim insanları, depremlerin büyüklüklerini belirleyen doğal bir "kapı" keşfetti.
Söz edilen bu kapı, Yeni Zelanda'daki Alp fayında bulunuyor. Fay hattı boyunca kayadaki basamaklar, kıvrımlar gibi geometrik değişiklikler, depremlerin oluşmasına ve büyüklüklerine etki ediyor.
Riverside'daki California Üniversitesi'nden jeolog Nicolas Barth, "Bir deprem kapısı, tek şeritli bir inşaat bölgesinde trafiği yönlendiren biri gibidir" diyor.
Araştırma ekibi, Alp fayından topladıkları tortular ile bir modelleme oluşturdu ve bu çökeltiler, son 4 bin yılda Alp Fayı boyunca meydana gelen 20 büyük depremin boyutlarını gösterdi. Yapılan modellemede son üç depremin bu kapıdan geçtiği ve bir sonraki depremin yüzde 82'sinin de buradan geçeceği belirlendi.
Araştırma aynı zamanda kapının depremleri engelleyebildiği gibi bazen durumdan farklı olarak büyük depremleri de tetikleyebileceğini de keşfetti.
Dünyanın dört bir yanındaki deprem kapıları hâlâ araştırılıyor. Bu kapıların sayıları ve kendileri tanımlandıkça depremlerin nerede, ne zaman ve kaç büyüklüğünde meydana geleceğine dair bilimsel tahminler yapılabilir.
Barth, "Verilerimizin ve modellerimizin, deprem modellerini tahmin etmeye başlayabileceğimiz kadar ayrıntılı olduğu noktaya gelmeye başlıyoruz" diyor . "Sadece bir depremin ne kadar muhtemel olduğu değil, ne kadar büyük ve ne kadar yaygın olabileceği, bu da bizim daha iyi hazırlanmamıza yardımcı olacak."
